Negeri-Negeri Selat

Penempatan Selat koloni diraja Britain diwujudkan pada 1826. Negeri-negeri Selat ini terdiri dari negeri Pulau Pinang, Melaka, Singapura. Kesemua negeri ini dahulunya di bawah jajahan takluk British.

Negeri-negeri Selat The Straits Settlements نݢري٢ سلت
1826–1946
Bendera Jata
Lagu kebangsaan: God Save the Queen
Status	Tanah Jajahan United Kingdom
Ibu negara	Singapura
Bahasa yang umum digunakan	Bahasa Melayu Bahasa Inggeris Bahasa Cina Bahasa Tamil
Kerajaan	pentadbiran Syarikat Hindia Timur Inggeris (1826–67) Monarki (1867–1946)
Beraja
• 1820–30	George IV
• 1936–52	George VI
Governor
• 1826–30 (pertama)	Robert Fullerton
• 1934–46 (terakhir)	Shenton Thomas
Era Sejarah	Empayar British
• Perjanjian Inggeris Belanda	17 Mac 1824
• Diwujudkan dibawah pemerintahan     East India Co.	1826
• Converted to     Crown colony	1 April 1867
• Labuan incorporated	1 Januari 1907
• Kejatuhan Singapura	15 Februari 1942
• Pengunduran rasmi     oleh Jepun kepada British     Military Administration	12 September 1945
• Bersekutu kepada     Persekutuan Tanah Melayu dan     Crown colony     of Singapore	1 April 1946
• Labuan kepada British     North Borneo	15 Julai 1946
Mata wang	Dolar Selat (to 1939) Dolar Malaya (terkemudian)
Didahului oleh Diganti oleh Penang Melaka Belanda Daerah Dinding Singapore Manjung Malayan Union Tanah Jajahan Singapura Australia
Sekarang sebahagian dari	Malaysia  Singapura  Australia  United Kingdom

Selepas Perjanjian Inggeris-Belanda 1824, Pulau pinang ditadbir oleh Leftenan Gabenor sementara Melaka dan Singapura ditadbir oleh Residen. Pada tahun 1826, ketiga-tiga negeri tersebut digabungkan bagi membentuk Negeri-negeri Selat. Penggabungan itu bertujuan untuk menyeragamkan serta menjimatkan perbelanjaan pentadbiran. Pemindahan pentadbiran ke London kerana Syarikat Hindia Timur Inggeris (SHTI) di India tidak mengambil berat kebajikan Negeri-Negeri Selat, desakan saudagar-saudagar yang tidak berpuas hati dengan dasar Pejabat Tanah Jajahan British di India, cadangan Syarikat Hindia Timur Inggeris untuk menghapus taraf pelabuhan bebas Singapura mengancam kemajuan perdagangan, kemasukan pendatang China secara tidak terkawal menyebabkan berlaku kekacauan akibat penubuhan kongsi gelap dan penduduk membantah tindakan Pejabat Tanah jajahan British di India yang menjadikan Singapura sebagai tempat pembuangan banduan dari India. Pada 30 Oktober 1906, Labuan menyertai Negeri-negeri Selat. hai

Pendahuluan

Negeri-negeri Selat atau juga dikenali sebagai Kawasan Penempatan Selat merupakan gabungan dari kawasan - kawasan yang dimiliki oleh Syarikat Hindia Timur Inggeris (SHTI) di Asia Tenggara, yang mana telah diberi Pemerintahan Kolektif pada tahun 1826 sebagai Koloni Mahkota yang juga diberi kepada protectorates iaitu merujuk kepada "native princely states" yang meliputi Negeri-negeri Melayu Bersekutu. Awalnya, Negeri-negeri Selat ini merangkumi Pulau Pinang (juga dikenali sebagai Pulau Prince of Wales), Singapura, Kepulauan dan Jajahan Dindings (Wilayah ini dikenali sebagai Daerah Manjung dan menjadi sebahagian Negeri Perak), Seberang Perai (juga dikenali sebagai Province Wellesley), Melaka, Labuan (menjadi sebahagian negeri Sabah pada tahun 1963 dan kemudiannya menjadi Wilayah Persekutuan pada tahun 1984) dan Pulau Krismas serta Kepulauan Cocos (Keeling) (kini ditadbir oleh Australia).

Sejarah dan pentadbiran

Penubuhan Negeri-negeri Selat adalah melalui Perjanjian Inggeris - Belanda pada tahun 1824 diantara British dan Belanda, yang menyebabkan Kepulauan Melayu terbahagi kepada Kawasan Jajahan British di bahagian utara dan Kawasan Jajahan Belanda di bahagian Selatan. Sebagai balasan, kawasan penempatan British di Bencoolen (Bengkulu di Sumatera) diserahkan kepada Belanda dan Koloni Belanda di Melaka diserahkan kepada British serta Belanda tidak akan menuntut haknya ke atas Singapura. Pusat Pentadbiran Negeri - Negeri Selat telah dipindahkan dari Pulau Pinang ke Singapura pada tahun 1832.

Pada tahun 1867, Negeri - Negeri Selat telah dijadikan sebagai Koloni Mahkota British yang mana pusat pentadbirannya telah dipindahkan dari Calcutta ke Pejabat Tanah Jajahan di London pada 1 April. Pada 4 Februari "Letters Patent" telah diberikan kepada penempatan sebagai Perlembagaan Koloni. Bagi memberi kuasa yang lebih kepada Gabenor Negeri - Negeri Selat yang mentadbir Koloni Negeri - Negeri Selat, sebuah badan telah ditubuhkan bagi membantu Gabenor iaitu Majlis Eksekutif Negeri - Negeri Selat yang mengandungi keseluruhan ahli - ahli majlis rasmi (i.e. ex officio), dan sebuah Badan Perundangan yang mengandungi ahli - ahli rasmi dan ahli - ahli yang dipilih. Jentera Pentadbiran bagi Koloni Negeri - Negeri Selat dan Negeri - Negeri Melayu Bersekutu telah dilaksanakan oleh Perkhidmatan Awam yang mana anggotanya telah dilatihkan dengan peperiksaan atau ujian yang kompetitif yang dilaksanakan setiap tahun di London. Pulau Pinang dan Melaka ditadbir secara langsung dari Gabenor dan Konsulat Residen.

Jajahan Dindings dan Seberang Perai

Jajahan Dindings yang merangkumi beberapa pulau berhampiran dengan muara Sungai Perak dan sebahagian kawasan yang bersambungan dengan tanah besar Perak telah diserahkan kepada British melalui Perjanjian Pangkor pada tahun 1874. Walau bagaimanapun, Jajahan Dindings telah dikembalikan oleh British kepada Kerajaan Negeri Perak pada tahun 1937 kerana sukar untuk ditadbir secara langsung dari Pulau Pinang selain kelemahan dari segi politik dan kewangan.

Seberang Perai (dahulunya dikenali sebagai Province Wellesley), terletak di Tanah Besar Semenanjung Malaysia dan berhampiran dengan Pulau Pinang telah diserahkan kepada United Kingdom oleh Sultan Kedah pada masa itu iaitu Sultan Muhammad Jiwa selepas kekalahan Angkatan Perang Kedah di dalam peperangan untuk merampas kembali Pulau Pinang oleh British pada tahun 1798 dan bersempadanan dengan Utara dan Barat Perak. Sempadan dengan Kedah telah dipersetujui oleh British melalui Perjanjian ditandatangai oleh British dengan Siam kerana pada ketika itu Kedah adalah dibawah naungan Siam. Kawasan ini ditadbir oleh Pegawai Daerah dan dibantu oleh beberapa orang pembantu yang berhubung dengan Penasihat British di Pulau Pinang.

Pada masa kini, sempadan bagi negeri - negeri Pulau Pinang dan Kedah adalah tertakluk kepada Akta Kedah dan Pulau Pinang 1984.

Rujukan

• Straits Settlements Blue Book, rpo (Singapore, 1907)
• Straits Directory, 1908 (Singapore, 1908)
• Journal of the Straits branch of the Royal Asiatic Society (Singapore)
• Sir Frederick Weld and Sir William Maxwell, severally, on the Straits Settlements in the Journal of the Royal Colonial Institute (London, 1884 and 1892)
• Henry Norman, The Far East (London, 1894)
• Alleyne Ireland, The Far Eastern Tropics (London, 1904); Sir Frank Swettenhnrn, British Malaya (London, 1906)
• The Life of Sir Stamford Raffles (London, 1856, 1898). (H. Cl,.)

Lihat juga

• Malaya
• Sejarah Malaysia
• Sejarah Singapura