Ética
From Wikipedia, the free encyclopedia
La palabra Ética ye ouriginada de l griego ethos, (modo de ser, caráter) atrabeç de l latin mos (ó ne l plural mores) (questumes, de adonde se deribou la palabra moral.)[1]. An Filosofie, Ética quier dezir l que ye buono para l andibíduo i para la sociadade, i sou studo cuntribui para stabelecer la naturaleza de deberes ne l relacionamento andibíduo - sociadade.
Define-se Moral cumo un cunjunto de normas, percípios, questumes, balores que norteian l cumportamento de l andibíduo ne l sou grupo social. Moral i ética nun deben ser cunfundidos: anquanto la moral ye normatiba, la ética ye teórica, i percurando splicar i justificar ls questumes dua determinada sociadade[2], bien cumo fornecer subsídios para la seluçon de sous dilemas más quemuns. Mas, debe-se deixar claro que eitimologicamente "ética" i "moral" son spressones sinónimas, sendo la purmeira de ourige griega, anquanto la segunda ye sue traduçon para l lhatin.
La ética tamien nun debe ser cunfundida cula lei, ambora cun cierta frequéncia la lhei tenga cumo base percípios éticos. Al cuntrário de l que ocorre cula lhei, nanhun andibíduo puode ser cumpelido, pul Stado ó por outros andibíduos, a cumprir las normas éticas, nin sofrer qualquier sançon pula zoubediéncia la estas; por outro lhado, la lhei puode ser omissa quanto la questones abrangidas ne l scopo de la ética[1].
Modernamente, la maioria de las profissones ténen l sou própio código de ética porfissional, que ye un cunjunto de normas de cumprimento oubrigatório, deribadas de la ética, frequentemente ancuorporados a la lhei pública. Nesses causos, ls percípios éticos passan a tener fuorça de lhei; note-se que, mesmo ne ls causos an que esses códigos nun stan ancuorporados a la lhei, sou studo ten alta porbablidade de eisercer anfluéncia, por eisemplo, an julgamentos ne ls quales se çcutan fatos relatibos a la cunduta porfissional. Ademaiss, l sou nun cumprimento puode resultar an sançones eisecutadas pula sociadade porfissional, cumo censura pública i suspenson temporária ó definitiba de l dreito de eisercer la porfisson.
Tanto “ethos” (caráter) cumo “mos” (questume) andican un tipo de cumportamiento propiamente houmano que nun ye natural, l home nun nace cul cumo se fusse un anstinto, mas que ye “adquirido ó cunquistado por hábito” (BÁZQUEZ). Portanto, ética i moral, pula própia eitimologie, diç respeito a ua rialidade houmana que ye custruída stórica i socialmente a partir de las relaçones coletibas de l seres houmanos nas sociadades adonde nacen i biben.