Gamelan
Alat muzik tradisi kaum etnik Jawa yang berasal daripada pulau Jawa From Wikipedia, the free encyclopedia
Alat muzik tradisi kaum etnik Jawa yang berasal daripada pulau Jawa From Wikipedia, the free encyclopedia
Gamelan (Jawa: ꦒꦩꦼꦭꦤ꧀, translit. gamêlan,[2] Pegon: ڮَملن; bahasa Sunda: ᮌᮙᮨᮜᮔ᮪, translit. gamelan, Bahasa Bali: ᬕᬫᭂᬮᬦ᭄ gamelan) adalah himpunan alat muzik (ensembel) yang terdiri daripada alat muzik membranofon seperti gendang, idiofon berbentuk bilah dan pencon, aerofon seperti seruling, dan kordofon seperti rebab dan zither. Gamelan berasal dari Indonesia dan kebanyakan terdapat di pulau Jawa, Madura, Bali, dan Lombok di Indonesia dalam pelbagai jenis ukuran dan bentuk ensembel. Di Bali dan Lombok hari ini, dan di Jawa lewat abad ke-18, istilah gong lebih dianggap sinonim dengan gamelan.
 | |
| Pengelasan |
|
|---|---|
| Dibangunkan | Jawa dan Bali, Indonesia[1] |
| Lingkungan dimain | |
| Gamelan | |
|---|---|
 Gamelan, Museu de la Música de Barcelona | |
| Maklumat am | |
| Asalan gaya | Musik Indonesia (Jawa dan Bali) |
| Asalan budaya | Indonesia |
| Asal usul | Indonesia  |
| Alat muzik tipikal | Gamelan • Gong • Bonang • Gambang • Gendèr • Kemanak • Kendang • Kepyak • Reyong • Gangsa • Kenong/Kethuk • Peking • Saron • Siter • Slenthem • Suling |
| Sebahagian daripada | Southeast Asian classical music |
sunting · sunting di Wikidata | |
Perkataan Gamelan berasal dari perkataan Bahasa Jawa, yang boleh merujuk kepada jenis Mallet yang digunakan untuk memukul instrumen atau perbuatan yang menarik dengan Mallet. Istilah karawitan merujuk kepada klasik Gamelan muzik dan amalan prestasi, dan datang dari perkataan rawit, bermakna ' rumit ' atau ' halus bekerja '. Perkataan ini berasal dari perkataan Jawa, 'rawit', yang merujuk kepada rasa kelancaran dan keanggunan ideilan dalam muzik Jawa. Satu lagi perkataan dari akar ini, pangrawit, ertinya seseorang dengan perasaan itu, dan digunakan sebagai gelaran apabila membincangkan yang dihormati Gamelan pemuzik. Perkataan Jawa tinggi untuk Gamelan ialah Gangsa, dibentuk sama ada dari perkataan tembaga dan rejasa merujuk kepada bahan-bahan yang digunakan dalam pembinaan gangsa Gamelan (tembaga dan tin), atau tiga dan sedasa merujuk kepada perkadaran mereka (tiga dan sepuluh).
Muzik gamelan berasal dari Indonesia dan menyebar ke Semenanjung Malaya pada zaman kolonial. Terdapat dua muzik gamelan tradisional di Malaysia, Gamelan Johor (Gamelan Jawa) dan Gamelan Terengganu - Pahang (Gamelan Melayu). Set alat muzik gamelan diperbuat daripada loyang atau besi dan kayu. Dalam bahasa Jawa, gamelan bermaksud dipukul atau dipukul. Alat muzik gamelan diklasifikasikan sebagai alat yang dipukul dan dipukul pada idiofonnya.
Musik Gamelan Johor atau gamelan Jawa dimainkan oleh etnik Jawa yang datang ke Tanah Melayu sebelum Indonesia dan Malaysia wujud. Gamelan Jawa digunakan untuk mengiringi pertunjukan wayang kulit, tarian atau instrumental, dan pada majlis perkahwinan, berkhatan, dan sebagainya. Ia berfungsi sebagai muzik rakyat, tetapi tidak terhad kepada persembahan di istana sahaja.
Muzik gamelan bermula di istana Terengganu dan Pahang pada abad ke-19 apabila mereka menerima set gamelan dari Riau-Lingga. Ensembel ini juga dikenali sebagai Gamelan Pahang. Muzik ini dimainkan semasa perkahwinan kerabat pertama Diraja Pahang dan Lingga pada tahun 1811 dan mula berkembang di negeri ini.
Namun, kerana populariti gamelan semakin merosot selepas kemangkatan Sultan Ahmad, muzik gamelan kemudiannya dibawa ke istana Sultan Terengganu apabila puterinya dinikahkan dengan Tengku Ahmad Zainal Abidin dari Terengganu. Tan Sri Moben Sheppard bertanggungjawab memperkenalkan gamelan di luar muzik gamelan istana pada tahun 1970-an.
Sejak itu, beberapa pengubahsuaian dalam ciri-ciri Melayu telah berlaku kepada muzik ini. Kini ia dikenali sebagai gamelan Melayu, lebih-lebih lagi apabila dipersembahkan dalam majlis rasmi meraikan pembesar-pembesar, pemimpin asing dan pelancong. Set Gamelan Terengganu mengandungi tujuh jenis peralatan iaitu:
1. Bonang
2. Saron Baron
3. Saron Pekin
4. Gambang
5. Kenong
6. Gong
7. Gendang
Muzik gamelan biasanya dimainkan dalam majlis formal dan tidak formal di istana dan untuk mengiringi joget Pahang. Pemuzik gamelan terdiri daripada lelaki seramai sembilan orang dan penarinya adalah wanita seramai enam orang. Alatan muzik yang digunakan ialah Gong Agong, Gong Sawokan, Gendang Ibu, Gendang Anak, Saron Pekin, Saron Baron I dan Saron Baron II, Gambang serta juga Kenong.
Tuning dan pembuatan orkes gamelan adalah suatu proses yang kompleks. Gamelan menggunakan empat sistem tuning, iaitu sléndro, pélog, "Degung" (khusus daerah Sunda, atau Jawa Barat), dan "madenda" (juga dikenali sebagai diatonis hare, sama seperti skala minor asli yang banyak dipakai di Eropah.
