अधिकार
From Wikipedia, the free encyclopedia
अधिकार स्वतन्त्रता वा कानूनी हकको, सामाजिक वा नैतिक सिद्धान्त हो। यसको अर्थ, कुनै कानुनी प्रणाली, सामाजिक अधिवेशन वा नैतिक सिद्धान्त अनुसार मानिसहरूलाई के गर्न अनुमति दिइएको छ वा मानिसहरूलाई के गर्न दिइएको छ भन्ने सन्दर्भमा अधिकार नै आधारभूत नियम हो। कानून र नीतिनियम, विशेष गरी न्याय र देवत्वशास्त्रका सिद्धान्तजस्ता विधाहरूमा अधिकारको अनिवार्य महत्व रहेको छ।
कुनै पनि सभ्यताको लागि अधिकार आधारभूत हुन्छ र सामाजिक द्वन्द्वको इतिहासलाई परिभाषित गर्ने र त्यसलाई पुनः परिभाषित गर्ने प्रयाससित प्रायः गाँसिएका हुन्छन्। नेपाली बृहत् शब्दकोश अनुसार, अधिकार भनेको कानुनी, परम्परागत वा नैतिक रूपमा प्राप्त न्यायोचित दावी हो।[1]