Nitrogen dioksida

Nitrogen dioksida ialah sebatian kimia nitrogen dengan formula molekul NO₂ dan merupakan salah satu daripada oksida-oksida nitrogen. Sebatian ini merupakan gas berwarna perang, memiliki bau sengit dan salah satu daripada pencemar-pencemar udara utama.^[7]

Nitrogen dioksida

Formula rangka nitrogen dioksida Model molekul nitrogen dioksida
Nitrogen dioksida pada suhu −196 °C, 0 °C, 23 °C, 35 °C, dan 50 °C.
Nama
Nama IUPAC Nitrogen dioksida Nitrogen dioxide
Nama lain Nitrogen(IV) oksida,[1]
Pengecam
No. Pendaftaran CAS	10102-44-0 Y
Imej model 3D Jmol	Imej berinteraktif Imej berinteraktif
ChEBI	CHEBI:33101 Y
ChemSpider	2297499 Y
ECHA InfoCard	100.030.234
Nombor EC	233-272-6
Rujukan Gmelin	976
PubChem CID	3032552
Nombor RTECS	QW9800000
UNII	S7G510RUBH N
Nombor PBB	1067
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID7020974
InChI InChI=1S/NO2/c2-1-3 Y Key: JCXJVPUVTGWSNB-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/NO2/c2-1-3 Key: JCXJVPUVTGWSNB-UHFFFAOYAA
SMILES N(=O)[O] [N+](=O)[O-]
Sifat
Formula kimia	NO• 2
Jisim molar	46.006 g mol−1[2]
Rupa bentuk	Gas perang[2]
Bau	Seperti klorin
Ketumpatan	1.880 g dm−3[2]
Takat lebur	−9.3 °C (15.3 °F; 263.8 K)[2]
Takat didih	21.15 °C (70.07 °F; 294.30 K)[2]
Keterlarutan	Larut dalam CCl4, asid nitrik,[3] kloroform
Tekanan wap	98.80 kPa (20 °C)
Kerentanan magnet (χ)	+150.0·10−6 cm3/mol[4]
Indeks biasan (nD)	1.449 (20 °C)
Struktur
Kumpulan titik	C2v
Termokimia
Muatan haba tentu, C	37.2 J/mol K
Entropi molar piawai So298	240.1 J mol−1 K−1
Entalpi pembentukan piawai (ΔfH⦵298)	+33.2 kJ mol−1
Bahaya
Bahaya-bahaya utama	Racun, pengoksida
MSDS	ICSC 0930
Piktogram GHS
Perkataan isyarat GHS	Danger
Penyata bahaya GHS	H270, H314, H330
Penyata pencegahan GHS	P220, P260, P280, P284, P305+351+338, P310
NFPA 704 (berlian api)	0 3 2 OX
Dos maut (LD) atau kepekatan dos maut (LC)
LC50 (median kepekatan)	315 ppm (arnab, 15 minit) 68 ppm (tikus, 4 jam) 138 ppm (tikus, 30 minit)[5]
LCLo (paling rendah diketahui)	64 ppm (anjing, 8 jam) 64 ppm (monyet, 8 jam)[5]
NIOSH (Had pendedahan kesihatan AS):
PEL (Dibenarkan)	C 5 ppm (9 mg/m3)[6]
REL (Disyorkan)	ST 1 ppm (1.8 mg/m3)[6]
IDLH (Bahaya serta-merta)	20 ppm[6]
Sebatian berkaitan
Oksida nitrogen berkaitan	Dinitrogen pentoksida Dinitrogen tetroksida Dinitrogen trioksida Nitrik oksida Nitrus oksida
Sebatian berkaitan	Klorin dioksida Karbon dioksida
Kecuali jika dinyatakan sebaliknya, data diberikan untuk bahan-bahan dalam keadaan piawainya (pada 25 °C [77 °F], 100 kPa).
Y pengesahan (apa yang perlu: Y/N?)
Rujukan kotak info

Nitrogen dioksida biasanya ditemui sebagai sebatian pelopor dalam penghasilan asid nitrik (proses Ostwald).

Penghasilan

Nitrogen dioksida biasanya terhasil melalui pengoksidaan nitrik oksida dalam udara.^[8]

2NO + O₂ → 2NO₂

Selain itu, nitrogen dioksida boleh terhasil melalui tindak balas pembakaran di udara, di mana gas nitrogen dan oksigen boleh bergabung untuk menghasilkan sebatian tersebut pada suhu yang tinggi.

O₂ + N₂ → 2NO

Rujukan

1. "nitrogen dioxide (CHEBI:33101)". Chemical Entities of Biological Interest (ChEBI). UK: European Bioinformatics Institute. 13 Januari 2008. Main. Dicapai pada 4 October 2011.
2. Haynes, 4.79
3. Mendiara, S. N.; Sagedahl, A.; Perissinotti, L. J. (2001). "An electron paramagnetic resonance study of nitrogen dioxide dissolved in water, carbon tetrachloride and some organic compounds". Applied Magnetic Resonance. 20: 275–287. doi:10.1007/BF03162326.
4. Haynes, 4.134
5. "Nitrogen dioxide". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Institut Kebangsaan untuk Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (NIOSH).
6. NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0454" (dalam bahasa Inggeris). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
7. Templat:EPA content
8. Holleman, A. F.; Wiberg, E. (2001) Inorganic Chemistry. Academic Press: San Diego. ISBN 0-12-352651-5.

Pautan luar

• Kategori berkenaan Nitrogen dioksida di Wikimedia Commons