लोकनृत्य

जनसामान्यांमध्ये प्रचलित असलेले परंपरागत अलिखित नृत्यप्रकार म्हणजे लोकनृत्ये असे म्हणता येते.

मालाम्बो, अर्जेंटीनाचे लोकनृत्य

व्याख्या

खालील सर्व निकषांवर बसणा-या नृत्यांना लोकनृत्य म्हणता येईल.

१ १९ व्या शतकाच्या आधीपासून प्रचलित व प्रताधिकारीत नसलेली नृत्ये.

२ परंपरेने चालत आलेली नृत्ये.

३ सामान्य माणसांमध्ये लोकप्रिय असलेली नृत्ये.

४ उत्स्फुर्तता हा मुख्य घटक असलेली नृत्ये.

भारतातील लोकनृत्ये

भारतात विविध प्रकारची लोकनृत्ये आहेत त्यापैकी काही राज्यातील खाली दिली आहेत:^[1]

• बिन जोगी नृत्य ,[हरियाणा]
• बधाई व नोरता नृत्य, [मध्य प्रदेश]
• बरदोई सिखता व ढाल ठुगरी नृत्य, आसाम
• पुरुलिया छाऊ गरुडपर्व नृत्य, पश्चिम बंगाल
• मेवासी नृत्य,गुजरात
• कावडी करगमनृत्य,तामिळनाडू
• ककसार नृत्य,छत्तिसगढ
• बिहू नृत्य आसाम
• बारामासी घंटू नृत्य सिक्कीम
• वारली नृत्य कोकण
• कर्मानृत्य, - वरुणराजाला प्रसन्न करण्यासाठी सादर करण्यात येणारे.
• शेतकरी नृत्य,
• वाघ्यामुरळी नृत्य महाराष्ट्र
• कालबेलिया राजस्थान (युनेस्कोच्या सूचीत सामील)
• छाऊ नृत्य ओडिशा, झारखंड व पश्चिम बंगाल (युनेस्कोच्या सूचीत सामील)
• मुडियेट्टू नृत्य केरळ (युनेस्कोच्या सूचीत सामील)
• डोलू कुनिथा कर्नाटक
• भांगडा पंजाब

भारताबाहेरील लोकनृत्ये

युरोप

• बॉल डी बॅस्टन्स
• बार्न नृत्य
• इंग्रजी देश नृत्य
• जॉर्जियन लोकनृत्य
• ग्रीक नृत्य
• फुले नृत्य
• मॉरिस नृत्य
• वेल्श मॉरिस नृत्य
• पोलिश नृत्य
• तुर्की नृत्य
• नॉर्डिक पोल्स्का नृत्य
• स्क्वेअर नृत्य
• तलवार नृत्य

मध्य पूर्व आणि दक्षिण आशिया

• अत्तन - अफगाणिस्तान राष्ट्रीय नृत्य
• आझरबैजानी नृत्य
• कुर्दी नृत्य
• असिरियन नृत्य
• इस्रायली नृत्य
• जपानी पारंपारिक नृत्य ,
• बुयो जपानी गेशाज किंवा नृत्य कलाकारांच्या ठराविक नृत्य
• तुर्कमेनिस्तान राष्ट्रीय नृत्य

आग्नेय आशिया

• फिलिपींस
• केरिनोसा

लॅटिन अमेरिका

• बेले ( मेक्सिको आणि मध्य अमेरिका )

संदर्भ

1. "दैनिक लोकमत,नागपूर, दिनांक ४ डिसेंबर,२०१३, हॅलो नागपूर पुरवणी, पान क्र.७". ४ डिसेंबर,२०१३ रोजी पाहिले. बातमी मथळा: लोकनृत्याला प्रेक्षकांची दाद Unknown parameter |आर्काइव्हदिनांक= ignored (सहाय्य); Unknown parameter |आर्काइव्हदुवा= ignored (सहाय्य); |अ‍ॅक्सेसदिनांक= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य)