जम्मु
From Wikipedia, the free encyclopedia
जम्मु (उर्दु: جموں उच्चारणⓘ, पन्जाबी: ਜੰਮੂ), भारतको उत्तरतम राज्य जम्मु एवं कश्मीर मा तीनमध्ये एक प्रशासनिक खण्ड हो। यो क्षेत्र जम्मु एवं कश्मीर राज्यको एक भाग हो। क्षेत्रको प्रमुख जिल्लामा डोडा, कठुआ, उधमपुर, राजौरी, रामबन, रियासी, साम्बा, किश्तवार एवं पुन्छ आउछ। क्षेत्रको अधिकांश भूमि पहाडी वा पथरीली हो। यसैमा पीर पन्जाल रेन्ज पनि आउछ जुन कश्मीर घाटीलाई हिमालय देखि पूर्वी जिल्ला डोडा र किश्तवारमा पृथक गर्दछ। यहाको प्रधान नदी चेनाब (चन्द्रभागा) हो।
जम्मु
جموں | |
---|---|
प्रशासनिक मन्डल | |
राष्ट्र | भारत |
राज्य | जम्मु र कश्मीर |
जिल्ला | जम्मु, डोडा, कठुआ, रामबन, रियासी, किश्तवार, पुन्छ, राजौरी, उधमपुर, साम्बा |
स्थापना | १४वीं शताब्दी, ई.पू. |
संस्थापक | राजा जम्बू लोचन |
मुख्यालय | जम्मु |
सरकार | |
• प्रकार | केन्द्रीय |
• अङ्ग | राज्य सरकार |
क्षेत्रफल | |
• जम्मा | २२२,२०० किमी२ (८५८०० वर्ग माइल) |
उन्नतांश | ३०५ मिटर (१००१ फिट) |
जनसङ्ख्या | |
• जम्मा | १३,७९०,६७८ |
• घनत्व | ६२/किमी२ (१६०/वर्ग माइल) |
भाषाएं | |
• आधिकारिक | वर्णक्रमात्मक व्यवस्थित |
समय क्षेत्र | युटिसी+5:30 (IST) |
पिनकोड | 0191 |
सवारी दर्ता | JK02- |
वेबसाइट | www.jammu.nic.in |
जम्मु सहर, जसलाई आधिकारिक रूपले जम्मु-तवी पनि भनिन्छ, यस प्रभागको सबैभन्दा ठुलो नगर हो र जम्मु एवं कश्मीर राज्यको शीतकालीन राजधानी पनि हो। नगरको बीचबाट तवी नदी निक्लन्छ, जसको कारण यस नगरलाई यो आधिकारिक नाम मिलेको हो। जम्मु शहरलाई "मन्दिरहरूको सहर" पनि भनिन्छ, किनकि यहाँ धेरै मन्दिर एवं तीर्थ छन् जसको चमकते शिखर एवं दमकते कलश नगरको क्षितिजरेखामा सुवर्ण बिन्दुहरू जस्तै देखिन्छ र एक पवित्र एवं शान्तिपूर्ण हिन्दु नगरकोका वातावरण प्रस्तुत गर्दछ।
यहाँ केही प्रसिद्ध हिन्दु तीर्थ पनि छन्, जस्तै वैष्णो देवी, आदि जसको कारण जम्मु हिन्दु तीर्थ शहरहरूमा गनिन्छ। यहाको अधिकांश जनसङ्ख्या हिन्दु तथा सिख छन्।[1]