From Wikipedia, the free encyclopedia
بابل شهرستون مازرون اوستان ره اتا شهرستون هسته . وِنه نیشتگاه شهر بابِل هسه. وِه اتا از مهم‌ترین شهرستون‌های شِمال کشور هسّه و شهر بابِل به ۲ منطقه تقسیم بونه. بابلِ شهرستون بیشترین جمعیت ره اوستان دله دارنه و بعد رشت بیشترین جمعیت ره شمال کشور دله دارنه.[۲] بابلِ شهرِ جمعیت، سرشِماری ۱۳۹۱ دله ۲۱۹٬۴۶۷ نفِر و بابلِ شهرستونِ جمعیت ۴۹۵٬۴۷۲ نفر بیه. بابل اتا از شهرهای مهم شمال کشور در امور تجارت، دانشگاهی، پزشکی و کشاورزی هسّه. اینتا شهر بخاطر فراونی زیاد نارنج‌دارهاش، به «شهر بهار نارنج» معروف هسّه.
اینتا شهرنوم در روزگاران کهن مامطیر بيه. ابن فقیه، ابوالفداء، مقدسی و نویسنده کتاب حدودالعالم این شهر جا به نامهای مَمَطیر و مامَطیر یاد هَكِردنه. ابن اسفندیار در کتاب تاریخ طبرستان، درباره نام‌گذاری این شهر به مامطیر نويسنه:
آن موضع که مامطیر است به چشم امام حسن بن علی دلگشای و نزه آمد، آبگیرها و مرغان و شکوفه‌ها و ارتفاع بقعه و نزدیک به ساحل دریا دید، گفت: بقعة طیبة و ماء طیرٌ...
اما اولیاالله آملی در شِه تاریخ اینتا نظریه ره رد كِنّه، چونکه روایات و آثار اسلامی شیعه دله دراینتا باره خبری بَئوت نَیِّه. اردشیر برزگر در کتاب «تاریخ تبرستان پیش از اسلام» در باره مامطیر بئوته که اینتا نوم، معرب نوم مامیترا هسّه و اینتا شهر باستانی جای گت ميترا و به بیان دیگر، آتشکده میترا بيه.
تا میانه سده هشتم هجری، اینتا شهر ره به نوم مامَطیر دونسّنه تا اون که کیاییان جلالی آخرین شاه باوندیه - فخرالدوله حسن - ره شکست هدانه و در همون سال سادات مرعشی به سرپرستی میر بزرگ از آمل قیام هکردنه و کیاییان ره شکست هدانه و مامطیر ره تسخير هكردنه. سید قوام الدین مرعشی وارد مامطیر بيه و رفت‌وآمد دراویش مرعشی باعث رواج کسب‌وکار در مامطیر بيه و شهرِ نوم به بارفروش ده تغییر هدائه.
مرعشیون تا سال ۱۰۶ هجری قمری در مازندران حکومت هکردنه. اینتا سال دله شاه عباس اونا ره برکنار هكرده و اینتا منطقه ره تابع حکومت مرکزی قرار هدائه. اینتا دوران دله به نظر برخی تاریخ‌نویسان رفته‌رفته شهرنوم به بارفروش تغییر هکرده و پسوند ده از ونه نوم حذف بيه. البته برخی معتقدنه که اینتا تغییر نوم در اواخر زندیه و اوایل قاجار اتفاق دكته.
اینتا شهر ظاهراً در اواخر دوران قاجار باول نامیده بيه که اینتا نوم از رودخانه باول رود که اَمروزه بابل رود خوانده بونه بَيیت بيّه. سرانجام در سال ۱۳۱۴ به بابل تغییر نوم هدائه.
در روز یکم آذر سال ۱۳۱۴ هجری خورشیدی نومِ بارفروش همراه با ساخت ساختمان‌های تازه دولتی همچون اداره پست (۱۳۱۵)، در کنار سبزه میدان و ساختمان‌های شهرداری و شهربانی (۱۳۱۴) به شهر بابل تغییر نام بيته. نوم بابل از نوم رودخانه باوُل بيته بيه و اکنون به رود بابل معروف هسّه. البته امروزه با توجه به ساخت‌وسازهای فراوان و گسترش فضای شهر این رودخانه تقریباً در قسمت‌های مرکزی شهر قرار داينه.
بابل شهرستون ۱۱ شهر و ۷ بخش دارنه که وشون وسعت ۱۵۷۸ کیلومتر مربع هسّه. جنگل‌های طبیعی شهرستان بابل ۴۹۹۳۶ هکتار هسّه و روخنه بابلرود از روخنه‌های مهم اینتا شهر هسِّه. اینتا شهر دارای آب‌وهوای معتدل و مرطوب هسّه.
بابل اتا از شهرهای مهم شمال کشور در امور تجارت، دانشگاهی، پزشکی و کشاورزی هسّه.
پل محمدحسن‌خان توسط محمدحسن خان قاجار با قدمتی بیش از ۲۰۰ سال و در اواخر دوره افشار بر روی روخنه بابل ساخته بَيّه. نکته جالب در ساخت اینتا پل استفاده از زردي مُرغِنه هسّه. در دوره صفوی اتّا گت دریاچه و زیبا در جنوب شهر وجود داشته که در وسط اون تپه‌ای همانند اتا جزیره کچيک خودنمائی کِردِه که به‌علت سرسبزی و زیبائی باغ‌های اطراف اینتا دریاچه زیبا اینتا محل بنام (بحر ارم) نام‌گذاری بيه. اینتا دریاچه سال‌ها پیش خشک هيته و در حال حاضر محل سکونت مردم هسه که به دو قسمت بحرارم غربی و بحرارم شرقی معروفه.
از ۲۰ نفر پایه‌گذاران اولیه حزب ملی ایران در سال ۱۳۲۰، ۳ نفر از اهالی شهر بابل بينه.
در منطقه مازندران و گیلان که در زمان رضا شاه به استان‌های اول و دوم نام‌گذاری بينه رضا شاه تنها در بابل دارای کاخ و محل سکونت بيه. از اینتا کاخ هم‌اکنون به‌عنوان کتابخانه دانشگاه علوم پزشکی بهره‌برداری بونه.
بابل همچنین با پیش‌شماره تلفنی ۰۱۱۱ مرکز اتا از ۸ بخش مخابراتی ایران هسه. اینتا شهر به شهر بهارنارنج معروفه.
شهرستون بابل، مازرونِ اوستانِ وسط دره. اینتا شهرستون از شِمال به شهرستون‌های بابلسر و فریدونکنار، از شمال شرقی به سیمرغ (کیاکلا)، از شرق به قائم شهر و سوادکوه شمالی، از جنوب شرقی به سوادکوه، از غرب به آمِل و از جنوب به شهرستون فیروزکوه که تهرانِ اوستان دله دره هِمسایه هسه.
نیکوکارون: سید حسین فلاح نوشیروانی، محمد صادق شفیع زاده، دكتر سيد على طبرى پور
دانشمندا: شاهرخ مسکوب، منوچهر فرهنگ، احمد قهرمان، محسن ثلاثی، سید محمدباقر حجتی، ابوالقاسم اسماعیل پور، محمد اردشیر، حسن انوشه، احمد عبداله‌زاده بارفروش
علما: سعید العلماء، علی اصغر مازندرانی، میرزا شفیع مازندرانی، شیخ کبیر، زین العابدین حائری مازندرانی، فانی، آیت الله هادی روحانی
هِنِرمندا: داود رشیدی، سعید امیرسلیمانی، پرویز بهرام، مائده طهماسبی، اردلان شجاع‌کاوه، اسرافیل شیرچی، مکرمه قنبری، پریناز ایزدیار، مریم کاویانی، منوچهر طبری، مهدی فلاح
شاعرون: امیر پازواری، محمد عاصمی
خوانندگان: دلکش، مازیار، بیژن مرتضوی، افشین (خواننده)، آریا آرام نژاد، ماهان بهرام خان، بیژن بیژنی
شخصیت‌های سیاسی و اجتماعی: مسیح (معصومه) علی نژاد، قاسم معتمدی، کریم معتمدی، حسن قشقاوی، محمود نبویان، محمد مجدآرا، سعید قاسمی‌نژاد
ورزشکارون: امامعلی حبیبی (کِشتی گیر)، عبدالله موحد (کشتی گیر)، نوشاد عالمیان (پینگ پنگ باز)، سوسن حاجی پور(تکواندو کار)، بشیر باباجانزاده (کشتی گیر فرنگی)، مجتبی میرزاجانپور (والیبالیست)، حامد طالبی زرین‌کمر (کشتی گیر)، مهران رضازاده (کشتی گیر)،جلال زمان(کشتی گیر)، سهراب انتظاری(فوتبالیست)،هادی نوروزی(فوتبالیست)، نیما عالمیان(پینگ پنگ باز)، پوریا عمرانی (پینگ‌پنگ‌باز)، محجوبه عمرانی (پینگ پنگ باز) وسید مجتبی حسینی (کیک بوکسینگ کار )، مقداد کامرانی ( ووشوکار - موی تای کار)، حمید صفی نژاد (گراپلینگ کار)، ایمان عابدی (موی تای کار) ...
| ردیف | نام مرکز | عنوان | نوع | وبگاه |
|---|---|---|---|---|
| 1 | دانشگاه علوم پزشکی بابل | دانشگاه | دولتی | https://web.archive.org/web/20010428032904/http://www.mubabol.ac.ir/ |
| 2 | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل | دانشگاه | دولتی | http://www.nit.ac.ir |
| 3 | دانشگاه فرهنگیان- مرکز آموزش عالی شهید رجایی بابل | دانشگاه | دولتی | https://web.archive.org/web/20120828104358/http://www.rajaee-ttc.ir/ |
| 4 | دانشکده فنی امام صادق بابل | دانشکده | دولتی | https://web.archive.org/web/20151101122542/http://baboltc.ac.ir/ |
| 5 | دانشگاه علوم و فنون مازندران | دانشگاه | غیرانتفاعی | http://www.ustmb.ac.ir |
| 6 | دانشگاه پیام نور- مرکز بابل | دانشگاه | پیام نور | https://web.archive.org/web/20170813175207/http://www.babol.mpnu.ac.ir/ |
| 7 | دانشگاه پیام نور- واحد بندپی | دانشگاه | پیام نور | http://www.bandpey.mpnu.ac.ir |
| 8 | دانشگاه آزاد اسلامی- واحد بابل | دانشگاه | آزاد | https://web.archive.org/web/20190812111645/http://www.baboliau.ac.ir/ |
| 9 | دانشگاه علمی و کاربردی- واحد بابل | دانشگاه | علمی کاربردی | https://web.archive.org/web/20140518072706/http://unbabol.com/ |
| 10 | مرکز آموزش علمی و کاربردی فرهنگ و هنر- واحد 4 بابل | موسسه | علمی کاربردی | https://babolfh4.pafcoerp.com |
| 11 | مرکز آموزش علمی و کاربردی جهاد دانشگاهی- واحد بابل | موسسه | علمی کاربردی | https://web.archive.org/web/20140223020140/http://www.babol.iastjd.ac.ir/ |
| 12 | مرکز آموزش علمی و کاربردی بندپی غربی | موسسه | علمی کاربردی | |
| 13 | مؤسسه آموزش عالی صنعتی مازندران | موسسه | غیرانتفاعی | http://www.mit.ac.ir |
| 14 | موسسه آموزش عالی علوم و فناوری آریان | موسسه | غیرانتفاعی | http://www.aryan.ac.ir |
| 15 | موسسه آموزش عالی طبری | موسسه | غیرانتفاعی | http://www.tabari.ac.ir |
| 16 | موسسه آموزش عالی راه دانش بابل | موسسه | غیرانتفاعی | http://www.rahedanesh.ac.ir |
| 17 | آموزشکده فنی و حرفه ای سما- واحد بابل | آموزشکده | آزاد | http://www.babol-samacollege.ir |
| 18 | آموزشکده فنی و حرفه ای الزهرا- واحد بابل | اموزشکده | دولتی | https://web.archive.org/web/20131015085526/http://www.alzahrababol.ac.ir/ |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
