месечина на џуџестата планета Хаумеја From Wikipedia, the free encyclopedia
Хијака (хавајски: Hiʻiaka) — поголемата надворешна месечина на џуџестата планета Хаумеја. Наречена е по божицата Хијака, една од ќерките на Хаумеја и заштитничка на Големиот Остров на Хаваите. Прави едно свртување за 49,12 ± 0,03 дена, при растојание од 49.880 ± 198 км. Има занесеност од 0,0513 ± 0,0078 и наклон од 126,356 ± 0,064. Претпоставувајќи дека има пречник од 300 км, таа е четврта или петта по големина месечина на заднептунско тело, по Харон, Дисномија (месечина), Вант, многу веројатно Илмаре/Варда, а можеби и Актеја.
Хаумеја (во средина) и Хијака | |
Откривање | |
---|---|
Откривач | Мајкл Бруан, Чед Трухиљо, Дејвид Рабиновиц и др. |
Откриено | 26 јануари 2005 |
Ознаки | |
(136108) 2003 EL61 I S/2005 (2003 EL61) 1 | |
Орбитални особености[1] | |
49.880 ± 198 км | |
Занесеност | 0,0513 ± 0,0078 |
49,12 ± 0,03 дена | |
Наклон | 126,356 ± 0,064 |
Месечина на | Хаумеја |
Физички особености | |
Среден полупречник | 160 км[1] |
Маса | (1,79 ± 0,11)⋅1019 кг[1] (0,45 % од Хаумеја) |
Средна густина | 1 г/см3 |
~9,8 ч[2] | |
Албедо | 0,8 ± 0,07[1][3] |
Температура | 32 ± 3 K |
20,3 (3,0 разлика од главната — 17,3)[3] | |
Ова е првата откриена месечина на Хаумеја, забележана на 26 јануари 2005 г. Пред да биде усвоено официјалното име, го носела прекарот „Рудолф“ по еден од елените на Дедо Мраз.
Хијака има измерена сјајност од 5,9 ± 0,5 %, што значи дека има пречник 22 % од џуџестата планета, односно околу 320 км, претпоставувајќи слично инфрацрвено албедо.[1] За споредба, кога Хијака би била во астероидниот појас, таа би била поголема од сите освен четирите најголеми астероиди (1 Церера, 2 Палада, 4 Веста и 10 Хигија). И покрај нејзината големина, проучувањата на нејзината светлинска крива укажуваат дека Хијака не е гравитациски сплеснат сфероид; they further suggest that Хијака не е во гравитациски зафат и има вртежен период од околу 9,8 часа.[2]
Масата на Хијака се проценува на (1,79 ± 0,11)⋅1019 кг користејќи прецизна релативна астрометрија од вселенските телескопи „Хабл“ и „Кек“, и применувајќи го трителесниот масеноточкест модел врз Хаумеиниот систем.[1]
Во близуинфрацрвениот спектар на Хијака преовладуваат впивни појаси кои упатуваат на површина сочинета од замрзната вода во кристален облик. Засега не е познато зошто мразот не добил аморфен облик, што би се очекувало поради постојаното дејство на космичките зраци.[4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.