ကားလ် ဗီဟိမ်း ရှေးလာ

ကားလ် ဗီဟိမ်း ရှေးလာ (ဂျာမန်: Carl Wilhelm Scheele, ဂျာမန်: [ˈʃeːlə]; ၁၇၄၂ ဒီဇင်ဘာ ၉ - ၁၇၈၆ မေ ၂၁^[1]) သည် ဆွီဒင်-ဂျာမန်^[2] ဆေးဝါးဆိုင်ရာ ဓာတုဗေဒပညာရှင်ဖြစ်သည်။ ရှေးလာသည်အောက်စီဂျင်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သူဖြစ်သည် (သို့ရာတွင် ဂျိုးဇက် ပရီးစ်လီက ၎င်း၏ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုကို အရင်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။) ။ ထို့အပြင် ရှေးလာသည် မာလစ်ဘ်ဒနမ်၊ တန်စတန်၊ ဘေရီယမ်၊ ဟိုက်ဒရိုဂျင်၊ ကလိုရင်းနှင့် အခြားများစွာတို့ကိုလည်း ခွဲခြားဖော်ပြပေးခဲ့သည်။ တာတာရစ်၊ အောက်ဆီလစ်၊ ယူရစ်၊ လက်တစ်၊ စစ်ထရစ်၊ ဟိုက်ဒရိုဖလူအိုရစ်၊ ဟိုက်ဒရိုဆိုင်ယန်နစ်၊ အာဆန်းနစ် စသည့် အက်ဆစ်များကိုလည်း ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြန်သည်။^[3] ၎င်းဘဝသက်တမ်းတစ်လျှောက် ဆွီဒင်စကားထက် ဂျာမန်စကား ပြောရသည်ကို ပို၍နှစ်ခြိုက်ခဲ့ပြီး ဆွီဒင်ဆေးဝါးဗေဒပညာရှင်များကြား၌ပင် ဂျာမန်စကားကို ပုံမှန်ပြောဆိုခဲ့သည်။^[4]

ကားလ် ဗီဟိမ်း ရှေးလာ
ကားလ် ရှေးလာ
မွေးဖွား	(1742-12-09)၉ ဒီဇင်ဘာ၊ ၁၇၄၂ Stralsund, Swedish Pomerania
ဆုံးပါး	၂၁ မေ၊ ၁၇၈၆(1786-05-21) (အသက် ၄၃) ဆွီဒင်နိုင်ငံ၊ Köping
နိုင်ငံလူမျိုး	ဂျာမန်-ဆွီဒင်
နယ်ပယ်	ဓာတုဗေဒ
ကျော်ကြားမှုအရင်းခံ	အောက်ဆီဂျင်၊ မာလစ်ဘ်ဒနမ်၊ မဂ္ဂနိစ်၊ ဘေရီယမ်၊ ကလိုရင်း၊ တန်စတန်နှင့်ဘအခြားများစွာ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများ

ကိုးကား

1. "Carl Wilhelm Scheele" (in en) (1886). American Druggist 15 (August): 157–158.
2. Karl Wilhelm Scheele | Encyclopedia.com။
3. Richard Myers, The Basics of Chemistry (2003)
4. Fors, Hjalmar 2008. Stepping through Science’s Door: C. W. Scheele, from Pharmacist's Apprentice to Man of Science. Ambix 55: 29–49