Словак
From Wikipedia, the free encyclopedia
Бүгд Найрамдах Словак Улс (словак. Slovenská republika) нь далайд гарцгүй, төв Европын улс юм. Баруун хилээрээ Бүгд найрамдах Чех улс болон Австри улсуудтай, хойд хөрш нь Польш, Унгар улстай урд талаараа, Украинтай зүүн талаараа тус тус хиллэнэ. Нийслэл - Братислав.
Бүгд Найрамдах Словак Улс | |
---|---|
Төрийн дуулал: Nad Tatrou sa blýska (Словак) (Монгол: "Татра уулсын дээгүүр цахилгаан цахив") | |
Нийслэл ба томоохон хот | Братислава 48°09′N 17°07′E |
Албан ёсны хэл | Словак хэл |
Угсаатны бүлгүүд (2021)[1] |
|
Шашин (2021)[2] |
|
Ард түмний нэршил | Словакчууд |
Төр засаг | Нэгдмэл парламентын бүгд найрамдах улс |
• Ерөнхийлөгч | Зузана Чапутова |
• Ерөнхий Сайд | Роберт Фицо |
• Үндэсний Зөвлөлийн дарга | Петер Пеллегрини |
Хууль тогтоох байгууллага | Үндэсний Зөвлөл |
Түүх | |
• Австри-Унгараас тусгаар тогтнов (Анхны БНУ) | 10 сарын 28, 1918 |
• Хоёрдугаар Бүгд Найрамдах Чехословак Улс | 9 сарын 30, 1938 |
• Словакийн Өөртөө Засах Газар (2-р БНУ-ын бүрэлдэхүүнд) | 11 сарын 23, 1938 |
• Анхны Бүгд Найрамдах Словак Улс | 3 сарын 14, 1939 |
• Гуравдугаар Бүгд Найрамдах Чехословак Улс | 10 сарын 24, 1945 |
• Дөрөвдүгээр Бүгд Найрамдах Чехословак Улс | 1948 |
7 сарын 11, 1960 | |
• Бүгд Найрамдах Социалист Словак Улс (Социалист Чехословак Улсын бүрэлдэхүүнд, нэгдмэл Чехословак улс холбооны улс болов) | 1 сарын 1, 1969 |
• Бүгд Найрамдах Словак Улс (change of name within established Чех ба Словакийн Холбооны Бүгд Найрамдах Улс) | 3 сарын 1, 1990 он |
• Чехословак задрав | 1 сарын 1, 1993 |
Газар нутаг | |
• Нийт | 49,035 км2 (127) |
• Усны эзлэх талбай (%) | 0.72 (2015)[3] |
Хүн ам | |
• 2022 тооллого | 5,460,185[4] (117) |
• Нягтаршил | 111/км2 (88) |
ДНБ (ХАЧТ) | 2023 тооцоо |
• Нийт | ▲ $225.706 тэрбум[5] (70) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲ $41,515[5] (48) |
ДНБ (нэрлэсэн) | 2023 тооцоо |
• Нийт | ▲ $127.533 тэрбум[5] (62) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲ $23,457[5] (43) |
ОТББИ (2019) | ▲ 22.8[6] бага |
ХХИ (2021) | ▲ 0.848[7] маш өндөр · 45 |
Мөнгөний нэгж | Евро (€) (EUR) |
Цагийн бүс | UTC+1 (ТЕЦ) |
• Зуны цаг (ЗЦ) | UTC+2 (ТЕЗЦ) |
Огнооны формат | ө. с. жжжж |
Жолооны тал | баруун |
Утасны томьёо | +421 |
Домэйн нэр | .sk and .eu |
Европын холбоо, НАТО, НҮБ-ийн гишүүн орон.
Хүн ам нь 5 443 120 (2017 сар), газар нутаг -48 845 км².
Албан ёсны хэл нь-словак хэл. Мөнгөн тэмдэгт нь-евро.
Словак нь хэдийгээр хэл болон соёлоороо Чехтэй төстэй боловч түүхийн талаасаа хоорондоо ялгаатай. 10-р зуунд Их Моравийн уналтын дараа Словакууд Чехүүдээс ялгаатай нь бие даасан улс үүсгээгүй. 10-р зуунаас 1918 он хүртэл одоогийн Словакийн газар нутаг Унгарын вант улсын харъяалалд байсан. 19-р зууны үед Чех болон Словакийн сэхээтнүүдийн дунд "нэг ард түмний хоёр салаа" хэмээх үзэл дэлгэрч, улмаар нэгдэж 1918 оны 10 сарын 18-нд Чехословак улс бий болсон. 1993 оны 1 сарын 1-нд Словакууд өөрийн түүхэндээ анх удаа тусгаар тогтносон улс байгуулжээ.