မြန်မာ့တပ်မတော် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး၊ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူနှင့် ပြန်ကြားရေး ဒုဝန်ကြီး From Wikipedia, the free encyclopedia
ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းသည် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ၏ ပြန်ကြားရေးဒုတိယဝန်ကြီးဖြစ်သည်။[1][2] အစိုးရ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်[3] နှင့် တပ်မတော်၏ သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်လည်းဖြစ်သည်။[4][5] ၂၀၂၁ စစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းယူမှု မတိုင်ခင်ထိ တပ်မတော် သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ အကြီးအကဲအဖြစ် ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံတော် အုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ၏ သတင်းအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ခဲ့သည်။[6][7] ၎င်း၏ သြဇာလွှမ်းမိုးမှုမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်အတွက် အဓိကပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံရသော တပ်မတော်တာဝန်များထက် ကျော်လွန်နေသည်။[8][9][10]
ဇော်မင်းထွန်း | |
---|---|
၂၀၁၉ ခုနှစ်က တပ်မတော်၏ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတစ်ခုတွင် တွေ့ရသော ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်း | |
ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး | |
တာဝန်ထမ်းဆောင်ဆဲ | |
တာဝန် စတင် ၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ | |
ယခင်လူ | ဦးအောင်လှထွန်း |
နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသတင်းအဖွဲ့အကြီးအကဲ | |
တာဝန်ထမ်းဆောင်ဆဲ | |
တာဝန် စတင် ၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ | |
တပ်မတော်သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ အကြီးအကဲ | |
တာဝန်ထမ်းဆောင်ဆဲ | |
တာဝန် စတင် ၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ | |
ကိုယ်ရေး အချက်အလက်များ | |
မွေးဖွား | ရေနံချောင်း ၊ အညာ |
လူမျိုး | ဗမာ |
ကြင်ဖော်(များ) | သင်းသင်းအောင် |
မိခင်ကျောင်း | စစ်တက္ကသိုလ် |
စစ်မှုထမ်းခြင်း | |
သစ္စာခံနိုင်ငံ | မြန်မာ |
တပ်/တပ်ဖွဲ့ခွဲ | တပ်မတော် (ကြည်း) |
အမှုထမ်းကာလ | ၁၉၉၀–လက်ရှိ |
ရာထူး | ဗိုလ်ချုပ် |
တိုက်ပွဲ/စစ်ပွဲများ | ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ် |
ဇော်မင်းထွန်းသည် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရေနံချောင်း တွင် မွေးပြီး စစ်တက္ကသိုလ် အပတ်စဥ် ၃၇ မှ ဘွဲ့ရခဲ့သည်။[11][12] ဇော်မင်းထွန်း ဘဝသည် စစ်ဗိုလ်ဖြစ်သော်ငြား စစ်တိုက်ရသည့် စစ်ရေးပင်မဟုတ်ဘဲ အရပ်သားဌာနပေါင်းစုံတွင်လည်းဝင်ရောက်ရောနှောလျှက်ရှိရာ ၂ ခု ဆက်နွယ်နေသည်။[13][14] ထိုကဲ့သို့ ကျောင်းပြီးခဲ့သဖြင့် စစ်တပ်တွင် ရာထူးတက်မြန်ခဲ့သည်။[15][16] ဇော်မင်းထွန်းသည် ၂၀၂၁ စစ်တပ်မှ အဓမ္မအာဏာသိမ်းမှု မဖြစ်ခင်အချိန်က တရားဝင်ရွေးကောက်ခံ အစိုးရဖြစ်သည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူဟောင်း ဗိုလ်မှူး ဦးဇော်ဌေးကဲ့သို့သော ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများ ပါဝင်သည်။[17][18] ၎င်းသည် မကွေးမှ ဦးဇော်ဌေး နှင့် အညာသားဖြစ်ကြောင်း တူညီကြသော်လည်း ခံယူချက်များကွဲပြားလှသည်။ ဦးဇော်ဌေး သည် NLD အစိုးရ ဒီမိုကရေစီစံချိန်စံနှုန်းများအပါအဝင် ခေတ်မီတိုးတက်သောအမြင်ရှိသော်ငြား ဇော်မင်းထွန်းသည် စစ်တပ် အပေါ် အမြင်ပိုသန်လေသည်။[19][20][21]
ဇော်မင်းထွန်းသည် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးတွင် အရေးပါသော အပြောင်းအလဲများကြားတွင် တပ်မတော်၏ ထင်ရှားသော ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူအဖြစ် ပေါ်ထွက်ကာ တပ်မတော်အတွင်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။[22][23] ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ သတင်းအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်နှင့် တပ်မတော်သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့၏ အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၇ ရက်နေ့တွင် ပြန်ကြားရေးဒုဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။[24][25]
ဒုဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသော်လည်း ဇော်မင်းထွန်းသည် ယခင်ဗိုလ်ချုပ် မောင်မောင်အုန်းထက် မကြာခဏ သြဇာကြီးမားသူဖြစ်သည်။[26][27] ၎င်း၏ အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍကို အလေးပေးဖော်ပြသော ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် နှင့်အတူ မကြာခဏ တွေ့ရလေ့ရှိသည်။[28][29] နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူအဖြစ် ထမ်းဆောင်နေသည့် ဇော်မင်းထွန်းသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ မြန်မာအာဏာသိမ်းမှုနှင့် တပ်မတော်၏ နောက်ဆက်တွဲ လုပ်ရပ်များနှင့် ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ဇာတ်ကြောင်းများကို ဖော်ပြရန်နှင့် မျှတစေရန် ရည်ရွယ်၍ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲများအားလုံးကို ကြီးကြပ်ခဲ့သည်။[30][31] အစိုးရပြန်ကြားရေး ဒုတိယ၀န်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရာတွင် အစိုးရပိုင်မီဒီယာအတွက် တိုက်ရိုက်တာဝန်ရှိပြီး တရားဝင်သတင်းများ ထုတ်လွှင့်မှုကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲသည်။[32][33][34]
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသည့် ပဋိပက္ခများအလယ်တွင် ဆိုးရွားသောဖြစ်ရပ်တစ်ခုအဖြစ်၊ ဇော်မင်းထွန်း၏ တူဖြစ်သူနှင့် ခမာ ၁၁၉ တပ်ဖွဲ့မှ တပ်မှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ် သက်ပိုင်ထွန်းသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၉ ရက်နေ့တွင် ဦးရုမြစ်အနီးတွင် ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခြင်းခံရသည်။ ထိုသို့ဖြစ်ပွားရခြင်းသည် စိန်တောင်တိုက်ပွဲမှ လွတ်မြောက်ရောက်ရှိပြီးနောက် ဖြစ်ခဲ့သည်။ စိန်တောင်ရှိ လက်ကီးမင် ဟိုတယ်၌ စစ်တပ်အနစ်နာခံပြီးနောက်၊ သက်ပိုင်းထွန်းသည် ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA) နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) တပ်သားများက လိုက်လံဖမ်းဆီးခဲ့သည်။[2][4]
ဇော်မင်းထွန်းသည် တပ်မတော်၏ ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေးနှင့် စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ရေး ညွှန်ကြားရေးမှူးရုံးတွင်လည်း ညွှန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။[35][36] သူ၏ ဘက်ပေါင်းစုံမှ အခန်းကဏ္ဍသည် အရေးကြီးသော နိုင်ငံရေး အလှည့်အပြောင်းများအတွင်း တပ်မတော်၏ ဇာတ်ကြောင်းနှင့် ဆက်သွယ်ရေး ဗျူဟာများကို ပုံဖော်ရာတွင် ၎င်း၏ အရေးပါမှုကို အလေးပေးသည်။[37][38] ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကဲ့သို့သော စစ်ဆင်ရေးများအကြောင်း သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတို့တွင် ဇော်မင်းထွန်းသည် အဓိကတာဝန်ရှိသူဖြစ်သည်။[39][40][41] ၂၀၂၄ ခုနှစ် တွင် ဝင်းနိမ္မိတာရုံဆရာတော် အား စစ်တပ်မှ ပစ်သတ်မှုတွင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် မှ မိုင်းဆွဲသည်ဟု သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သော်ငြား ဆရာတော် နှင့် အတူလိုက်ပါခဲ့သည့် ကန်သုံးဆင့်ကျောင်း ဆရာတော် ဘဒ္ဒန္တဂုဏိကာဘိဝံသက စစ်ဗိုလ်စစ်သားများက လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု မိန့်ကြားခဲ့သည်။[42] [43] ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန် ၂၁ ရက် တွင် ဇော်မင်းထွန်းသည် စစ်ကောင်စီတပ်သားများမှ ပြစ်မှုကျူးလွန်ခဲ့ကြောင်း အင်တာဗျူးတွင် လက်အုပ်ချီကာ တောင်းပန်ခဲ့ရပြီး လက်သည်ကို အရေးယူမည်ဟုဆိုခဲ့သည်။ [44] [45]
ဇော်မင်းထွန်းသည် သင်းသင်းအောင်နှင့် လက်ထပ်သည်။
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.