Burgund (Region)

Burgund (franzöös’sch Bourgogne [[buʀˈgɔɲ]]) weer en Region midden in Frankriek. Se bestunn ut de Départements Côte-d’Or, Nièvre, Saône-et-Loire un Yonne un weer bi 31.582 km² groot. Tolest wahnen dor 1.642.440 Inwahners (Stand: 1. Januar 2009). Hööftstadt vun de Region weer Dijon. De Region speel johrhunnertelang en sunnerliche Rull in Politik un Kultur un weer vör de Nutied lange Tied sülvstännig. 1956 is se ut de boven nömmten Départements as franzöösche Region nee upstellt wurrn, man to'n 1. Januar 2016 is se tosamenslaten wurrn mit de Naberregion Franche Comté un höört nu to de nee Region Bourgogne-Franche-Comté mit to.

Bourgogne

Laag vun de Region Burgund in Frankriek
Basisdaten
Präfektur	Dijon
Inwahner  - all tosamen (1999)  - Inwahnerdicht	Platz 16 von 26 1.642.440 Inwohners 52 Inwohners/km2
Flach  - alltohopen  - Andeel an Frankriek	Platz 16 von 26 31.582 km² 5 %
Départements	Côte-d’Or Nièvre Saône-et-Loire Yonne
Arrondissements	15
Kantone	174
Gemenen	2.046
Präsident vun den Raat vun de Region	François Patriat PS
ISO 3166-2-Code	FR-D

Geographie

Physische Kaart vun Burgund

In'n Osten grenzt Burgund an de Region Franche-Comté, in'n Norden an Champagne-Ardenne un Île-de-France. Westlich liggt de Region Centre, un in'n Süden grenzt Burgund an de Regionen Auvergne un Rhône-Alpes. Mit dat Morvan, wat en Utlöper vun dat Zentralmassiv is, hett Burgund sien Andeel an de olen Kristallinrebeeden. Sunst besteiht de Unnergrund vun de Steen meist ut Sedimente ut dat Mesozoikum. An de ööstliche Kant geiht dat over Brookstopen na de Saône-Föör hen.

Wapen

Blasoneerung: Dat Wapen is veerdeelt; Feld 1 un 4 bestreiht mit gollen Leljen up Blau un twolf rood-witte Stückels in'n Rand Neeburgund, un de annern Feller (2,3) dree blaue schrage Balken in Gold, mit roden Rand (Ooldburgund). Dat Wapen geiht torüch up de beiden Hüser vun Burgund, dat ollere un dat jungere.

Geschicht

Burgundia as Deel vun dat Frankenriek to de Merowingers ehre Tieden.

De histoorsche Provinz Burgund mit ehren Karn um dat Siedland vun de Saône umto hett ehren Naam vun de Burgunners her, wat en Germanenstamm ween is. De Naam vun dat Land is in den Loop vun de Geschicht jummers wedder up annere Maakwarke betrocken wurrn. Vun 534 af an beteken Burgund en Unnerriek, wat to dat Frankenriek mit tohören dö (Königriek Burgund). As dat Frankenriek denn 843 updeelt wurrn is, is ok Burgund tweisneden wurrn in en ööstliche un en westliche Hälft. In'n Osten is dor denn dat nee Königriek Burgund (Hoochburgund) vun wurrn, in'n Westen en Hartogdom to Lehn vun de franzöösche Kroon. Dor is in't Johr 1075 to'n eersten Mol de Naam Hartogdom Burgund for bruukt wurrn. As dat Königriek Burgund al 1032 uplööst wurrn is, is dat Land unner den Naam Freegraafschop Burgund mit de Hööftstadt Besancon en Deel vun dat Hillge Röömsche Riek wurrn. Al in dat 13. Johrhunnert keem se jummers mehr unner Infloot vun dat Huus Burgund, is avers bi dat Riek bleven bit Frankriek dat denn tolest doch 1678 na den Nedderlannsch-franzööschen Krieg dalslaken hett.

Dat Hartogdom Burgund (de hüdige Region Burgund) up de annere Siet is al 1363 in de Hand vun den franzööschen König Philipp vun Valois kamen. Unner dat Huus Burgund gung dat los un en Twuschenriek Neeburgund is tostanne kamen. In'n Süden bestunn dat ut dat ole Hartogdom Burgund (de hüdige Region Burgund) un in'n Norden, wiet weg, ut de Burgunnschen Nedderlannen. Na Karl den Stolten sienen Dood in de Burgunnerkriege (1477) is düt Twuschenriek updeelt wurrn. Dat, wat an un for sik dat ole Hartogdom weer (ungefähr de hüdige Region Burgund), gung as Lehn torüch an de franzöösche Kroon, wieldes de Norden mit siene grote Weertschopsmacht, sunnerlich in Flannern, an dat Huus Habsborg keem, tohopen mit de Freegraafschop, vunwegen dat de Habsborger Throonfolger Karl den Stolten siene Dochter heiraat harr.^[1]

As Frankriek 1956 bi gung un dat Land wedder in Regionen updeelt hett, dor is de Region Burgund (Bourgogne) in ehre hüdigen Grenzen inricht' wurrn. Se umfaat veer Departements. 1972 hett de Region den Status vun en Établissements public kregen mit en Regionalpräfekten as Baas. Dör de Gesette vunwegen de Dezentraliseren vun 1982 hett de Region Burgund den Status vun en Collectivité territoriale (Eenheit vun dat Rebeet) kregen, as dat bit dorhen blot man for de Gemeenden un Départements in Frankriek mööglich weer. 1986 is de Regionalraat vun Burgund to'n eersten Mol direkt wählt wurrn. Vun de Tied af an hett de Region gegen de Zentralregeren in Paris over jummers en beten mehr Rechte kregen. Sunnerlich goot versteiht sik de Region Burgund mit dat düütsche Bundsland Rhienland-Palz.

Städer

De gröttsten Städer in de Region Burgund:

Stadt	Inwahners (2009)	Département
Dijon	152.110	Côte-d'Or
Chalon-sur-Saône	45.504	Saône-et-Loire
Nevers	37.470	Nièvre
Auxerre	36.702	Yonne
Mâcon	34.136	Saône-et-Loire
Sens	25.885	Yonne
Le Creusot	22.840	Saône-et-Loire
Beaune	22.512	Côte-d'Or
Montceau-les-Mines	19.504	Saône-et-Loire
Autun	14.496	Saône-et-Loire

Weertschop un Infrastruktur

Wienbarge Haute Côte de Nuits

Burgund is en Region mit allerhand Bueree. Sunnerlich de Rootwien ut de Gemarken Côte de Nuits un Côte de Beaune is in de ganze Welt bekannt, just so as de Witte Wien ut dat Mâconnais un dat Chablis. Buterdem warrt in Burgund Veehtucht bedreven, sunnerlich weert de Charolais-Rinner un Bressehöhner tagen.

Bild vun de Landschop mit Charolais-Keih

Mit Burgund siene Industrie is dat nich wiet kamen, ofschoonst dat Land an sik günstig liggen deit. Sunnerlich um Dijon rüm warrt allerhand produzeert. Dor gifft dat allerhand middelgrote Bedrieve, wo Kunstoff in verarbeit' warrt. Dat hett mit dat grote Chemiewark in Tavaux to doon, wat avers sülms na de Region Franche-Comté tohören deit. De Metallindustrie, de in dat 19. Johrhunnert um Le Creusot rüm upbleiht weer, speelt hüdigendags keen Rull mehr. In Chalon-sur-Saône finnt sik Elektroindustrie un arigen Schippbo, unner annern ok for Unnerseeboote. De Scheepe könnt over de Saône un de Rhône na de Middellannsche See henkamen. Vergleken mit dat BBP in de EU, utdrückt in Koopkraftstandard, hett de Region 2006 en Index vun 94,8 Punkte kregen. Dat is unnern Döörsnitt vun de EU-27, de bi 100 liggen deit.^[2] De wichtigsten Straten for'n Verkehr sünd de Autobahn A6 Paris-Burgund-Provence, A31 Metz-Nancy-Burgund-Lyon un A36 Mülhusen-Burgund-Lyon. De wichtigsten Bahnstrecken over de Region rut sünd de LGV Sud-Est (Paris-Le Creusot-Mâcon-Lyon) un de LGV Rhin-Rhône (Dijon-Besançon-Belfort-Mülhusen). Dat gifft mehr as 1000 km Waterwege for de Schipperee.

Belege

1. André Salvisberg u. a.: Historischer Atlas der Region Basel, S. 186, Christoph Merian Stiftung (Hg.). Christoph Merian Verlag, Basel, 2010.
2. Eurostat Pressemitteilung 23/2009: Regionales BIP je Einwohner in der EU27 (PDF-Datei; 360 kB)