Kentucky (oetsprekken as ken-TAK-kie of ken-TÖK-kie), offisjeel et Gemenebest Kentucky, is nen stoat in de Verenigde Stoaten van Amerika. Et ligt in et oosten van de VS, in eslötten duur zeuwenAfwe aandere stoaten. De heudstad is Frankfort, de grötste stad is Jefferson.
Kentucky wörd wal es de "blauwgrösstoat" eneumd, noar et Kentuckiaans Blauwgrös, wat der op de vruchtboare groond völle in de weailaanden gröaien kan. Et laand hef nen besten vuurroad natuurlike groondstoffen. Et hef de grötste kollenvuurroad van de VS. Et laand is ook bekeand um de grote kudde witstarthärten, wapiti en weelde kalkoenen. Et hef et langstrekkende grottensteelsel van de wearld (Nasjonaalpark Mammoth Cave) de langste, bevoarboare waterweagen en bekken in de VS en de twee grötste hand-egreawene mearen op et oosten van de Mississippirivier. Wiedters is et laand bekeand um et pearderennen, bourbonstokkeriejen, autofabrieken, tabak, bluegrassmuziek en Kentucky Fried Chicken. In Tweante keant de leu et versken "I am ben a Kentucky Tukker" van den Riessensen komiek Harm oet Riessen.
Kentucky ligt in et Oplaands Zuden.[1] Een fleenk deel van oost-Kentucky heurt bie de Appalachen.
Kentucky greanst an zeuwen stoaten, van de Midwest en et Zuudoosten. West-Virginia lig op et oosten, Virginia op et zuudoosten, Tenessee op et zuden, Missouri op et westen, Illinois en Indiana op et noordwesten en Ohio op et noorden en noordoosten.
De noordelike greanze van Kentucky wörd trökken duur de Ohiorivier. De westelike greanze duur de Mississippi. De offisjele stoatsgreanzen wordt bepoald duur de löppe van de rivieren zo as ze warren in 1792, toen as Kentucky nen stoat wör. Op verskeaidene plekken hebt de rivieren heanig an ne aandere löppe nömmen.
Kentucky hef een volledig lösstoand stukke van de rest van den stoat. Dit steet bekeand as den Kentucky Bend (den Kentucky-dreei). Et ligt in den oeterliken westhook, volledig in eslötten tusken de stoaten Missouri en Tennessee. A'j der kommen weelt, mu'j eerst een bölleken duur Tennessee veuren. Der wont mer ongevear 17 leu. Hier lea et epicentrum van de zwoare New Madrid-eardbewinge van 1811 en 1812. Hierduur streumden de rivier op wat steas zelfs eawen achteroet.[2]
Strekken
Kentucky kö'j opdelen in vief heuwdstrekken: de oostelike Cumberlandplate, de middelnoordelike Blauwgrösstrekke, de middelzudelike en westelike Pennyroyalplate (ook bekeand as de Pennyrile of Mississippiplate), de westelike Kollenveelden, en de meest westelike strekke Jackson Purchase (Jackson-anskaf).
De Blauwgrösstrekke wörd meestal opdeld in twee deelstrekken. De Inner Bluegrass (binnenste Blauwgrös), nen kreenk van 145 km duursnee roond Lexington, en de Outer Bluegrass (boetenste Blauwgrös), de mear noordelike delen van de strekke. Et grötste deel van de boetnste Blauwgrös ligt in de korte, stikke en slim smalle Eden Shaleheuwels.
In de Jackson Purchase en de westelike Pennyrile ligt verskeaidene morrelaanden met morredannen.
Wear
Umdet Kentucky vuural in et binnenlaand van zuudoost Noord-Amerika lig, kö'j et wear in den stoat et beste as vochtig Subtropies umskriewen. Den zommerdag wil et in Kentucky duur mekoar zo 31 groad worden en den weenterdag −5 groad. Duursneewies vaalt der per joar um en noabie de 1200 mm reagen in et joar.[3]