Armeniërs in Georgië

Met Armeniërs in Georgië of Georgische Armeniërs (Armeens: Վիրահայեր, Georgisch: ქართველი სომხები) worden Georgische burgers van Armeense (etnische) achtergrond aangeduid. Volgens de meest recente volkstelling, gehouden in 2014, telde Georgië 168.102 etnische Armeniërs.^[1] De Armeniërs vormen hiermee 4,5% van de Georgische bevolking, wat ze - op Georgiërs en Azerbeidzjanen na - de op twee na grootste groep in het land maakt.

Georgische Armeniërs Վիրահայեր ქართველი სომხები
Overlevenden van de Armeense genocide spinnen wol in Tbilisi, 1920
Totale bevolking	168.102 (2014)
Taal	Armeens, Georgisch, Russisch
Geloof	Armeens-Apostolische Kerk
Verwante groepen	Armeniërs
Portaal    Landen & Volken

Regio's

Ligging van Samtsche-Dzjavacheti, waar Armeniërs de meerderheid vormen.

Het grootste deel van de Armeniërs leeft in plattelandsgebieden in het zuiden van Georgië, langs de grens met Turkije en Armenië. De regio Samtsche-Dzjavacheti heeft een meerderheid aan Armeniërs. Vooral de gemeenten Ninotsminda en Achalkalaki in deze regio kennen een grote meerderheid Armeniërs. Verschillende plaatsen hebben hun oorsprong in Armeense immigratie in de 19e eeuw en zijn nog steeds vrijwel geheel Armeens, zoals het dorp Esjtia.

In de regio Kvemo Kartli, met name in de gemeente Tsalka, zijn clusters Armeense gemeenschappen te vinden, maar zijn zij niet in de meerderheid. Ook in Tbilisi woont een aanzienlijke minderheid van Armeniërs - vooral in de stadsdistricten Gldani, Nadzaladevi, Isani en Samgori aan de oostkant van de stad.^[2][3] De ruim 50.000 Armeniërs in Tbilisi vormden hiermee in 2014 ongeveer 4,8% van de bevolking van de hoofdstad. Daarnaast leeft in Abchazië een relatief grote minderheid van Armeniërs: de 41.925 Armeniërs vormden hier 17,2% van de totale bevolking.

Regio (Georgië)	Armeniërs (aantal, 2002)	% van bevolking, 2002	Armeniërs (aantal, 2014)	% van bevolking, 2014
Tbilisi (hoofdstad)	82.586	7,6	53.409	4,8
Samtsche-Dzjavacheti	113.347	54,6	81.089	50,5
• Achalkalaki	57.516	94,3	41.870	92,9
• Achaltsiche	16.859	36,6	12.028	30,9
• Adigeni	698	3,4	372	2,3
• Aspindza	2.273	17,5	1.381	13,3
• Bordzjomi	3.124	9,6	2.176	8,6
• Ninotsminda	32.857	95,8	23.262	95,0
Kvemo Kartli	31.777	6,4	21.500	5,1
• Marneoeli	9.329	7,9	7.291	7,0
• Bolnisi	4.316	5,8	2.690	5,0
• Roestavi	2.809	2,4	1.459	1,6
• Tetritskaro	2.632	10,4	1.544	7,3
• Tsalka	11.484	55,0[4]	7.321	38,8
Georgië (totaal)	248.929	5,7	168.102	4,5
Regio (Abchazië)	Armeniërs (aantal, 2003)	% van bevolking, 2003	Armeniërs (aantal, 2015)	% van bevolking, 2015
Abchazië (de-facto)	44.870	20,8	41.925	17,2
• Soechoemi	16.322	44,1	15.422	38,4
• Soechoemi (district)	7.209	61,4	6.467	56,1
• Goedaoeta	4.141	11,9	3.667	10,0
• Gagra	5.565	12,7	6.192	9,8
• Goelripsji	9.374	52,2	8.430	46,8
• Otsjamtsjire	2.177	8,8	1.647	6,6

Tot 1989 waren de Armeniërs de grootste minderheid in Georgië, maar sinds de val van het communisme en de daarmee samenhangende afscheiding van Abchazië en Zuid-Ossetië is het aantal Armeniërs met ruim 60% afgenomen.

Bevolkingsontwikkeling

1926	1939	1959	1970	1979	1989	2002	2014
307.018 (11,5%)	415.013 (11,7%)	442.916 (11,0%)	452.309 (9,7%)	448.000 (9,0%)	437.211 (8,1%)	248.929 (5,7%)	168.102 (4,5%)

De meeste Armeniërs in Georgië spreken het Armeens als moedertaal - deze taal had 144.812 sprekers in de volkstelling van 2014 (≈3,9% van de bevolking).

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) Census results - Georgia - 2014, www.geostat.ge
2. (en) Population Statistics Eastern Europe and former USSR, Ethnic composition of Georgia 2014, geraadpleegd op 18 juni 2022
3. (en) Population Statistics Eastern Europe and former USSR, Ethnic composition of Georgia 2014 per locality, geraadpleegd op 18 juni 2022
4. Deze meerderheid kwam vooral door het vertrek van de grote gemeenschap Pontische Grieken in de jaren 1990. Zij vormden tot dan de meerderheid.