वेब खोज संयन्त्र
वेब खोज संयन्त्र / From Wikipedia, the free encyclopedia
वेब खोज संयन्त्र वा इन्टरनेट खोज संयन्त्र वेब खोज वा इन्टरनेटमा खोज गर्नका लागि सृजना गरिएको एक सफ्टवेयर प्रणाली हो जसको अर्थ विश्वव्यापी वेबलाई एक मुलपाठ वेब खोज प्रश्नमा निर्दिष्टित, विशेष जानकारीको लागि व्यवस्थित तरीकाले खोजी गर्नु हो।[1] वा अर्को शब्दमा भन्नु पर्दा वेब खोज संयन्त्र एक वेब अनुप्रयोग हो जसको प्रयोगबाट प्रयोगकर्ताले शब्दहरूको रूपमा भण्डारबाट स्रोतहरू फेला पार्न सक्दछन्। यसका संसाधनमा वेब पृष्ठ, इन्टरनेट मञ्च लेख, तस्वीर, श्रव्य दृश्य, फाइल, पुस्तक, शैक्षिक वेबसाइट, अनुप्रयोग, खुला स्रोत सफ्टवेयर, आदि हुन्छन्।[2]
केही वेबसाइटहरूले खोज संयन्त्रलाई उनीहरूको मुख्य सुविधाको रूपमा प्रस्ताव गर्दछन् जसलाई खोज संयन्त्र वेबसाइट भनिएको छ जुन मानव हस्तक्षेप बिना वेबमा अनुसन्धान गर्ने उपकरणहरू पनि हुन्। सामान्यतया वेब खोज संयन्त्रहरू "इन्टरनेट सरीसृप"मा आधारित हुन्छन् जसले नियमित अन्तरालमा साइटहरूलाई जाँच गर्ने र नयाँ ठेगानाहरू पत्ता लगाउन स्वचालित रूपमा मद्दत गर्दछ। सेवाहरूले सूत्र पछ्याउँछन् जसले पृष्ठहरूलाई एक पछि अर्को गर्दै सूत्रबद्ध गर्दछ। प्रत्येक पहिचान गरिएको पृष्ठ त्यसपछि भण्डारमा अनुक्रमित हुन्छन् र पछि इन्टरनेट प्रयोगकर्ताहरूले शब्दहरू प्रयोग गरेर पहुँच गर्न सक्दछन्। खोज संयन्त्रहरू इन्टरनेटमा मात्र लागू हुँदैन। केही संयन्त्रहरूले सफ्टवेयरको रूपमा कार्य गर्दछन् जुन व्यक्तिगत सुखाङ्ख्यमा स्थापित अवस्थामा रहेका हुन्छन्। यी तथाकथित सुशाङ्ख्य संयन्त्रहरू हुन् जसले सुशाङ्ख्यमा भण्डार गरिएका फाइलहरूको बीचमा खोजी र वेबसाइटहरूको बीचमा जोडेर खोजी गर्दछ। इन्टरनेट मञ्चमा विस्तारित खोज संयन्त्रहरू पनि रहेका हुन्छन् जसले विस्तारित खोजी गर्ने काम गर्दछन्।[3]