50PLUS

50PLUS is een Nederlandse politieke ouderenpartij die opkomt voor de belangen van personen van vijftig jaar en ouder. De partij is vertegenwoordigd in de Eerste Kamer, Provinciale Staten, waterschappen en gemeenteraden.

50PLUS
Personen
Partijvoorzitter	Willem Dekker (lijst)
Partijleider	Martin van Rooijen[1] (lijst)
Fractieleider in de Eerste Kamer	Martin van Rooijen
Zetels
Tweede Kamer	0 / 150
Eerste Kamer	1 / 75
Europees Parlement	0 / 31
Provinciale Staten	8 / 572
Gemeenteraden	20 / 8.512
Waterschappen	10 / 602
Geschiedenis
Opgericht	2009 als OokU 9 oktober 2010 als 50PLUS
Algemene gegevens
Actief in	Nederland
Aantal leden	1.515 (1 januari 2024)[2]
Richting	Centrum
Kleuren	​ Paars ​ Wit
Wetenschappelijk bureau	Stichting Wetenschappelijk Instituut 50PLUS
Europese fractie	EVP (2018-2020)
Europese organisatie	EDP
Website	50pluspartij.nl
Portaal    Politiek Nederland

De partij wordt - net als ouderenpartijen in het verleden - gekenmerkt door interne conflicten.^[3]

Geschiedenis

2009-2011

Kandidaten van 50PLUS in het Huis der Provincie in Arnhem op de verkiezingsavond 2011

In 2009 werd de partij onder de naam Onafhankelijke Ouderen en Kinderen Unie (OokU)^[4] opgericht door Maurice Koopman, Alexander Münninghoff en Jan Nagel (voorzitter).^[5] Het was de rechtsopvolger van Partij voor Rechtvaardigheid, Daadkracht en Vooruitgang (PRDV), waar Nagel eerder bij betrokken was.^[6] OokU besloot af te zien van deelname aan de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen van 2010.^[7] Op advies van opiniepeiler Maurice de Hond werd de naam in de herfst van dat jaar gewijzigd in 50PLUS.^[4]

Bij de Eerste Kamerverkiezingen van 2011 behaalde 50PLUS een zetel, die ingenomen werd door Nagel. Met de resterende stemmen van Statenleden steunde 50PLUS de Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF), die daarmee een zetel kon behalen en recht op subsidie behielden. In ruil daarvoor werd 50PLUS-Statenlid Kees de Lange bovenaan de kieslijst van de OSF gezet en daarmee verkozen.^[8] De Lange verliet in 2012 de partij na een conflict met Nagel.^[4]

2012-2015

De partij deed mee met de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 met lijsttrekker Henk Krol. De partij behaalde twee zetels, die werden ingenomen door Krol en Norbert Klein.

Op 15 september 2013 werd door sympathisanten en ex-medewerkers de beweging Ouderen Politiek Actief (OPA) opgericht, nadat 50PLUS had besloten niet mee te doen aan de gemeenteraadsverkiezingen van 2014. Op 20 september werden OPA-oprichter Dick Schouw met zijn partner, bestuurslid Adriana Hernández, uit de partij gezet wegens respectievelijk "herhaalde overschrijding van door de partij vastgestelde grenzen" en "integriteitsschending".^[9] Krol was niet op de hoogte van het besluit, dat zou leiden tot onder meer het uitlekken van vertrouwelijke e-mails, waarbij ook Jan Nagel betrokken raakte.^[10] Na de ontstane commotie stapten drie bestuursleden op, waaronder voorzitter Holthuizen. Het royement van Schouw en Hernández werd omgezet in een schorsing en in november volledig teruggedraaid.^[11]

Op 4 oktober stapte Krol op als Kamerlid. De aanleiding hiervoor was een publicatie in dagblad de Volkskrant over niet betaalde pensioenpremies in de periode dat hij eigenaar van de Gay Krant was.^[12][13] Hij werd als fractievoorzitter opgevolgd door Klein en als Kamerlid door Martine Baay-Timmerman.

Verkiezingsposter van de partij tijdens de Europese Parlementsverkiezingen van 2014.

Op 28 mei 2014 werd Baay-Timmerman door Klein uit de fractie gezet wegens een 'onherstelbare vertrouwensbreuk'. Hierop zegde het bestuur van 50PLUS het vertrouwen in Klein op. Beide Kamerleden claimden sindsdien de vertegenwoordiger van 50PLUS te zijn, waarbij Baay zich verzekerd wist van de steun van de partij. Daardoor bestond zowel de fractie 50PLUS/Baay-Timmerman als de fractie 50PLUS/Klein. Op 10 september 2014 keerde Krol terug in de Tweede Kamer, omdat Baay-Timmerman met ziekteverlof ging en later niet meer terugkwam. Op 13 november dat jaar ging Klein verder als onafhankelijk Kamerlid en richtte de Vrijzinnige Partij op.

2016-2019

De 50PLUS-Kamerleden na de Tweede Kamerverkiezingen van 2017. Op de middelste rij Henk Krol en Léonie Sazias. Daarachter Corrie van Brenk en Martin van Rooijen.

Voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2017 werd Krol wederom gekozen als lijsttrekker. Samen met de Partij voor de Dieren (PvdD) onderzocht 50PLUS een lijstverbinding voor de verkiezingen, maar deze kwam er niet. Op de kandidatenlijst was veel kritiek en leidde tot weglopen van leden. De kritiek richtte zich vooral op het hoog plaatsen van kandidaten die nog maar kort lid of actief waren, zoals voormalig tv-presentatrice Léonie Sazias en oud-voorzitter van de ABVA-KABO Corrie van Brenk. De lijst werd uiteindelijk toch met een meerderheid aangenomen. De partij stond aan het begin van de campagne in sommige peilingen op tien zetels, maar dit werden er uiteindelijk vier. Volgens onderzoek van hun wetenschappelijk bureau haakten kiezers af vanwege de rommelige campagne. De vier zetels werden ingenomen door Krol, Martin van Rooijen, Van Brenk en Sazias.^[4]

In mei 2018 kwam een al langer sluimerend conflict in het partijbestuur tot uitbarsting. Zeven van de acht leden van het hoofdbestuur stapten op en vervolgens stapte ook voorzitter Jan Zoetelief op.^[14] De nieuwe partijvoorzitter werd Geert Dales.

2020

In februari 2020 kaartte Krol het idee aan om Dales te kandideren voor een plek in de Tweede Kamer. Andere leden van de partij waren het hiermee niet eens. Daarop volgde een periode waarin de betrokkenen elkaar op verschillende manieren onheus bejegenden. Nagel kondigde aan bij de politie aangifte tegen Krol te doen wegens het plegen van een strafbaar feit^[15] en alle Eerste en Tweede Kamerleden van 50PLUS, behalve Krol, eisten het onmiddellijke vertrek van Dales als voorzitter. De parlementsleden verweten Dales "autocratische en weinig democratische stijl van leidinggeven" en "grof taalgebruik".^[16] Op 26 april 2020 maakte Dales vervolgens bekend op te stappen.^[17] Op 3 mei 2020 verliet Krol de fractie, maar bleef aan als onafhankelijk Tweede Kamerlid. Samen met Femke Merel van Kooten-Arissen (die afgesplitst was van de PvdD en lid geworden was van de partij 50PLUS, maar niet van de fractie^[18]) vormde hij tijdelijk een fractie en de Partij voor de Toekomst. Dezelfde dag nam Van Brenk het fractievoorzitterschap van Krol over.^[19]

Dales kondigde na het vertrek van Krol aan tot 1 augustus 2020 voorzitter van 50PLUS te willen blijven. Uiteindelijk trad hij op 24 mei dat jaar af.^[20] Na het aftreden van Dales werd Bert Kannegieter waarnemend voorzitter. Dit bleef hij tot 1 augustus 2020, toen medeoprichter en erelid Jan Nagel op het partijcongres na een digitale stemming wederom tot voorzitter werd gekozen.^[21]

Op 2 juni 2020 stapte de enige 50PLUS-Europarlementariër, Toine Manders, over naar de CDA-delegatie.

Lijsttrekker Liane den Haan tijdens een interview

Liane den Haan, directeur van de ANBO, werd in augustus 2020 door het bestuur voorgedragen als kandidaat-lijsttrekker bij de eerstkomende Tweede Kamerverkiezingen, aangezien ze volgens voorzitter Nagel heel goed thuis was in de ouderenproblematiek en bovendien goed in staat zou zijn debatten te voeren. Toch was de keuze voor Den Haan niet onomstreden: als directeur van de ANBO werd haar dictatoriaal gedrag verweten^[22] en bovendien had ze in die rol haar steun uitgesproken voor een herziening van het pensioenstelsel waar 50PLUS fel tegen was.^[23] Ook was ze eerder nog geen lid van 50PLUS.^[24] Op 3 oktober 2020 kozen de partijleden Den Haan tot lijsttrekker.^[25] Uit onvrede over de keuze voor Den Haan en de wijze waarop deze tot stand was gekomen stapten meerdere partijprominenten uit de partij, onder wie voormalig partijvoorzitter Zoetelief en de voorzitter van de programmacommissie Rob de Brouwer.^[26]

2021-heden

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 verloor de partij drie zetels. Den Haan nam als lijsttrekker de enig overgebleven zetel in. Op 6 mei 2021 stapte zij uit onvrede uit 50PLUS en nam haar zetel mee waardoor de partij verdween uit de Tweede Kamer.^[27] Bij de Provinciale Statenverkiezingen hield 50PLUS acht zetels over. Na de Eerste Kamerverkiezingen in mei 2023 bleef Van Rooijen over als senator. Op 24 juni 2023 werd Jorien van den Herik tijdens de ledenvergadering verkozen als de nieuwe partijvoorzitter.^[28]

Voor de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023 had het bestuur voormalig presentatrice Catherine Keyl gevraagd, maar die wees af.^[29] Het bestuur droeg toen Ellen Verkoelen, Statenlid in Zuid-Holland en gemeenteraadslid in Rotterdam, voor.^[30] Voormalig partijvoorzitter Gerard van Hooft wierp zich op als tegenkandidaat. Vanwege conflicten met het bestuur^[31] werd hij vlak voor het partijcongres van 30 september 2023 geroyeerd, nadat de rechter daarvoor een ander royement had teruggedraaid. Toen hij toch kwam, ontstond er chaos. Van Hooft werd op verzoek van het bestuur door de politie verwijderd en het congres werd geschorst zonder gekozen lijsttrekker of vastgesteld verkiezingsprogramma.^[32] De rechter draaide vervolgens op 6 oktober opnieuw het royement van Van Hooft terug. Tijdens een digitale stemming koos de partij op 7 oktober - twee dagen voor de deadline van de Kiesraad - Van Hooft alsnog als lijsttrekker met 51% van de stemmen.^[33] Verkoelen verliet vervolgens de partij en richtte de partij Jongere Ouderen Unie (JOU) op.^[34]

Bij de verkiezingen kreeg 50PLUS niet genoeg stemmen voor een zetel.

Organisatie

Leden

Vanwege een beveiligingsprobleem met de MediaWiki Graph-software is het momenteel niet mogelijk deze grafiek weer te geven. Zodra de software is bijgewerkt zal de grafiek vanzelf weer zichtbaar worden.

Zie als bron gebruikte Wikidata-query.

Leden 50PLUS^[35]

Jaar	Aantal leden
2012	1.321
2013	5.768
2014	10.428
2015	7.534
2016	6.056
2017	6.180
2018	6.081
2019	5.701
2020	4.936
2021	3.659
2022	2.940
2023	1.728
2024	1.515

Partijvoorzitters

50PLUS heeft de volgende voorzitters gehad:^[36]

• Jan Nagel (2009 - 10 november 2012)
• Willem Holthuizen (10 november 2012 - 28 september 2013)
• Jan Nagel (2 november 2013 - 28 maart 2014)
• John Struijlaard (19 maart 2014 - 4 juni 2016)
• Jan Nagel (4 juni 2016 - 17 juni 2017)
• Jan Zoetelief (17 juni 2017 - 15 mei 2018)
• Geert Dales (26 mei 2018 - 24 mei 2020, waarvan vanaf 24 april 2020 waarnemend)
• Bert Kannegieter (24 mei 2020 - 1 augustus 2020, waarnemend)
• Jan Nagel (1 augustus 2020 - 8 mei 2021)
• Peter Schut (8 mei 2021 - 7 december 2022)
• Gerard van Hooft (7 december 2022 - 24 juni 2023, waarnemend)
• Jorien van den Herik (24 juni 2023 - 30 maart 2024)
• Willem Dekker (30 maart 2024 - heden)

Standpunten

50PLUS is een partij die in het bijzonder opkomt voor de belangen van mensen van vijftig jaar en ouder. De eerste tien standpunten uit het verkiezingsprogramma (2017) zijn:

1. AOW-leeftijd terug naar 65 jaar;
2. rekenrente voor pensioenen vast op 4% of op basis van gerealiseerd rendement;
3. beperken van sociale lasten en voorzieningen voor werknemers vanaf 45 jaar;
4. onbelast houden van vrijwilligersvergoedingen, tot een maximumbedrag;
5. uitkeringen voor oudere werklozen (IOAW, IOW en IOAZ) behouden;
6. structurele belastingverlaging voor gepensioneerden en vroeg-gepensioneerden;
7. staatsschuld terugbrengen naar maximaal 60 procent van het bruto binnenlands product;
8. afschaffing successiebelasting, invoering belastingvrij schenken tot maximaal € 100.000, zonder regels voor leeftijd of besteding van het ontvangen bedrag;
9. oprichting van een staatsbank;
10. hervorming van het zorgstelsel, zonder marktwerking.

Verkiezingen en vertegenwoordigers

Tweede Kamer

Zie de Lijst van (voormalig) Tweede Kamerleden voor 50PLUS

Verkiezing	Lijsttrekker	Lijst	Stemmen	% stemmen	Zetels / 150	Coalitie/Oppositie
2012	Henk Krol	Lijst	177.631	1,88%	2	Oppositie
2017		Lijst	327.131	3,11%	4	Oppositie
2021	Liane den Haan	Lijst	106.702	1,02%	1	Oppositie
2023	Gerard van Hooft	Lijst	51.043	0,49%	0

Eerste Kamer

Zie de Lijst van (voormalig) Eerste Kamerleden voor 50PLUS

Verkiezing	Lijsttrekker	Lijst	Stemmen[a]	% stemmen[b]	Zetels / 75
2011	Jan Nagel	Lijst	2.193	1,32%	1
2015		Lijst	4.388	2,60%	2
2019	Martin van Rooijen	Lijst	5.251	3,03%	2
2023		Lijst	3.264	1,82%	1

Europees Parlement

Uitslagen

Verkiezing	Lijsttrekker	Lijst	Stemmen	% stemmen	Zetels
2014	Toine Manders	Lijst	175.343	3,69%	0 / 26
2019[c]		Lijst	215.199	3,91%	1 / 26
					1 / 29
2024	Adriana Hernández Martínez	Lijst	58.498	0,94%	0 / 31

Europarlementariërs

Naam	Begindatum	Einddatum
Manders, Toine Toine Manders	2 juli 2019	1 juni 2020

Provinciale Staten

Provincie	Zetels 2011	Zetels 2015	Zetels 2019	Zetels 2023
Groningen (provincie) Groningen	0 / 43	0 / 43	1 / 43	0 / 43
Friesland Friesland	0 / 43	1 / 43	1 / 43	0 / 43
Drenthe Drenthe	0 / 41	1 / 41	1 / 41[d]	0 / 43
Overijssel Overijssel	1 / 47	1 / 47	1 / 47[e]	0 / 47
Flevoland Flevoland	1 / 39	2 / 41	2 / 41[f]	1 / 41
Gelderland Gelderland	1 / 55	1 / 55	2 / 55	1 / 55
Utrecht (provincie) Utrecht	1 / 47	1 / 49	1 / 49	1 / 49
Noord-Holland Noord-Holland	1 / 55	1 / 55	1 / 55[g]	2 / 55
Zuid-Holland Zuid-Holland	1 / 55	2 / 55	2 / 55[h]	1 / 55
Zeeland Zeeland	0 / 39	1 / 39	2 / 39	0 / 39
Noord-Brabant Noord-Brabant	1 / 55	2 / 55	2 / 55	1 / 55
Limburg Limburg	2 / 47	1 / 47	1 / 47	1 / 47
Totaal	9 / 566	14 / 570	17 / 570	8 / 572

Gemeenteraden

Sinds de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2022 is 50PLUS vertegenwoordigd in negentien gemeenteraden. Daarnaast is 50PLUS vertegenwoordigd in de stadsdeelcommissie van Amsterdam-Zuid. In Venlo en Vlissingen maakt 50PLUS deel uit van het college en levert 50PLUS een wethouder.

Gemeente	2014-2018	2018-2022	2022-2026
Almere Almere	-	-	2 / 45
Amstelveen Amstelveen	-	-	1 / 37
Amsterdam Amsterdam	-	0 / 45	0 / 45[i]
Apeldoorn Apeldoorn	-	3 / 39[j]	1 / 39
Assen Assen	-	3 / 33	2 / 33
Baarn Baarn	-	-	1 / 19
Bergen op Zoom Bergen op Zoom	-	-	1 / 33
Bernheze Bernheze	-	-	1 / 23
Breda Breda	-	2 / 39	1 / 39
Den Bosch 's-Hertogenbosch	-	1 / 39	1 / 39
Den Haag Den Haag	-	1 / 45	0 / 45
Deurne Deurne	-	-	1 / 23
Eindhoven Eindhoven	-	2 / 45	1 / 45
Emmen Emmen	-	1 / 39[k]	1 / 39
Gooise Meren Gooise Meren	2 / 31[l]	2 / 31[m]	-
Haarlem Haarlem	-	-	0 / 39
Hardenberg Hardenberg	-	2 / 33	1 / 33
Helmond Helmond	-	3 / 37	2 / 37
Land van Cuijk Land van Cuijk	-	-	0 / 37[n]
Leeuwarden Leeuwarden	-	1 / 39[o]	-
Maasgouw Maasgouw	-	1 / 19[p]	-
Maastricht Maastricht	-	1 / 39	1 / 39
Middelburg Middelburg	-	-	0 / 29
Nijmegen Nijmegen	-	1 / 39	0 / 39
Rotterdam Rotterdam	-	1 / 45	1 / 45
Sittard-Geleen Sittard-Geleen	-	1 / 37	-
Terneuzen Terneuzen	-	1 / 31	1 / 31
Tilburg Tilburg	-	2 / 45	3 / 45
Venlo Venlo	-	3 / 39	0 / 39
Vlissingen Vlissingen	-	2 / 27	1 / 27
Westerkwartier Westerkwartier	-	1 / 33[q]	0 / 33
Zeist Zeist	-	-	0 / 33

Waterschappen

Waterschap	Zetels 2015	Zetels 2019	Zetels 2023
Aa en Maas	2	2	1
Amstel, Gooi en Vecht	1	1	0
Brabantse Delta	2	2	1
De Dommel	2	2	1
De Stichtse Rijnlanden	Geen deelname	1	0
Delfland	1	1	0
Drents Overijsselse Delta	Bestond niet	1	0
Fryslân	0	1	Geen deelname
Groot Salland	Geen deelname	Opgegaan in WDODelta
Hollands Noorderkwartier	1	2	1
Hollandse Delta	1	2[r]	1
Hunze en Aa's	1	1	0
Limburg	Bestond niet	1	1
Noorderzijlvest	0	1	0
Peel en Maasvallei	1	Opgegaan in Limburg
Reest en Wieden	1	Opgegaan in WDODelta
Rijn en IJssel	1	1	0
Rijnland	1	2	1
Rivierenland	1	2	0
Roer en Overmaas	1	Opgegaan in Limburg
Scheldestromen	1	2	0
Schieland en de Krimpenerwaard	2	2	1
Vallei en Veluwe	1	2	1
Vechtstromen	Geen verkiezingen	1	0
Zuiderzeeland	2	2	1
Totaal	23	32	10

Bronnen

• Boerboom, Joep (2021). Ouderenstrijd. De bewogen geschiedenis van 50PLUS. Boom Uitgevers Amsterdam, Amsterdam. ISBN 978-90-244-4337-6.

Externe link

• Website 50PLUS

Voetnoten

1. Gewogen stemmen na toepassing van de stemwaardefactor.
2. Percentage na toepassing van de stemwaardefactor.
3. Vanwege de Brexit, kwamen er later drie zetels bij de Nederlandse vertegenwoordiging. Dit had geen effect op de vertegenwoordiging van 50PLUS.
4. Splitste zich af en sloot zich later aan bij JA21.
5. Splitste zich af en sloot zich aan bij Mooi Overijssel.
6. Een van de twee splitste zich af.
7. Gezamenlijke lijst met Partij van de Ouderen.
8. Splitsten zich af en sloten zich aan bij GOUD.
9. Herindelingsverkiezingen 2022
10. Een van de drie splitste af.^[37]
11. Splitste zich af in 2021.^[38]
12. Herindelingsverkiezingen 2015
13. Splitsten af in 2020.^[39]
14. Herindelingsverkiezingen 2021
15. Herindelingsverkiezingen 2017
16. Gezamenlijke lijst met Partij Welzijn Maasgouw
17. Herindelingsverkiezingen 2018
18. Splitsten zich af in 2021.

Referenties

1. 50PLUS, Parlement.com. Gearchiveerd op 16 januari 2024.
2. Ledentallen Nederlandse politieke partijen per 1 januari 2024, Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen, 28 februari 2024. Gearchiveerd op 28 februari 2024.
3. Conflicten in ouderenpartijen. Parlement.com. Gearchiveerd op 5 juni 2023. Geraadpleegd op 25 november 2023.
4. Partijgeschiedenis. Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen. Gearchiveerd op 2 oktober 2023. Geraadpleegd op 1 oktober 2023.
5. Boerboom 2021.
6. Een kat met negen levens. De politieke carrière van Jan Nagel.. Montesquieu Instituut. Gearchiveerd op 10 maart 2021.
7. 'OokU gaat door, maar 9 juni komt te vroeg'. De Volkskrant (23 maart 2010). Gearchiveerd op 2 oktober 2023. Geraadpleegd op 1 oktober 2023.
8. Van Lieshout, Marcel, 50Plus en OSF verdelen restzetel. De Volkskrant (30 maart 2011). Gearchiveerd op 2 oktober 2023. Geraadpleegd op 1 oktober 2023.
9. 50plus royeert bestuurslid en lid. NOS Nieuws (20 september 2013). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
10. Ruzie in 50PLUS over rondsturen vertrouwelijke e-mails. Elsevier (26 september 2013). Gearchiveerd op 2 oktober 2015.
11. Twee leden 50Plus onterecht geroyeerd. NRC Handelsblad (13 november 2013).
12. Krol ontdook voor tienduizenden euro's aan pensioenpremies. de Volkskrant (4 oktober 2013).
13. Krol stapt op na onthulling pensioenschandaal. Algemeen Dagblad (4 oktober 2013). Gearchiveerd op 2 oktober 2023.
14. Crisis bij 50Plus: bijna hele bestuur stapt op. De Volkskrant (15 mei 2018). Gearchiveerd op 14 juni 2023.
15. Verlaan, Jos, Partijvoorzitter Dales wil namens 50Plus de Tweede Kamer in. nrc.nl (14 april 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
16. van der Aa, Edwin, Meerderheid Kamerleden 50Plus zegt vertrouwen op in voorzitter Dales. parool.nl (14 april 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023..
17. Bestuur 50Plus stapt op vanwege crisis in de partij. NOS Nieuws (26 april 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
18. Femke Merel van Kooten stapt over naar 50Plus. Algemeen Dagblad (5 februari 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
19. van Soest, Hans, 50Plus heeft geen goed woord over voor ‘zetelroof’ Henk Krol. ad.nl (3 mei 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
20. Geert Dales per direct weg als voorzitter bij 50PLUS. nos.nl (24 mei 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
21. Jan Nagel nieuwe voorzitter 50Plus: ‘Partij aan rand afgrond’. Algemeen Dagblad (1 augustus 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
22. Directeur ouderenbond 'dictatoriaal'. de Volkskrant (30 september 2015). Gearchiveerd op 15 juni 2023.
23. 50Plus twist over pensioen, een ‘kroonjuweel’. Trouw (2 oktober 2020). Gearchiveerd op 14 juni 2023.
24. 50Plus wil ANBO-directeur Liane den Haan als lijsttrekker. NOS Nieuws (17 augustus 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
25. Liane den Haan nieuwe leider 50Plus. NOS Nieuws (3 oktober 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
26. 50Plus-prominenten verlaten partij na uitverkiezing Liane den Haan. de Volkskrant (5 oktober 2020). Gearchiveerd op 13 juni 2023.
27. 50Plus verdwijnt uit de Kamer: Den Haan stapt op en neemt zetel mee. NOS Nieuws (6 mei 2021). Geraadpleegd op 10 november 2021.
28. Jorien van den Herik nieuwe voorzitter 50PLUS: ‘We willen een professionele organisatie neerzetten. Algemeen Dagblad (24 juni 2023). Gearchiveerd op 26 juni 2023.
29. de Goede, Agnes, Chaos bij 50PLUS vlak voor belangrijke deadline: 'Ruzie maken zit in het DNA'. RTL Nieuws (7 oktober 2023). Gearchiveerd op 25 november 2023. Geraadpleegd op 25 november 2023.
30. 50Plus wil met Ellen Verkoelen als lijsttrekker terug in Tweede Kamer. NOS Nieuws (4 september 2023). Gearchiveerd op 25 november 2023. Geraadpleegd op 25 november 2023.
31. Groenendijk, Peter, Ook onder ex-Feyenoord-baas Van den Herik chaos bij 50Plus: kandidaat-lijsttrekker uit partij gezet. Algemeen Dagblad (25 september 2023). Gearchiveerd op 25 november 2023. Geraadpleegd op 25 november 2023.
32. Congres 50Plus eindigt in chaos, geen lijsttrekker aangewezen. NOS Nieuws (30 september 2023). Gearchiveerd op 30 september 2023. Geraadpleegd op 30 september 2023.
33. 'Tegenkandidaat' Van Hooft alsnog gekozen tot lijsttrekker 50Plus. NOS Nieuws (7 oktober 2023). Geraadpleegd op 25 november 2023.
34. Groenendijk, Peter, 50Plus-boegbeeld verlaat partij en begint nieuwe: ‘50Plus is gekaapt door akelige oude mannetjes’. Algemeen Dagblad (17 november 2023). Gearchiveerd op 25 november 2023. Geraadpleegd op 25 november 2023.
35. 50Plus - ledentallen. Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen. Gearchiveerd op 26 september 2023.
36. Voorzitters (23 juni 2023). Gearchiveerd op 2 oktober 2023. Geraadpleegd op 1 oktober 2023.
37. Gep Leeflang, Voorman 50-Plus Apeldoorn na kritiek solo verder. Tubantia (18 november 2022). Gearchiveerd op 2 oktober 2023.
38. Kort, Rien, 50Plus Drenthe verbolgen over afsplitsing Emmer fractie: ‘Onbetrouwbaar’. RTV Drenthe (25 juni 2021). Gearchiveerd op 2 oktober 2023. Geraadpleegd op 1 oktober 2023.
39. Sjoerd Stoop, Gerommel 50PLUS bereikt ook Gooise Meren: raadsleden splitsen zich af. NH Nieuws (11 mei 2020). Gearchiveerd op 2 oktober 2023.

Politieke partijen in Nederland

Tweede Kamer:	Partij voor de Vrijheid (37) · GroenLinks-PvdA (25) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (24) · Nieuw Sociaal Contract (20) · Democraten 66 (9) · BoerBurgerBeweging (7) · Christen-Democratisch Appèl (5) · Socialistische Partij (5) · DENK (3) · Partij voor de Dieren (3) · Forum voor Democratie (3) · Staatkundig Gereformeerde Partij (3) · ChristenUnie (3) · Volt (2) · JA21 (1)
Eerste Kamer:	BoerBurgerBeweging (16) · GroenLinks-PvdA (14) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (10) · Christen-Democratisch Appèl (6) · Democraten 66 (5) · Partij voor de Vrijheid (4) · Partij voor de Dieren (3) · JA21 (3) · Socialistische Partij (3) · ChristenUnie (3) · Forum voor Democratie (2) · Volt (2) · Staatkundig Gereformeerde Partij (2) · 50PLUS (1) · Onafhankelijke Politiek Nederland (1)
Europees Parlement:	Partij voor de Vrijheid (6) · GroenLinks (4) · Partij van de Arbeid (4) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (4) · Christen-Democratisch Appèl (3) · Democraten 66 (3) · BoerBurgerBeweging (2) · Volt (2) · Partij voor de Dieren (1) · Nieuw Sociaal Contract (1) · Staatkundig Gereformeerde Partij (1)

(aantal zetels tussen haakjes)