![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Archaeopteryx_lithographica_%2528Berlin_specimen%2529.jpg/640px-Archaeopteryx_lithographica_%2528Berlin_specimen%2529.jpg&w=640&q=50)
ആർക്കിയോപ്റ്റെറിക്സ്
From Wikipedia, the free encyclopedia
പക്ഷിയെ പോലെ ഇരിക്കുന്ന ദിനോസറാണ് ആർക്കിയോപ്റ്റെറിക്സ്. പക്ഷികളുടെയും ദിനോസറുകളുടെയും ഇടയിൽ പെട്ട ഒരു പ്രധാന കണ്ണിയായി ഇവയെ കരുതുന്നു. മൂലഖഗം, ആദ്യപക്ഷി എന്നൊക്കെ അർത്ഥമുള്ള ഉർവൊഗെൽ എന്ന ജർമ്മൻ പേരിലും അത് അറിയപ്പെടുന്നു. പുരാതനം എന്നർത്ഥമുള്ള ആർക്കയോസ്, തൂവൽ, ചിറക് എന്നീ അർത്ഥങ്ങളുള്ള റ്റെറിക്സ് എന്നീ വാക്കുകൾ ചേർന്നാണ് ആർക്കിയോപ്റ്റെറിക്സ് എന്ന പേരുണ്ടായത്. 150 മുതൽ 145 വരെ ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്, ഇന്നത്തെ തെക്കൻ ജർമ്മനിയിലാണ് ഇവ ജീവിച്ചിരുന്നത്. അക്കാലത്ത് യൂറോപ്പ് ഭൂമധ്യരേഖയോട് ഇന്നത്തേക്കാൾ അടുത്ത്, ആഴം കുറഞ്ഞ ഊഷ്മള സമുദ്രത്തിലെ ദ്വീപസമൂഹമായിരുന്നു.
Archaeopteryx | |
---|---|
![]() | |
The Berlin specimen | |
ശാസ്ത്രീയ വർഗ്ഗീകരണം ![]() | |
Domain: | Eukaryota |
കിങ്ഡം: | Animalia |
Phylum: | കോർഡേറ്റ |
Class: | Aves |
Family: | †Archaeopterygidae |
Genus: | †Archaeopteryx Meyer, 1861 |
Species: | †A. lithographica |
Binomial name | |
†Archaeopteryx lithographica Meyer, 1861 [nomen conservandum] | |
Synonyms | |
Genus synonymy
Species synonymy
|
ആകൃതിയിലും വലിപ്പത്തിലും യൂറോപ്പിലെ വായാടിപ്പക്ഷിയെ(magpie) അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്ന ഇതിന് 50 സെന്റിമീറ്ററോളം നീളം ഉണ്ടായിരുന്നു. ചിറകോടുകൂടി വലിപ്പം കുറഞ്ഞ ശരീരവും പറക്കാനോ തെന്നി നീങ്ങാനെങ്കിലുമോ ഉള്ള കഴിവും ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും, ആർക്കിയോപ്റ്റെറിക്സിന്, ഇക്കാലത്തെ പക്ഷികളോടുണ്ടായിരുന്നതിനേക്കാൾ സാമ്യം തെറോപ്പോഡു വർഗ്ഗത്തിൽ പെട്ട ഡൈനോസറുകളോടായിരുന്നു. കൂർത്ത പല്ലുകളോടു കൂടിയ താടികൾ, നഖങ്ങളോടു കൂടിയ മൂന്നു മുൻകാൽവിരലുകൾ, അസ്ഥി ബലപ്പെടുത്തിയ നീണ്ട ഓലവാൽ തുടങ്ങിയവയിലും, ആന്തരാസ്ഥികൂടത്തിന്റെ ചില പ്രത്യേകതകളിലും ഇവ ഡൈനോസറുകളുമായി സാമ്യം പുലർത്തിയിരുന്നു.[1][2] മേല്പറഞ്ഞ പ്രത്യേകതകൾ ഇതിനെ ഡൈനോസറുകളുടേയും പക്ഷികളുടേയും അന്തരാളജന്തുവാക്കുന്നു(connecting link). അതിനാൽ പക്ഷികളുടെയെന്നപോലെ ഡൈനോസറുകളുടെ പഠനത്തിലും ആർക്കിയോപ്റ്റെറിക്സിന് പ്രാധാന്യമുണ്ട്.
ചാൾസ് ഡാർവിൻ വംശോല്പത്തി(Origin of Species) പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് രണ്ടു വർഷം മാത്രം കഴിഞ്ഞ് 1861-ലാണ് ആർക്കിയോപ്റ്റെറിക്സിന്റെ ആദ്യത്തെ സമ്പൂർണ്ണമാതൃക കണ്ടുകിട്ടിയത്. പരിണാമവാദത്തെ സംബന്ധിച്ച അക്കാലത്തെ ചർച്ചകളിൽ അത് ഒരു പ്രധാന തെളിവായി അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. തുടർന്നുള്ള കാലത്ത്, വേറേ ഒൻപതു മാതൃകകൾ കൂടി കണ്ടുകിട്ടി. ആ മാതൃകകൾക്കു തമ്മിൽ ചില വ്യത്യാസങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും അവയെല്ലാം ഒരേ വർഗ്ഗത്തിൽ പെട്ടവയാണെന്ന് പൊതുവേ സമ്മതിക്കപ്പെടുന്നു.
കണ്ടെത്തപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ആർക്കിയൊപ്റ്റെറിക്സ് മാതൃകകളിൽ മിക്കവയും തൂവലുകളുടെ പതിപ്പുകൾ(impressions) ഉൾപ്പെട്ടവയാണ്. ലഭ്യമായ ഏറ്റവും പഴയ തൂവൽ മാതൃകകളിൽ പെടുന്നവയാണിവ. ഈ പഴയ മാതൃകകളിലെ തൂവലുകൾ പോലും താരതമ്യേന വികാസം പ്രാപിച്ചു കാണപ്പെടുന്നതിനാൽ, തൂവലുകൾക്ക് ദീർഘമായ ഒരു പരിണാമചരിത്രമുണ്ടെന്ന് അനുമാനത്തിന് ആർക്കിയോപ്റ്റെറിക്സിന്റെ കണ്ടെത്തൽ കാരണമായി.