![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Bolivia.svg/langnds-nl-640px-Flag_of_Bolivia.svg.png&w=640&q=50)
Bolivia
land in Zuud-Amerika / From Wikipedia, the free encyclopedia
Bolivia of Bolivië, officieel de Meervoldige stoat Bolivië, is een land in et westelike midden van Zuud-Amerika. Et ligt ineslötten met Brazilië op et noorden en oosten, Paraguay op et zuudoosten, Argentinië op et zuden, Chili op et zuudwesten en Peru op et westen. De regearing kump bie mekaar in La Paz. Doar besprekt ze oetvoerende, wetgevende en verkiezingszaken. De grondwettelike heuvdstad is Sucre. De grötste stad en et veurnaamste industriegebeed is Santa Cruz de la Sierra. Dat lig op de tropische leeglanden, ne vlakte in et oosten van et land.
Estado Plurinacional de Bolivia | ||
![]() | ![]() | |
![]() Kaarte van Bolivia | ||
Informasie | ||
Sproaken | Spaans (officieel) Guarani, Aymara, Quechua | |
Heufdstad | La Paz/Sucre | |
Regeringsvörm | presidentiële reppubliek | |
Geleuf | rooms-katholiek 70% protestaants 17% atheïstisch 10% | |
Laand en inwonners | ||
Oppervlakte | 1.098.581 km² | |
Inwonners - Dichtheid | ~ 12.186.079 (2023) 10,4 inw./km² | |
Koordinaten | 11° 0′ S, 53° 0′ O-1153 | |
Oaverig | ||
Volksleed | Himno Nacional de Bolivia | |
Munteenheid | Boliviano (BOB ) | |
Tiedzone | −4 | |
Web | Kode | Tel. | .bo | BO | +591 |
De soeveriene stoat Bolivia is ne grondwettelik samenevoogde stoat verdeeld in negen ofdelingen. Wat landskop angeet löp et geleidelik of van de töppe van de Andes in et westen töt de oostelike leeglanden in et streumgebeed van de Amazone. Eendarde van et land ligt in et Andesgebargte. Met 1.098.581 km2 is Bolivia et op veer noa grötste land van Zuud-Amerika, et op 26 noa grötste van de wearld, et grötste ineslöttene land op et zudelik halfrond en et op zes noa grötste ineslöttene land noa Kazachstan, Mongolië, Tsjaad, Niger, Mali, en Ethiopië.
Der wont noar skatting 12 miljoon leu van verskillend komaf. Zo he'j der Amerindianen, mestizen, Europeanen, Aziaten en Afrikanen. Spaans de officiële en meest-esprökkene sproake. Doarnöast hebt nog 36 andere sproaken ne officiële stoatus. De grötsten doarvan zint et Guarani, Aymara en Quechua.
Vuurdat de spanjolen et innömmen, heurden et Andesgedeelte van Bolvia bie et Inkariek bie an. Et noorden en oosten wonden onofhankelike stammen. De Spaanse conquistadors treuken et gebeed binnen in de 16e eeuwe vanoet Cusco en Asunción. Onder Spaans koloniaal behear wör Bolivia besteurd duur de Real Adiencia of Charcas. De Spaanse riekdom hadden ze vuural te danken an et zilver wat ze oet Bolivia halen. In 1809 volgen 'n eersten oproop vuur onofhankelikheid, woernoa as et land 16 joar oorlog har. Doar köm de Republiek Bolivië oet voort, eneumd noar Simón Bolívar. De twee volgende eeuwen most et land verdan mear land inleaveren. Onder mear de kustliene raken ze kwiet an Chili in 1879. Töt 1971 was et een oardig stabiel land, töt Hugo Banzer met hulpe van de Amerikaanse CIA nen stoatsgreep pleegden en zelf diktator wör. Banzer mos niks hebben van links-socialistische tegenstand en leut heel wat Bolivianen martelen en vermoorden. Hee wör ewipped in 1978, mär van 1997 töt 2001 köm hee wier as demokratisch ekeuzen president van Bolivië. Van 2006 töt 2019 was et heanig op politiek gebeed, woerduur as de ekonomie antreuk.
Et hudige Bolivia is woarnemmend lid van de VN, IMF, NAM, OAS, ACTO, Banke van et Zuden, ALBA en USAN. Et is nog altied et een-noa-armste land van Zuud-Amerika, al trekt et beheurlik bie en hef et de hardst gröaiende ekonomie (a'j noar et BBP kiekt). Wat inkommen angeet mut et ontwikkelingsland et hebben van landbouw, bosbouw, viskerieje, mienbouw en fabriekswark zo as kleare, edelmetalen en öllieraffinage. In Bolivië zit heel wat tin, zilver, lithium en kopper in 'n boadem.