![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Gorakpage.jpg/640px-Gorakpage.jpg&w=640&q=50)
गोरखपुर
From Wikipedia, the free encyclopedia
गोरखपुर उत्तर प्रदेश राज्यको पूर्वी भागमा रहेको नेपालसँगको सीमा नजिक रहेको भारतको एउटा प्रसिद्ध सहर हो। यो गोरखपुर जिल्लाको प्रशासनिक मुख्यालय तथा पूर्वोत्तर रेलवे (एन.ई.आर.)को मुख्यालय हो। जनपद गोरखपुरको सीमाको पूर्वमा देवरिया एवम् कुशीनगरबाट पश्चिममा सन्त कबीर नगरबाट,उत्तरमा महराजगन्ज एवम् सिद्धार्थ नगर तथा दक्षिणमा मऊ ,आजमगढ तथा अम्बेडकर नगरसँग जोडिएको छ।[4]
गोरखपुर | |
---|---|
सहर | |
![]() गोरखनाथ मठ, तारामण्डल, गीता प्रेस | |
निर्देशाङ्क: २६.७६३७१५२°N ८३.४०३९११६°E / 26.7637152; 83.4039116 | |
Country | ![]() |
State | उत्तर प्रदेश |
District | गोरखपुर |
नामकरण | गोरखनाथ |
सरकार | |
• प्रकार | नगर निगम भारत |
• अङ्ग | गोरखपुर नगर निगम |
• Mayor | सीताराम जयसवाल |
• MP | रवि किशन (बीजेपी) |
उन्नतांश | ८४ मिटर (२७६ फिट) |
जनसङ्ख्या (2011)[1] | |
• जम्मा | ६७३,४४६ |
• क्रम | 66 |
वासिन्दा(हरू) | गोरखपुरी, गोरखपुरीया |
Language | |
• Official | हिन्दी[2] |
• Additional official | Urdu[2] |
• Regional | भोजपुरी[3] |
समय क्षेत्र | युटिसी+५:३० (आइएसटी) |
PIN | २७३०xx |
टेलिफोन कोड | +९१-०५५१ |
सवारी दर्ता | युपी-५३ |
Sex ratio | १०००/९०३ ♂/♀ |
Avg. annual temperature | २६ °से (७९ °फे) |
Avg. summer temperature | ४० °से (१०४ °फे) |
Avg. winter temperature | १८ °से (६४ °फे) |
वेबसाइट | gorakhpur |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Gorakpage.jpg/320px-Gorakpage.jpg)
गोरखपुर एउटा प्रसिद्ध धार्मिक केन्द्र पनि हो, जो बौद्ध, हिन्दु, मुस्लिम, जैन र सिख सन्तहरूका साधनास्थली रहयो। तर मध्ययुगीन सर्वमान्य सन्त गोरखनाथ पछि उनकै नाममा यसको वर्तमान नाम गोरखपुर राखियो। यहाँको प्रसिद्ध गोरखनाथ मन्दिर अहिले पनि नाथ सम्प्रदायको पीठ रहेको छ। यो ठाउँ महान सन्त परमहंस योगानन्द का जन्म स्थान पनि हो। यस शहरमा अझै अनेकौं ऐतिहासिक स्थल छन् जस्तै कि, बौद्धको घर, इमामबाडा,१८औँ शताब्दीको दरगाह र हिन्दु धार्मिक ग्रन्थहरूका प्रमुख प्रकाशन संस्थान गीताप्रेसगीता, गोरखपुर जङ्क्शन रेलवे स्टेशन गोरखपुर शहरको रेलवे स्टेशन हो। गिनीज बुक अफ वर्ल्ड रेकर्ड्सका अनुसार विश्वको सर्वाधिक लामो प्लेटफर्म यहाँ नै स्थित रहेको छ। यो सन् १९३० बाट शुरू भएको थियो।
२०औँ शताब्दीमा, गोरखपुर भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्रामको एउटा केन्द्र बिन्दु थियो र आज यो सहर एक प्रमुख व्यापार केन्द्र बनिसकेको छ। पूर्वोत्तर रेलवेको मुख्यालय, जो बेलायती कालमा बङ्गाल नागपुर रेलवे का रूपमा चिनिने गर्थ्यो, त्यो यहाँ नै रहेको छ। अब यसलाई एउटा औद्योगिक क्षेत्रका रूपमा विकसित गर्नका लागि गोरखपुर औद्योगिक विकास प्राधिकरण (गीडा/GIDA) को स्थापना पुरानो शहरभन्दा १५ किमि को दुरीमा गरिएको छ।