From Wikipedia, the free encyclopedia
آمل اته شهر هسّه ایران مازرون استان دله. آمل ۲۳۷,۵۲۸ نفر جمعیت جا (سال ۱۳۹۵ سرشماری) مازرون جلگه دله و هراز روخنه دو ور قرار داینه و ۷۶ متر دریای سطح جا ارتفاع داینه. در ۵۲ درجه و ۲۱ دقیقه طول شرقی و ۲۶ درجه و ۲۵ دقیقه عرض شمالی ئو در فاصله ۷۰ کیلومتری غرب ساری، استان نیشتنگاه، ۱۸ کیلومتری جنوب دریای مازرون و ۶ کیلومتری شمال دامنه کوه البرز و ۱۸۰ کیلومتری شمال شرقی تهران قرار داینه.
آمل
|
اته قوم مازرون دریاء جنوبی کرانه ره ساکن بینه که وشون اسم آمارد بیه. آملِ اسم ره همونتاء داردنّی دوننه. واژه آمل که ونه اتّی شکل آموی هسّه، احتمالا (آ)مردها یا (آ)ماردهای قبیله جابییت بیّه. غربی باستانشناس مورخون اینتا قبیله اسم ره مردی (mardio) یا آمردی (Amardio) بیاردنه. آماردون اتّه جنگجو و قوی قوم بینه و آمل منطقه ره شه نیشتنگا وسّه انتخاب هاکردنه و شه اسم ره ون سر بشتنه و بعدها «آماردها» کثرت تلفظ سّه به آملد، آمرد و «آمل» تبدیل بیّه.
هارشایِ دیگه که وجود دارنه این هسه که آمل شهر نوم، بتونّه اینتا دلیل سّه بی بوئه که ونه بنیانگذار اسم "آمله" بییه، اتی که ابن اسفندیار تاریخ طبرستان دله بموئه.
آمل شمالِ قدیمیترین شهرون جا هسته. آمل، ساری و ورگانه (= گرگان/جرجان/گنبد کاووس) تنها شهرونی هستنه که وشون نوم همیشه تاریخ دله دیّه و رِقِد نشینه. وشون جمیعت کم بیّه ولی هیچ گادِر تاریخ جا خط نخاردنه.
آمل ره گانّه فیروزشاهِ زنا، که ونه نوم آمُله بییه، بساته. فیروزشاه ره بلخ ِشاه معرفی هاکردنه. گانّه آمله چون خاسته هراز ئو جا استفاده هاکنه آمل ره اینجه بنا هاکرده. حتی گاتنه ونه قَور تا سالها آمل دله دیّه و مورخون ونجه بازدید داشتنه.
اسپهبد خورشید که عربون جه شکست بخارده، سال 137 هجری گادِر عمر بن علا آمل ره بئیته و ونه مردم ره مسلمون هاکرده و سال 140 هجری جا این شهر عربون ِنیشتنگا تبرستون سامون دله بییه. آملیها اول مالکی مذهب بینه ولی بعداً گت داعی پشت دربمونه و زیدی مذهب بَینه. آمل اون گادِر جه علویون نیشتگا بیّه.[6]
۱- نیاکی محله (حسینیه ارشاد) ۲-اسپه کلا(تکیه اسک) ۳-قادی محله (تکیه شهدا) ۴- کاردگر محله (مسجد امیریها) ۵- مشائی محله (چهار سوق) ۶- شاهاندشت محله (تکیه هاشمی) ۷- چاکسر محله (امامزاده قاسم) ۸- کاشی محله (مسجد جامع علی کوچک) ۹- پائین بازار محله (تکیه آملیها) ۱۰- گلباغ محله (مسجد جامع) ۱۱- گرجی محله (امامزاده تقی) ۱۲- بربری خیل
اینتا محلهئون همه شه مرز ئو تعریف دیقیق ره دایننه. اینتا محلهئون میون حصار یا مانع دنیه اما گذرون و پلاکون شه محدوده ره مشخص کنّنه.
آمل شهرنشینی سابقه طولانه هسّه ولی چون منطقه رطوبت بالا بیه ئو طبیعی حوادث زلزله جور ئو غیرطبیعی حوادث تیمور حمله جور، باعث بیّه که انّه جالب تاریخی آثار باقی نمونسّه. برخی از اینتا آثار ایهان هسّنه:
رینه کافر کلی ، تنگه بند بریده و ناصرالدین شاه و ون یارون شکل که سنگ سر حک بیی هسّه و وه ره شکل شاه گننه، گمبوج کاروانسرا ، مسجد جامع مسجد امام حسن عسکری، مسجد آقا عباس، بقعه متبرکه سه سید، سقانفار زرین کلا و سقانفار هندو کلا، بقعه مشهد بزرگ، امامزاده ابراهیم، امامزاده قاسم، بقعه شمس آلرسول و گنبد شمس طبرسی ئی همه از آمل جاذبهها به شمار اننه.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.