From Wikipedia, the free encyclopedia
Town Boy (Melayu: Budak Bandar) ialah sebuah novel grafik autobiografi karya kartunis Malaysia, Lat, yang berkisarkan tentang zaman remaja Lat di Ipoh sepanjang 1960-an, merangkumi persekolahannya, persahabatannya dengan Frankie, seorang budak berketurunan Cina yang tinggal di dalam rumah kedai, serta pencarian teman cintanya sebagai tema-tema utama dalam buku ini yang diakhiri dengan pertemuan terakhir Lat dengan Frankie di stesen keretapi Ipoh sebelum Frankie berlepas ke United Kingdom untuk melanjutkan pelajarannya di peringkat A-Level.
 Kulit depan cetakan ketujuh belas (2007). | |||
| Umum | |||
|---|---|---|---|
| Pengarang | Lat | ||
| Negara | Malaysia | ||
| Bahasa | Inggeris, dengan sedikit campur aduk Melayu, Mandarin dan Tamil | ||
| Genre | Komik autobiografi | ||
| Penerbitan | |||
| Penerbit | Berita Publishing | ||
Tarikh penerbitan | Ogos 1981 | ||
Jenis media | Cetakan | ||
| Halaman | 190 ms (edisi pertama) | ||
| Kawalan kewibawaan | |||
| OCLC | 849821079 | ||
| 741.59595 | |||
| Kronologi | |||
| |||
Diterbitkan pada tahun 1981 oleh Berita Publishing, ia merupakan kesinambungan daripada Kampung Boy (Budak Kampung; 1979) dan merupakan satu kejayaan komersial dan kritis. Diceritakan dalam bahasa Inggeris dengan sedikit campur aduk Melayu dan Mandarin, hasil karyanya yang telah diterjemahkan ke dalam bahasa lain, seperti Jepun dan Perancis, dan dijual di luar negara. Buku ini bersama pendahulunya, Kampung Boy, telah dicetak semula berbanyak kali di dalam dan luar negara, ia kemudian diikuti oleh terbitan turunannya, Kampung Boy: Yesterday and Today (Budak Kampung: Semalam dan Hari Ini) yang diterbitkan pada 1993.
Town Boy berkisarkan tentang kehidupan Mat yang melanjutkan pelajarannya ke sekolah asrama penuh di Ipoh pada 1960-an dan menceritakan tentang pengakuannya sebagai seorang budak bandar pada usia 10 tahun, hanya sempat belajar di sekolah asrama penuh selama setahun. Beliau meninggalkan sekolah asrama penuh apabila keluarganya berpindah ke Ipoh dan menduduki kawasan perumahan berkos rendah di Sungai Rokam. Beliau membawa adik lelakinya, Rahman berjalan-jalan di bandar raya Ipoh yang disifatkan sebagai bandar terbersih dan mengakui teruja dengan kesibukan bandar itu. Pada usia 13 tahun, Mat melanjutkan pelajaran sekolah menengah di Ipoh dan berkenalan dengan seorang budak Cina yang bernama Frankie. Mereka masing-masing berkongsi cerita tentang kehidupan mereka.[1]
Selepas tamat sesi persekolahan, Mat dan Frankie menuju ke pekan yang mana keluarga Frankie memiliki sebuah kedai kopi dan tinggal di rumah yang terletak di tingkat 1 kedai mereka. Frankie menunjukkan kepadanya rekod vinil milik keluarganya dan mendengarkan lagu yang dimainkan sambil menikmati pau. Selepas meluangkan masanya di rumah Frankie, Mat mengambil keputusan untuk pulang. Semasa makan malam, Mat memberitahu bapanya yang dia mendengar gramafon milik keluarga rakannya, bapanya kemudian berkata bahawa harga gramafon sangat mahal. Keesokan harinya, Mat dan Frankie keluar bersama kononnya untuk menuju ke perpustakaan, namun sebenarnya mereka menuju ke Jubilee Park yang mana mereka menonton mesin tarian wanita, namun dihalau oleh pengawal keselamatan yang bertugas. Tidak lama kemudian, Mat dan Frankie melibatkan diri dalam acara rentas desa, namun mereka ditangkap oleh guru besar dan guru disiplin kerana melanggar peraturan acara akibat tindakan mereka berlari menggunakan jambatan berbanding di Sungai Kinta.[2][3][4]
Sambil berjalan-jalan di bandaraya Ipoh, Mat dan Frankie terserempak dengan Normah. Mereka berdua bersama rakan-rakan mereka yang lain, menuju ke bandar untuk menonton wayang. Akan tetapi, mereka menyedari yang mereka kurang mendapat perhatian. Selepas itu, mereka menghadiri kelas pendidikan seni di bawah bimbingan Cikgu Lee. Mat dan Frankie serta pelajar-pelajar lain melukis gambar wanita bogel. Tidak lama selepas itu, mereka minum di sebuah kedai kopi di bandar dan sekali lagi ternampak Normah. Frankie cuba untuk menegur sapa dengan Normah dan seorang rakannya, namun tidak diendahkan, lalu diketawakan oleh rakan-rakannya. Mat dan seorang lagi rakannya, Lingam menyertai pancaragam kadet sekolah yang mana Mat bermain seruling. Mereka memainkan dua lagu, iaitu "Sedia Berkhidmat" dan "Obla Di Obla Da".[5]
Mat dan Frankie kemudian menghadiri pesta muda-mudi dan menari bersama-sama tetamu yang hadir termasuk rakan-rakan mereka. Beberapa hari kemudian, Mat menyertai pancaragam sekolah. Menteri Pendidikan turut hadir menyaksikan persembahan pancaragam sekolah. Normah bertemu dengan Mat untuk meminta bantuan daripadanya bagi mengajarnya memperbaiki teknik melukisnya, mereka kemudian makan bersama di sebuah restoran. Selepas makan, Mat dan Normah berjalan-jalan sambil berkongsi pendapat. Gelagat mereka diperhatikan dari jauh oleh Frankie dan rakan-rakan mereka. Mat dan Frankie kemudian menonton wayang bersama-sama. Pada suatu hari, Mat membaca sepucuk surat yang dikirim kepadanya oleh Frankie. Mat berasa terkesima kerana mengetahui yang Frankie akan berangkat ke London, England untuk menyambung pengajiannya dalam peringkat A-Level. Dia kemudian menuju ke stesen keretapi Ipoh dan bertemu dengan Frankie buat kali terakhir. Mat kemudian mengucapkan selamat tinggal kepada Frankie sebaik sahaja keretapi mula berangkat. Menyedari yang dia telah kehilangan seorang rakannya yang dikenalinya sejak zaman sekolah berasrama penuh, Mat mengambil keputusan untuk pulang ke rumahnya.[6]
Sepertimana Kampung Boy, Town Boy juga ialah sebuah autobiografi.[7][8] Cerita dalam buku ini ialah himpunan kenangan pengarangnya, Lat tentang zaman remajanya di Ipoh, kisah "hari-hari sebelum [beliau] berpindah ke ibu kota untuk menceburkan diri dalam kehidupan sebagai orang dewasa... dan kemudiannya seorang penconteng profesional".[9][10] Lat membesar di kampung dan berpindah ke bandar selepas menamatkan pengajian di sekolah tinggi.[11] Beliau bekerja di sana sebagai wartawan jenayah dan mereka kartun untuk menambah pendapatannya - hobi yang beliau telah mula pada usia sembilan tahun.[12] Beliau telah dihantar ke program "Kelas Melayu Khas" yang mana beliau belajar untuk membaca dan menulis dalam bahasa Inggeris.[4] Beliau mewujudkan hubungan rapat dengan kanak-kanak seusianya dari pelbagai bangsa dan telah meraikan tempoh yang paling signifikan dalam hidupnya, sekaligus mendorongnya untuk menghasilkan Town Boy.[4] Menurut Lat, beliau menyiapkan muka surat pertama buku ini pada 2 Februari 1981 dengan menulis 'saya menjadi budak bandar pada usia 10 tahun'[nb 1] dan beliau bekerja keras untuk menyiapkan buku ini kerana beliau mempunyai masa untuk menghasilkan buku selepas Kampung Boy. Pada 16 Februari, beliau telah menyiapkan 45 muka surat buku ini dan menyerahkannya kepada ketua pengarang New Straits Times, Tan Sri Lee Siew Yee.[13]
Untuk buku ini, Lat ingin menghebahkan pengetahuannya tentang muzik dan menulis cerita halus tentang persahabatan. Frankie mewakili pelbagai rakan Lat yang dibuat pada zaman itu melalui kecintaan yang sama terhadap muzik.[14][15] Selain itu, beliau juga memuatkan aspek-aspek dan watak dari zaman persekolahannya di Sekolah Anderson. Lat mengakui amat "merasai suasana bernostalgia" pada masa itu dan cara penceritaannya juga berkisarkan tentang dirinya dan rakan-rakannya pada ketika itu semasa beliau menulis Town Boy. Menurutnya, meskipun Town Boy berdasarkan daripada peristiwa sebenar, beliau enggan menyampaikannya secara khusus mengenai Sekolah Anderson.[13] Pada 25 Jun, Lat berjaya menyiapkan muka surat dalaman untuk Town Boy, diikuti oleh kulit bukunya pada keesokan harinya.[16]
Town Boy yang ditulis dalam bahasa-bahasa Melayu dan Inggeris (dan juga "Manglish"), turut diisi dengan tulisan Cina dan Tamil dalam beberapa babak yang memperlihatan ramai orang Cina dan India. Susun atur buku ini lebih berpelbagai daripada Kampung Boy,[17] yang memaparkan "urutan pelbagai panel pendek dengan penyebaran lukisan berganda."[18] Artis komik Seth mengulas bahawa lukisan Lat dipenuhi dengan "semangat dan tenaga mentah", "berasaskan kepada penggayaan aneh tetapi mendalam dengan mata mampu pemerhatian hebat tepat di dunia nyata."[18] Pada titik tertentu, adegan orang ramai tersebar di muka surat buku,[17] penuh dengan watak-watak "meluas lucu dan berperikemanusiaan Lat". Wartawan komik Tom Spurgeon berkata selepas bacaan adegan itu: "Ada kalanya apabila membaca Town Boy merasakan seperti menonton melalui adil jalan selepas hujan, kewujudan sehari-hari diubah oleh peristiwa yang hanya cukup untuk membuat segala-galanya menonjol Anda boleh hilang dalam pandangan bandar."[19]
Watak-watak Asia kadang-kadang bertutur dalam bahasa ibunda mereka, kata-kata mereka yang diberikan glif Cina atau Tamil tanpa terjemahan. Goldsmith dan Ridzwan tidak mencari kata-kata asing untuk menjadi penghalang dalam memahami dan menikmati kerja. Sebaliknya, mereka percaya bahasa bukan Inggeris dibantu pembinaan dunia Lat sebagai salah satu yang berbeza dari dunia yang dominan berbahasa Inggeris.[17][20] Gambaran Lat keindahan Mat ke rumah Frankie melampaui budaya, menggambarkan realistik pengalaman yang paling kanak-kanak rasai apabila melawat rumah rakan baru mereka.[18][19] Persahabatan Mat dan Frankie yang semakin berkembang adalah tema utama buku ini,[21] dan hubungan erat mereka kerana mereka menikmati muzik rock-and-roll bersama-sama di rumah Frankie telah menjadi adegan terkenal kerana pembaca seperti wartawan Ridzwan A. Rahim.[20] Sejarawan seni, Redza Piyadasa mendapati bahawa "secara estetiknya, Town Boy kurang menakjubkan tetapi ia bukan tanpa kedalaman dan pemerhatian yang sangat terperinci tentang persekitaran dan jenis watak".[22][23] Persahabatan mereka menandai pergeseran kisah hidup Mat dari fokus pada keluarganya di The Kampung Boy menjadi fokus di luar.[17] Memandangkan buku itu berkisar tentang persahabatan Mat dengan Frankie, ia berakhir dengan pemergian budak Cina ke United Kingdom dari stesen keretapi Ipoh.[18]
Town Boy dikeluarkan pada Ogos 1981 hingga kejayaan komersial.[24][25] Menurut Lat, beliau menerima 3 naskhah cetakan pertama pada 22 Julai 1981.[16] Bagi mempromosikan buku ini, Lat bertandang ke Singapura bagi menghadiri Pesta Buku Singapura 1981 di Pusat Perdagangan Dunia Singapura (WTC) pada tarikh yang sama.[26] Pada tahun 2007, Town Boy telah dicetak semula 17 kali.[nb 2] Ia juga telah diterjemah dalam bahasa Perancis dan Jepun.[27][28] Edisi Amerika Syarikat bagi buku ini diterbitkan pada 2007 oleh First Second Books.[29][30] Seperti Kampung Boy, buku ini juga diterbitkan di dalam format kecil (6 inci dengan 8 inci).[31] Buku ini bersama-sama dengan Kampung Boy telah dikeluarkan dalam bentuk edisi khas sempena pementasan teater Lat Kampung Boy Sebuah Muzikal di Istana Budaya di bermula 16 Mac hingga 3 April 2011 dan telah terjual sebanyak 1,000 naskhah.[32][33] Town Boy bersama-sama dengan Kampung Boy dan Kampung Boy: Yesterday and Today telah dikeluarkan semula pada tahun 2014 oleh MPH Publishing.[34]
Ulasan Town Boy rata-ratanya ialah positif. Pustakawan George Galuschak menyukai buku ini kerana paparan orang ramai terperinci dan pelakon yang pelbagai watak–kedua-dua haiwan dan manusia.[35] "Tenaga" dalam lukisan Lat mengingatkan beliau kepada Sergio Aragonés dan Matt Groening.[35] Laurel Maury, pengulas untuk Los Angeles Times, menyamakan buku ini kepada kartun Peanuts, tetapi tanpa tipikal melankolik karya Charles M. Schulz. Beliau berkata Lat menyampaikan dunia "beramai-ramai" dan bahawa interaksi wataknya 'membuat cerita bersahaja'.[36] Walaupun Spurgeon percaya mana-mana adegan tunggal dalam Town Boy dari tiada kepada mana-mana buku dari kartunis yang lebih kecil, beliau lebih suka skop sempit The Kampung Boy; beliau merasakan tumpuan yang lebih ketat buku pertama Lat memberi gambaran yang lebih peribadi dan lebih mendalam ke dalam pertumbuhan pengarang sebagai seorang anak muda. Town Boy, dengan kadar yang lebih cepat, merasakan kepadanya seperti koleksi longgar memabukkan pengalaman kali pertama yang gagal untuk menerokai semua kemungkinan pertemuan.[19] Bekas wartawan New Nation, Sylvia Toh berpendapat bahawa Town Boy ialah sebuah "keterangan zaman remaja Lat di Ipoh" dan menyimpulkan bahawa "ia mungkin tidak sejenaka seperti koleksi [karya] bersarikata beliau pada 1977 dan 1978".[37]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
