Bahasa Melayu merupakan sebuah bahasa aglutinatif yang mana imbuhan dibubuh pada kata akar untuk mengubah fungsi kata tersebut dalam ayat atau menukar ertinya kepada sesuatu yang berkaitan dengan kata akar itu. Imbuhan dalam bahasa Melayu terdiri daripada imbuhan awalan, imbuhan akhiran, imbuhan apitan dan imbuhan sisipan.
Contoh imbuhan awalan termasuk "me(n)-", "pe(n)-", "di-", "ber-", "ter-" dan "ke-", manakala imbuhan akhiran pula termasuk "-an", "-kan", "-i". Imbuhan apitan merupakan penggunaan imbuhan awalan dan akhiran serentak pada satu kata akar, seperti "ke-" + "ada" + "-an" menjadi "keadaan". Imbuhan sisipan merupakan imbuhan istimewa yang dibubuh di tengah kata akar untuk mengubah fungsi ertinya, cth: "-el-", "-em-", "-en-" dan "-er-".
Sebagai bahasa aglutinatif, bahasa Melayu boleh menindankan imbuhan pada kata yang sudah berimbuhan, cth: "kepenggunaan" ialah hasil pembubuhan "ke-" pada "penggunaan" yang terbentuk daripada kata akar "guna" yang dibubuh apitan "ke…an".
- Untuk keterangan lanjut, rujuk pautan-pautan di bawah Penggunaan imbuhan mengikut jenis kata.
Berikut ialah jadual hubungan antara imbuhan mengikut fungsi kata, dengan kata akar "aku" sebagai contoh penggunaan.
- Peringatan: Isi jadual ini hanya sebagai contoh, nyata bukan semua bentuk kata berimbuhan berikut diterima oleh ketetapan kamus dan tatabahasa rasmi mahupun kerap digunakan dalam perbahasaan seharian.
| Imbuhan kata kerja | Imbuhan kata nama | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aktif | Pasif | Pembuat | Pembuatan | Keadaan | Penyambut/Kesan | ||||||
| me(n)- | mengaku | di- | diaku | pe(n)- | pengaku | pe(n)…an | pengakuan | ke…an | keakuan | -an* | akuan |
| me(n)…kan | mengakukan | di…kan | diakukan | ||||||||
| me(n)…i | mengakui | di…i | diakui | ||||||||
| ber-* | beraku | tiada | per- | peraku | per…an | perakuan | |||||
| memper- | memperaku | diper- | diperaku | ||||||||
| memper…kan | memperakukan | diper…kan | diperakukan | ||||||||
| memper…i | memperakui | diper…i | diperakui | ||||||||
- Catatan
↑* Boleh digunakan sebagai imbuhan kata sifat.
- Benjamin, Geoffrey (2009). "Affixes, Austronesian and iconicity in Malay". Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde. 165 (2/3): 291–323.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
