रेणुका/'एकवीरा/यमाई/ येल्लुआई/ येल्लम्मा,( कन्नड: ಶ್ರೀ ಎಲ್ಲಮ್ಮ ರೇಣುಕಾ, तेलुगू: శ్రీ రేణుక/ ఎల్లమ్మ) ही आदिशक्तीचे प्रकट रूप म्हणून पूजली जाते. महाराष्ट्र, कर्नाटक, तेलंगणा, आंध्र प्रदेश, छत्तीसगढ, मध्य प्रदेश, हिमाचल प्रदेश, उत्तराखंड, जम्मू व काश्मीर ह्या राज्यात रेणुका देवीचे उपासक प्रामुख्याने आढळतात. महाराष्ट्रात माहूरगडाव्यतिरिक्त दैत्यसंहारासाठी व भक्तकल्याणासाठी रेणुकामाता यमाई, एकविरा, मोहटादेवी, पद्माक्षी रेणुका अशा नानाविविध अवतारांत प्रकट झाली. रेणुका देवीला "साऱ्या जगाची आई" अर्थात "जगदंबा" मानतात. रेणुका माता ही क्षत्रिय, ब्राह्मण, आदिवासी व पतीतांची माता व रक्षक म्हणून सर्वांकडून पूजली जाते. त्याचबरोबर कोळी, आगरी लोकांची आई म्हणून'तिचे एकवीरा हे रूप प्रसिद्ध आहे.
Renuka (es); Renuka (hu); Renuka (is); Renuka (eu); Renuka (ast); Renuka (ca); Renuka (de); Renuka (sq); Renuka (da); Renuka (tr); رینوکا (ur); Renuka (rm); Renuka (sk); Ренука (uk); Renuka (nb); Renuka (ga); रेणुका (hi); ఎల్లమ్మ (te); Renuka (fi); ৰেণুকা (as); Renuka (eo); Renuka (cs); ரேணுகா (ta); Renuka (it); রেণুকা (bn); Renuka (fr); Renuka (uz); Renuka (et); ਰੇਨੂਕਾ (pa); Renuka (ro); Renuka (oc); Renuka (id); रेणुका (mr); Ренука (ru); ରେଣୁକା (or); Renuka (nl); Renuka (lv); Renuka (af); Renuka (lt); Renuka (sl); Renuka (pl); Renuka (pt-br); Renuka (sco); Renuka (lb); Renuka (nn); രേണുക (ml); Renuka (az); Renuka (cy); Renuka (pt); ರೇಣುಕ (kn); Renuka (an); Renuka (en); رنوكا (ar); Ρενουκά (el); Renuka (sv) nombre femenino (es); female given name (en-gb); prenume feminin (ro); 女性人名 (zh-hk); ženské krstné meno (sk); жіноче особове ім’я (uk); 女性人名 (zh-hant); 女性人名 (zh-cn); 여성의 이름 (ko); হিন্দু দেৱী (as); virina persona nomo (eo); ženské křestní jméno (cs); žensko ime (bs); হিন্দু দেবী (bn); prénom féminin (fr); žensko ime (hr); 女性人名 (zh-my); रेणुका देवीची माहिती (mr); žónske předmjeno (hsb); ହିନ୍ଦୁ ଦେବୀ (or); sieviešu personvārds (lv); vroulike voornaam (af); женско лично име (sr); nome próprio feminino (pt-br); 女性人名 (zh-sg); weibleche Virnumm (lb); kvinnenamn (nn); kvinnenavn (nb); also called in southern part of India ( Draupadi Amman) (en); اسم مؤنث معطى (ar); anv merc’hed (br); 女性人名 (yue); nome femenín (ast); prenom femení (ca); weiblicher Vorname (de-ch); enw personol benywaidd (cy); зудчун шен цӀе (ce); жаночае асабістае імя (be); իգական անձնանուն (hy); 女性人名 (zh); pigenavn (da); स्त्रीलिङ्गी नाम (ne); 女性の名前 (ja); weiblicher Vorname (de-at); שם פרטי נשי (he); praenomen femininum (la); हिंदू देवी (hi); naisen etunimi (fi); female given name (en-ca); இந்து பெண் தெய்வம் (ta); prenome femminile (it); naisenimi (et); nomu di battìu fimmininu (scn); žensko lično ime (sr-el); 女性人名 (zh-tw); γυναικείο όνομα (el); female gien name (sco); moteriškas vardas (lt); žensko osebno ime (sl); женско лично име (mk); نامهای زنانه (fa); kadın ismidir (tr); nama perempuan feminin (id); imię żeńskie (pl); പുരാണകഥാപാത്രം (ml); vrouwelijke voornaam (nl); женско лично име (sr-ec); emër femëror (sq); weiblicher Vorname (de); nome próprio feminino (pt); Weiwanam (bar); kvinnonamn (sv); 女性人名 (zh-hans); 女性人名 (zh-mo) Renuka (nome propiu) (ast); യെല്ലമ്മ (ml); ରେଣୁ, ରେଣୁଗା (or)
जलद तथ्य उच्चारणाचा श्राव्य, अधिकार नियंत्रण ...
बंद करा
यल्लम्मा देवी हे कालीचेच रूप मानले जाते. यल्लम्मा देवीचा एक हात अहंपणाचा नाश करणारा आणि दुसरा हात हा भक्तांवर वरदहस्त दाखवणारा आहे. यल्लम्मा देवीची दक्षिण भारतात मुख्यत्वे पूजा होते आणि तिथे ती महाकाली, जोगम्मा, सोमालम्मा, गुंड्डम्मा, पोचम्मा, मायसम्मा, जगदम्बिका, होलियम्मा, रेणुकामाता, येल्लम्मा, मरिअम्मा, पद्माबिंका आणि रेणुका देवी अशा विविध नावांनी ओळखली जाते. खाली चित्रात दाखविलेले मंदिर हे भारताच्या महाराष्ट्र राज्याच्या नांदेड जिल्ह्यातील माहूर या आदिवासीबहुल भागातील गावाजवळील माहूरगडावर आहे.
रेणुका ही इक्ष्वाकु वंशातील रेणु नावाच्या महाराजाची कन्या, आणि जमदग्नी ऋषीची पत्नी होती. या जोडप्याला पाच मुलगे होते, त्यातील एक हे भगवान परशुराम आहेत. सप्त चिरंजीवांपैकी असलेले भगवान परशुराम हे अजूनही महेंद्र पर्वतावर गुप्त स्वरूपात तप करत आहेत अशी मान्यता आहे.