Pecah periuk

Pecah periuk, jarum-jarum, jejarum, siantan, seganding atau seganding jantan ialah sejenis pokok renek berbunga dalam genus Ixora^[3][4] keluarga Rubiaceae.^[1] Genus ini mempunyai 544 spesies.^[2] Pokok renek ini didapati di kawasan tropika dan subtropika seluruh dunia, terutamanya India.

Pecah periuk Jejarum
Ixora coccinea
Pengelasan saintifik
Alam:	Tumbuhan
(tanpa pangkat):	Trakeofit
(tanpa pangkat):	Angiosperma
(tanpa pangkat):	Eudikotiledon
Order:	Gentianales
Keluarga:	Rubiaceae
Subkeluarga:	Ixoroideae
Tribus:	Ixoreae
Genus:	Ixora
Spesies jenis
Ixora coccinea L.
Spesies
sekitar 544 spesies, lihat teks
Sinonim[1][2]
Senarai Becheria Ridl. Bemsetia Raf. Captaincookia N.Hallé Charpentiera Vieill. Doricera Verdc. Hitoa Nadeaud Myonima Comm. ex A.Juss. Panchezia Montrouz. Patabea Aubl. Schetii Adans. Siderodendrum Schreb. Sideroxyloides Jacq. Thouarsiora Homolle ex Arènes Tsiangia H.H.Hsue & P.T.Li Versteegia Valeton

Pokok ini banyak ditanam di kawasan perumahan serta taman-taman, dan juga sesuai untuk dijadikan tanaman pagar.

Penamaan

Nama jarum-jarum (Jawi: ‏جاروم٢‎code: ms is deprecated ‎) dan jejarum (Jawi: ‏‏ججاروم‎‎‎code: ms is deprecated ‎) diberikan kerana stigma bunganya yang nipis seperti jarum.^{[5]:284–285}

Botani

Tingginya pokok pecah periuk sehingga tiga meter. Batangnya berwarna perang dan liat, dan daunnya berbentuk bujur. Saiz daun untuk Ixora javanica adalah lebih besar iaitu 12-20 sentimeter panjang dan 4-6 sentimeter lebar, berbanding dengan daun Ixora coccinea yang hanya berukuran 7-10 sentimeter panjang dan 3-5 sentimeter lebar.

Bunga pokok ini besar dan berjambak-jambak di hujung dahan. Warna bunga untuk kedua-dua spesies termasuk merah, jingga, kuning, dan merah jambu. Walau bagaimanapun, spesies Ixora coccinea juga mempunyai bunga putih.

Buahnya berwarna hijau dan menjadi merah apabila masak.

Penanaman

Spesies-spesies tumbuhan Ixora lebih suka tanah berasid dan merupakan pilihan sesuai untuk bonsai.

Spesies terpilih

• Ixora chinensis
• Ixora coccinea yang berasal dari Hindia Timur, tetapi kini juga boleh didapati di Malaysia dan Indonesia
• Ixora javanica yang berasal dari Malaysia dan Indonesia

Kegunaan

Bunga pokok ini yang berwarna merah biasanya digunakan dalam upacara sembahyang agama Hindu dan dalam membuat ubat-ubatan masyarakat orang India.

Galeri

• 
• 
• 
• 
• 
  Bunga jejarum yang berwarna putih.
• 
  Bunga jejarum kuning
• 
  Bunga jejarum
• 
  Jejarum muda

Rujukan

1. "Ixora L., Sp. Pl.: 110 (1753)". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. 2024. Dicapai pada 1 Mei 2024.
2. "Ixora L." World Flora Online. The World Flora Online Consortium. 2022. Dicapai pada 1 Jun 2022.
3. "Ixora". Kamus Bahasa Melayu. Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia. 2017.
4. Hean Chooi Ong (2006). Tanaman hiasan: khasiat makanan & ubatan. Kuala Lumpur: Utusan Publications. m/s. 44–45, 228–231. ISBN 9789676118929.
5. Burkill, Isaac Henry (April 1930). "An Index to the Malay Vernacular Names with comments". The Gardens' Bulletin; Straits Settlements. 3 (6 (bahagian 2)): 274–321 – melalui Perpustakaan Warisan Biokepelbagaian.

Pautan luar

Wikispesies mempunyai maklumat berkaitan dengan Pecah periuk

Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan Pecah periuk