From Wikipedia, the free encyclopedia
John Davison Rockefeller Sr. (8 Julai 1839 - 23 Mei 1937) merupakan seorang ahli perniagaan industri minyak, tokoh perindistrian, dan dermawan Amerika Syarikat.[4][5] Beliau terkenal sebagai pengasas syarikat minyak dan gas Amerika, Standard Oil dan secara meluas dianggap sebagai orang terkaya Amerika sepanjang zaman, dan orang terkaya dalam sejarah moden.[6][7]
John D. Rockefeller | |
|---|---|
 Rockefeller pada tahun 1885. | |
| Kelahiran | John Davison Rockefeller 8 Julai 1839 |
| Meninggal dunia | Mei 23, 1937 (umur 97) The Casements Ormond Beach, Florida, A.S. |
| Tempat ditanam | Lake View Cemetery, Cleveland, Ohio, A.S. 41.511°N 81.591°W |
| Pekerjaan | Hartawan perniagaan minyak dan dermawan |
| Terkenal kerana | Pengasas dan peneraju Standard Oil, Pengasas Universiti Chicago, Universiti Rockefeller, Universiti Filipina Tengah, Lembaga Pendidikan Umum dan Yayasan Rockefeller |
| Nilai bersih | AS$392 bilion (dolar pada 2016; diselaraskan oleh inflasi) dalam tahun 1913,[a] menurut Forbes[1][2] (1.5% hingga 2% daripada ekonomi Amerika Syarikat; atau kira-kira 1/65 hingga 1/50 daripada KDNK)[b] |
| Parti politik | Republikan |
| Pasangan | Laura Celestia Spelman (1864–1915; kematiannya) |
| Anak-anak | Elizabeth, Alice, Alta, Edith, dan John Jr. |
| Ibu bapa |
|
| Hubungan | David Rockefeller (cucu) |
Rockefeller dilahirkan dalam sebuah keluarga besar di New York dan dibesarkan oleh ibu bapanya. Keluarganya berpindah beberapa kali sebelum akhirnya menetap di Cleveland, Ohio. Rockefeller menjadi pembantu pengawal pada usia 16 tahun, dan menyertai perkongsian perniagaan dengan Maurice B. Clark dan adik-beradik lelakinya pada usia 20 tahun. Selepas membeli mereka, beliau dan adiknya William mengasaskan Rockefeller & Andrews dengan Samuel Andrews. Daripada penggerudian minyak, mereka menumpukan perhatian kepada penapisan minyak. Pada tahun 1867, Henry Flagler memasuki perkongsian itu. Syarikat Rockefeller, Andrews & Flagler meningkat dengan mengambil alih penapisan tempatan. Rockefeller secara rasmi mengasaskan syarikat paling terkenalnya, Standard Oil Company, Inc., pada tahun 1870 sebagai perkongsian Ohio dengan William, Flagler, Andrews, Jabez A. Bostwick, dan pasangan gelapnya, Stephen V. Harkness. Beliau meneruskannya sehingga 1897.
Kerana minyak tanah dan gasolin semakin penting, kekayaan Rockefeller melonjak dan beliau menjadi orang terkaya di negara ini, menguasai 90% daripada semua minyak di Amerika Syarikat pada puncaknya. Minyak digunakan di seluruh negara sebagai sumber cahaya sehingga pengenalan elektrik dan sebagai bahan bakar selepas penemuan kereta. Selain itu, Rockefeller memperoleh pengaruh besar terhadap industri kereta api, yang mengangkut minyaknya di seluruh negara. Standard Oil adalah amanah perniagaan pertama yang besar di Amerika Syarikat. Rockefeller merevolusikan industri petroleum, dan bersama-sama dengan para perindustrian kontemporari utama lain seperti tukang besi keluli Andrew Carnegie, mendefinisikan struktur dermawan moden.[8] Amalan syarikat dan perniagaannya mendapat kritikan, terutamanya dalam tulisan penulis Ida Tarbell.
Mahkamah Agung A.S. memutuskan pada tahun 1911 bahawa Standard Oil mesti dibongkar kerana melanggar undang-undang anti-amanah persekutuan. Ia dipecahkan kepada 34 entiti berasingan yang termasuk syarikat yang akan menjadi ExxonMobil, Chevron dan lain-lain. Sebahagian daripada mereka masih mempunyai tahap pendapatan tertinggi di dunia. Individu syarikat itu bernilai lebih daripada keseluruhannya, dan, sebagai saham ini dua kali ganda dan tiga kali ganda dalam nilai awal mereka, Rockefeller menjadi jutawan pertama negara dengan kekayaan bernilai hampir 2% daripada ekonomi negara. Kenaikan bersihnya dianggarkan berjumlah AS $ 392 bilion (pada 2016 dolar; inflasi diselaraskan) pada tahun 1913.[9][10] Rockefeller menghabiskan 40 tahun hidupnya dalam persaraan di ladangnya di Westchester County, New York. Kekayaannya digunakan terutamanya untuk mewujudkan pendekatan sistematik yang moden terhadap sasaran kedermawanan melalui penciptaan yayasan yang mempunyai kesan besar terhadap perubatan, pendidikan dan penyelidikan saintifik.[11] Yayasannya mempelopori perkembangan penyelidikan perubatan dan berperanan penting dalam pemberantasan cacing-cacing[12] dan demam kuning[13] di Amerika Syarikat.
Rockefeller juga merupakan pengasas kedua-dua Universiti Chicago dan Universiti Rockefeller dan membiayai penubuhan Central Philippine University di Filipina. Beliau ialah seorang Pembaptis Utara yang taat dan menyokong banyak institusi berasaskan gereja. Rockefeller mematuhi sepenuhnya pantang larangan dari alkohol dan tembakau sepanjang hayatnya.[14] Sebagai nasihat, dia bergantung sepenuhnya kepada isterinya, Laura Spelman Rockefeller, dan mempunyai lima orang anak. Seorang jemaah taat dari Gereja Mission Baptist Erie Street, beliau mengajar sekolah Ahad, dan berkhidmat sebagai pemegang amanah, kerani dan tukang kebersihan sekali.[15][16] Agama ialah kekuatan pemacu sepanjang hidupnya dan Rockefeller percaya ia menjadi sumber kejayaannya. Rockefeller juga dianggap penyokong kapitalisme berdasarkan perspektif Darwinisme sosial dan sering disebut sebagai berkata: "Pertumbuhan perniagaan yang besar hanyalah sekadar hidup yang paling kuat".[17][18]
Dalam usia 50-an Rockefeller menderita kemurungan yang sederhana dan masalah pencernaan; semasa tempoh yang tertekan pada tahun 1890-an, beliau telah mengembangkan alopesia, kehilangan beberapa atau semua rambut badan.[19] Beliau meninggal dunia akibat arteriosklerosis pada 23 Mei 1937, kurang daripada dua bulan sebelum meraikan hari lahirnya ke-98.[20]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
