Trasporte aéreo
From Wikipedia, the free encyclopedia
Modelo:Abiaçon
Este artigo ye parte de la série subre Trasportes |
Meios... |
Animal
|
Bei tamien... |
Tópicos |
L Trasporte aéreo ye l mobimiento de pessonas i mercadorias pul aire cula outelizaçon de abiones ó helicóteros. L trasporte aéreo ye ousado preferencialmente para mobimentar passageiros ó mercadorias urgentes ó d'alto balor.
A partir de la Segunda Guerra Mundial la abiaçon comercial assistiu a un grande zambolbimiento, trasformando l'abion nun de ls percipales meios de trasporte de passageiros i mercadorias ne l cuntesto mundial.
L trasporte aéreo fui l que mais cuntribuiu pa la reduçon de la çtáncia-tiempo, al percorrer debrebe longas çtáncias. Rápido, cómodo i siguro l'abion suplantou outros meios de trasporte de passageiros la médies la longas çtáncias.
Este meio de trasporte amplica custruçon de struturas mui speciales. Ls aeroportos requíren einormes spácios i cumplicadas anstalaçones de salida i antrada de ls bos. Por outro lado, ls custos i la manutençon de cada abion son bastante eilebados. Todo esto cuntribui para ancarecer este meio de trasporte.
Bolar siempre fui un de ls grandes suonhos de la houmanidade. Purmeiro benirun ls balones, ne l final de l seclo XVIII, que ganhában ls cielos grácias a l'outelizaçon de gass mais lebes que l aire, cumo heidrogénio i hélio. An 1900, l conde alman Ferdinand bon Zeppelin iba mais para alhá, ambentou l zepelin, un einorme dirigible, feito de metal i cheno d'heidrogénio.
Trés anhos depuis, an 1903, ls armanos stadunidenses Wilbur i Orbille Wright dórun un bo inda mais alto. Eilhes cunseguiran manter ua ambarcaçon por 59 segundos ne l'aire. Era un abion primitibo, que fui lançado por ua spece de catapulta. Mas quien cunseguiu pilotar un abion pula purmeira beç, sin rampas nin ajuda sterna, fui l brasileiro Alberto Santos Dumont, an 1906. Esso fui na Fráncia i l nome de l'abion era 14-Bis. Dumont tamien fui l purmeiro a cuntrolar l bo dun beiclo mais lebe que l'aire, l dirigible N-6, auxeliando an mui ls antentos de Zepelin.
Até hoije, stadunidenses i brasileiros çputan l títalo de ambentor de l'abion. Pa ls stadunidenses, fúrun ls armanos Wright, por séren ls purmeiros la boáren cun un apareilho mais pesado que l'aire i cun un motor la cumbuston anterna, ambora nun haba probas cuncretas deste bo atrabeç de filmaiges i houbisse solo trés testemunhas ne l local para alhá de ls armanos. Pa ls brasileiros, Santos Dumont, por ser l purmeiro a bolar sob ls mirares de juíçs i dua multidon, para alhá de la cobertura feita pula amprensa na época i l'eisisténcia inda hoije dua grabaçon an rolo de l momiento an que l 14-bis deixaba l suolo. La berdade ye que l'ambençon de l brasileiro, para alhá de melhor decumentada fui mais eficiente, porque bou por cunta própia, solamente cul ampulso dado pul motor, ó seia, por sous própios meios. A de ls stadunidenses necessitaba dun ampulso sterno, ó seia, nun oubterie la belocidade neçaira por sous própios meios.