माकणी

माकणी हे भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील उस्मानाबाद जिल्ह्यातल्या लोहारा तालुक्यातील २१०९.०४ हेक्टर क्षेत्राचे गाव आहे.

?माकणी महाराष्ट्र • भारत
—  गाव  —
प्रमाणवेळ	भाप्रवे (यूटीसी+५:३०)
क्षेत्रफळ • उंची	२१.०९ चौ. किमी • ६२८.२ मी
जवळचे शहर	उस्मानाबाद
विभाग	मराठवाडा
जिल्हा	उस्मानाबाद
तालुका/के	लोहारा
लोकसंख्या • घनता लिंग गुणोत्तर	६,८७३ (2011) • ३२५/किमी२ ९३२ ♂/♀
भाषा	मराठी

भौगोलिक स्थान व लोकसंख्या

माकणी हे उस्मानाबाद जिल्ह्यातल्या लोहारा तालुक्यातील २१०९.०४ हेक्टर क्षेत्राचे गाव असून २०११ च्या जनगणनेनुसार ह्या गावात १६५२ कुटुंबे व एकूण ६८७३ लोकसंख्या आहे. ह्याच्या सर्वात जवळचे शहर उस्मानाबाद ६० किलोमीटर अंतरावर आहे. यामध्ये ३५५६ पुरुष आणि ३३१७ स्त्रिया आहेत. यामध्ये अनुसूचित जातीचे लोक ११५७ असून अनुसूचित जमातीचे १०१ लोक आहेत.ह्या गावाचा जनगणना स्थल निर्देशांक ५६१६४३ ^[1] आहे.

साक्षरता

• एकूण साक्षर लोकसंख्या: ४८२८ (७०.२५%)
• साक्षर पुरुष लोकसंख्या: २७२५ (७६.६३%)
• साक्षर स्त्री लोकसंख्या: २१०३ (६३.४%)

हवामान

येथील वातावरण साधारणपणे उष्ण व कोरडे असते. पावसाळा जून महिन्याच्या मध्यापासून सुरू होऊन सप्टेंबरच्या शेवटी संपतो.ऑक्टोबर ते नोव्हेंबर मध्यापर्यंत दमट वातावरण असते. नोव्हेंबर मध्य ते जानेवारी हिवाळा असतो. फेब्रुवारी ते मार्च वातावरण कोरडे असते. एप्रिल ते जून उन्हाळा असतो.सरासरी वार्षिक पर्जन्यमान ५२५ मिलीमीटर असते.

शैक्षणिक सुविधा

गावात पाच शासकीय पूर्व-प्राथमिक शाळा, चार शासकीय प्राथमिक शाळा,तीन शासकीय कनिष्ठ माध्यमिक शाळा,दोन शासकीय माध्यमिक शाळा व दोन शासकीय उच्च माध्यमिक शाळा आहेत. सर्वात जवळील पदवी महाविद्यालय माकणी येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील अभियांत्रिकी महाविद्यालय व अपंगांसाठी खास शाळा तुळजापूर येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील वैद्यकीय महाविद्यालय, व्यवस्थापन संस्था व पॉलिटेक्निक उस्मानाबाद येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. सर्वात जवळील व्यावसायिक प्रशिक्षण शाळा लोहारा येथे १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

वैद्यकीय सुविधा (शासकीय)

सर्वात जवळील सामूहिक आरोग्य केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात एक प्राथमिक आरोग्य केंद्र,एक प्राथमिक आरोग्य उपकेंद्र,एक प्रसूति व बालकल्याण केंद्र, एक क्षयरोग उपचार केंद्र, एक ॲलोपॅथी रुग्णालय व एक पशुवैद्यकीय रुग्णालय आहे.

वैद्यकीय सुविधा (खाजगी)

गावात एक निवासी व बाह्यरुग्ण वैद्यकीय सुविधा आहे. गावात एक एमबीबीएस व एक इतर पदवीधर वैद्यक व्यवसायी आहे. गावात एक औषधाचे दुकान आहे.

पिण्याचे पाणी

गावात शुद्धीकरण केलेल्या नळाच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात झाकलेल्या तसेच न झाकलेल्या विहिरीच्या पाण्याचा पुरवठा आहे. गावात हॅन्डपंपच्या, ट्यूबवेलच्या/बोअरवेलच्या, नदी/कालव्याच्या आणि तलाव /तळे/सरोवर यातील पाण्याचा पुरवठा आहे.

स्वच्छता

गावात गटारव्यवस्था उघडी आहे. सांडपाणी थेट जलस्रोतांमध्ये सोडले जाते. या क्षेत्राचा संपूर्ण स्वच्छता अभियानात समावेश आहे. गावात न्हाणीघर नसलेले सार्वजनिक स्वच्छता गृह उपलब्ध आहे.

संपर्क व दळणवळण

गावात पोस्ट ऑफिस आहे. गावाचा पिन कोड ४१३६०४ आहे. गावात दूरध्वनी उपलब्ध आहे. गावात सार्वजनिक दूरध्वनी केंद्र,मोबाईल फोन सुविधा, इंटरनेट सुविधा व खाजगी कूरियर सेवा उपलब्ध आहे. गावात शासकीय बस सेवा उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील खाजगी बस सेवा ५ ते १० किलोमीटर अंतरावर आहे. सर्वात जवळील रेल्वे स्थानक १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात ऑटोरिक्षा व टमटम उपलब्ध आहे. गावात टॅक्सी उपलब्ध आहे. राष्ट्रीय महामार्ग गावाला जोडलेला नाही.सर्वात जवळील राष्ट्रीय महामार्ग १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. राज्य महामार्ग गावाला जोडलेला आहे. जिल्यातील मुख्य रस्ता गावाला जोडलेला आहे. जिल्ह्यातील दुय्यम रस्ता गावाला जोडलेला आहे.

बाजार व पतव्यवस्था

सर्वात जवळील एटीएम,व्यापारी बँक व सहकारी बँक १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात शेतकी कर्ज संस्था, स्वयंसहाय्य गट व रेशन दुकान उपलब्ध आहे. गावात आठवड्याचा बाजार उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील कृषी उत्पन्न बाजार समिती १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे.

आरोग्य

गावात एकात्मिक बाल विकास योजना (पोषण आहार केंद्र) व अंगणवाडी (पोषण आहार केंद्र) उपलब्ध आहे. गावात आशा स्वयंसेविका उपलब्ध आहे. सर्वात जवळील क्रीडांगण व चित्रपटगृह / व्हिडिओ केंद्र १० किलोमीटरहून जास्त अंतरावर आहे. गावात सार्वजनिक ग्रंथालय,सार्वजनिक वाचनालय व वृत्तपत्र पुरवठा उपलब्ध आहे. गावात विधानसभा मतदान केंद्र व जन्म व मृत्यु नोंदणीकेंद्र उपलब्ध आहे.

वीज

प्रतिदिवस १२ तासांचा वीजपुरवठा उन्हाळ्यात (एप्रिल-सप्टेंबर) घरगुती वापरासाठी, शेतीसाठी व व्यापारी वापरासाठी उपलब्ध आहे. प्रतिदिवस १४ तासांचा वीजपुरवठा हिवाळ्यात (ऑक्टोबर-मार्च) घरगुती वापरासाठी ,शेतीसाठी व व्यापारी वापरासाठी उपलब्ध आहे.

जमिनीचा वापर

माकणी ह्या गावात जमिनीचा वापर खालीलप्रमाणे होतो (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

• बिगरशेती वापरात असलेली जमीन: २०.३७
• ओसाड व लागवडीला अयोग्य जमीन: ३८.५२
• कुरणे व इतर चराऊ जमीन: ५.८८
• लागवडीयोग्य पडीक जमीन: २२.७४
• कायमस्वरूपी पडीक जमीन: १०.९८
• सद्यस्थितीतील पडीक जमीन: २९.५५
• पिकांखालची जमीन: १९८१
• एकूण कोरडवाहू जमीन: १६२.८
• एकूण बागायती जमीन: १८१८.२

सिंचन सुविधा

सिंचनाचे स्रोत खालीलप्रमाणे आहेत (हेक्टरमध्ये क्षेत्रफळ):

• विहिरी / कूप नलिका: १००.८
• तलाव / तळी: ६२

उत्पादन

माकणी या गावी पुढील वस्तूंचे उत्पादन होते ( महत्त्वाच्या उतरत्या अनुक्रमाने): लाकडी वस्तू/अवजारे , बैलगाडी निर्मिती

संदर्भ आणि नोंदी

1. http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB.html