संगीत सौभद्र

संगीत सौभद्र या नाटकाचा पहिला प्रयोग १८ नोव्हेंबर, इ.स. १८८२ या दिवशी पुण्याच्या पूर्णानंद थिएटरात झाला.^[1]

नाटकः संगीत सौभद्र

लेखक : बलवंत पांडुरंग तथा बळवंत पांडुरंग किर्लोस्कर
साल: इ.स. १८८२
पात्रे :

• अर्जुन
• कुसुमावती
• गर्गमुनी
• नटी
• नारद
• बलराम
• रुक्मिणी
• विदूषक
• श्रीकृष्ण
• सारंगनयना
• सुभद्रा
• सूत्रधार

या नाटकातली गाजलेली पदे

पात्र: नारद

राधाधरमधुमिलिंद जयजय । रमारमण हरि गोविंद ॥ धृ ॥
कालिंदी तट पुलिंद लांच्छित सुरनुतपादारविंद । जयजय ॥ 1 ॥
उद्‌धृतनग मध्वरिंदमानघ सत्यपांडपटकुविंद । जयजय ॥ 2 ॥
गोपसदनगुर्वलिंदखेलन बलवत्स्तुतिते न निंद । जयजय ॥ 3 ॥

पात्र: नारद

पार्था, तुज देउन वचनें ।
फसविले पहा मुकुंदानें ॥ ध्रु ॥
सार्वभौम दुर्योधननृपती ।
लक्ष्मी त्याची आणुनी चित्तीं ।
त्यजिले तुज अवमानें ॥ 1 ॥

पात्र: नारद

पावना वामना या मना ।
दे तव भजनीं निरंतर वासना ॥ ध्रु ॥
श्रीवत्सांकित कौस्तुभधारिण ।
योगिजनांतररंजना ॥ 1 ॥
भो प्रल्हादपरा हरिरूपा ।
मत्तनिशाचरकंदना ॥ 2 ॥
नवतुलसीदलमालाभूषा ।
बलवद भवभयभंजना ॥ 3 ॥

पात्र: सुभद्रा

बलसागर तुम्ही वीरशिरोमणी कोठेंतरी रमलां ।
आश्वासन जिस दिले तिला कां विसरुनियां गेलां ॥ धृ ॥
पेरियलें जें प्रीतितरुचें बीज ह्रुदयिं त्याला ।
अंकुर येउनि सुदृढ तयाचा वृक्ष असे झाला ।
सुंदर तुम्ही मूर्तिमान तच्छायेला बसलां ।
चित्र असे हृदयांत कोंदतां ठाव न अन्याला ॥

अन्य पदे

• अर्जुन तर संन्यासि हो‍उनी
• अति कोपयुक्‍त होय परि
• अरसिक किती हा शेला
• किती सांगुं तुला मज
• कोण तुजसम सांग
• कांते फार तुला मजसाठीं
• गर्गगुरूतें घेतलें वश
• जेव्हां जेव्हां वाढायातें
• ज्यावरिं मीं विश्‍वास ठेविला
• तस्कराहातीं द्विजगोधन
• दिसलि पुनरपी गुप्त जाहली
• नच सुंदरि करूं कोपा
• नभ मेघांनीं आक्रमिलें
• नमुनि ईशचरणा
• नाहीं झाले षण्मास मला
• नीरक्षीरालिंगनरूपी स्‍नान
• नेमियलें मज शत्रुजयाला
• परम सुवासिक पुष्पें
• पुष्पपरागसुगंधित शीतल
• पांडुकुमारा पार्थ नरवरा
• पांडुनृपति जनक जया
• प्रिया सुभद्रा घोर वनीं
• प्रिये पहा
• बघुनि सुभद्रेला
• बहुत छळियलें नाथा
• बहुत दिन नच भेटलों
• भूमि जल तेज पवमान
• मन्नेत्र गुंतले लुब्ध
• माझी मातुलकन्यका
• माझ्या मनिचे हितगुज सारे
• माझ्यासाठीं तीनें अन्न
• मी कुमार तीहि कुमारी
• मोडुनि दंडा फेंकुन देइन
• लग्नाला जातों मी
• लाल शालजोडी जरतारी
• वद जाउं कुणाला शरण
• वदनीं घर्मजलाला
• वसंतीं बघुनि मेनकेला
• वाटे सर्वथा मुक्‍त झालों
• व्यर्थ मीं जन्मलें थोर
• शशिकुलभूषण सदया
• होतों द्वारकाभुवनीं

संदर्भ आणि नोंदी

1. संजय वझरेकर (१८ नोव्हेंबर २०१३). "नवनीत:आजचे महाराष्ट्रसारस्वत". लोकसत्ता. ५ डिसेंबर २०१३ रोजी पाहिले.

बाह्य दुवे