ကရစ်ပတွန်

ကရစ်ပတွန် (Krypton) သည် nobel gasတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အလွန်ရှားပါး၍ တန်ဘိုးကြီးသော ဒြပ်စင်တစ်မျိုး ဖြစ်လေသည်။ သို့ရာတွင် ဓာတ်ငွေ့သွင်းသော အထူးလျှပ်စစ်မီးအိမ်မျိုးဖြစ်သည့် သတ္တုတွင်းတူးသမားများ၏ မီးအိမ်နှင့် မီးပြတိုက်၏ မီးအိမ်များတွင် အသုံးပြုကြသည်။ ဇီနွန်ဓာတ်နှင့် အလားတူပင်သုံးသည်။^[8]

ကရစ်ပတွန်  ₃₆Kr

ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ
အမည်၊ သင်္ကေတ	ကရစ်ပတွန်, Kr
အဆင်း	colorless gas, exhibiting a whitish glow in an electric field
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားရှိ ကရစ်ပတွန်
Ar ↑ Kr ↓ Xe ဘရိုမင်း ← ကရစ်ပတွန် → ရူဘီဒီယမ်
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z)	36
အုပ်စု၊ ဘလော့	group 18 (noble gases)
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယား	period 4
စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (Ar)
အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု	[Ar] 3d10 4s2 4p6
အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု	2, 8, 18, 8
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ
အရည်ပျော်မှတ်	115.78 K ​(−157.37 °C, ​−251.27 °F)
အရည်ဆူမှတ်	119.93 K ​(−153.415 °C, ​−244.147 °F)
သိပ်သည်းမှု (သုည °C)	3.749 g/L
(အရည်ဆူမှတ်)	2.413 g/cm3[1]
သုံးပွင့်ဆိုင်မှတ်	115.775 K, ​73.53 kPa[2][3]
Critical point	209.48 K, 5.525 MPa[3]
ဖျူးရှင်းအပူ	1.64 kJ/mol
အငွေ့ပျံခြင်း အပူ	9.08 kJ/mol
မိုလာ အပူအင်အား	20.95[4] J/(mol·K)
ငွေ့ရည်ဖိအား P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 59 65 74 84 99 120
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ
အီလက်ထရွန် ဆန့်ကျင်ဘက်ဓာတ်	Pauling scale: 3.00
အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင်	1st: 1350.8 kJ/mol 2nd: 2350.4 kJ/mol 3rd: 3565 kJ/mol
ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက်	116±4 pm
ဗန်ဒါဝေါ့စ် အချင်းဝက်	202 pm
Miscellanea
ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံ	​face-centered cubic (fcc)
အသံ၏အမြန်နှုန်း	(gas, 20 °C) 221 m·s−1 (liquid) 1120 m/s
အပူစီးကူးမှု	9.43×10−3  W/(m·K)
သံလိုက်ဓာတ်	diamagnetic[5]
သံလိုက် ထိတွေ့နိုင်မှု (χmol)	3004712000000000000♠−28.8×10−6 cm3/mol (298 K)[6]
CAS Number	7439-90-9
သမိုင်းကြောင်း
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနှင့် ပထမဆုံးခွဲထုတ်ခြင်း	ဝီလျံ ရမ္မဆေး နှင့် Morris Travers (၁၈၉၈)
အတည်ငြိမ်ဆုံး ကရစ်ပတွန်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ
iso NA သက်တမ်းဝက် DM DE (MeV) DP 78Kr 0.36% 9.2×1021 y[7] εε 2.846 78Se 79Kr syn 35 h ε – 79Br β+ 0.604 79Br γ 0.26, 0.39, 0.60 – 80Kr 2.29% is stable with 44 neutrons 81Kr trace 2.3×105 y ε – 81Br γ 0.281 – 82Kr 11.59% is stable with 46 neutrons 83Kr 11.50% is stable with 47 neutrons 84Kr 56.99% is stable with 48 neutrons 85Kr syn 11 y β− 0.687 85Rb 86Kr 17.28% is stable with 50 neutrons
ဝီကီဒေတာတွင် | ကြည့်ရှု ဆွေးနွေး ပြင်ဆင် | ကိုးကား

ကရစ်ပတွန် သည် ဂရိဘာသာစကား κρυπτός kryptos မှ ဆင်းသက်လာခြင်း ဖြစ်ပြီး ပုန်းကွယ်နေသောအရာတစ်ခု ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။

ကိုးကား

1. Krypton. encyclopedia.airliquide.com
2. "Section 4, Properties of the Elements and Inorganic Compounds; Melting, boiling, triple, and critical temperatures of the elements"။ CRC Handbook of Chemistry and Physics (85th ed.)။ Boca Raton, Florida: CRC Press။ 2005။
3. Haynes၊ William M., ed. (2011)။ CRC Handbook of Chemistry and Physics (92nd ed.)။ Boca Raton, FL: CRC Press။ p. 4.121။ ISBN 1439855110။
4. Shuen-Chen Hwang, Robert D. Lein, Daniel A. Morgan (2005). "Noble Gases". Kirk Othmer Encyclopedia of Chemical Technology. Wiley. pp. 343–383. doi:10.1002/0471238961.0701190508230114.a01.
5. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Lide, D. R., ed. (2005)။ CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th ed.)။ Boca Raton (FL): CRC Press။ ISBN 0-8493-0486-5။
6. Weast၊ Robert (1984)။ CRC, Handbook of Chemistry and Physics။ Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing။ pp. E110။ ISBN 0-8493-0464-4။
7. "Review of Particle Physics" (2016). Chinese Physics C 40 (10): 100001. doi:10.1088/1674-1137/40/10/100001. Bibcode: 2016ChPhC..40j0001P. See p. 768
8. လှသမိန် (ဧပြီ ၁၉၇၈)။ "ကရစ်ပတွန်" (pdf)။ in စာပေစိစစ်ရေးကော်မတီ (ed.)။ ဗဟုသုတ စွယ်စုံ (ပထမအကြိမ် ed.)။ တောက်တောက်ဝင်း ပုံနှိပ်တိုက်၊ ရန်ကုန်မြို့။: ဇော်မော် စာပေ။