Франкија
велесила во Европа во доцната антика и раниот среден век / From Wikipedia, the free encyclopedia
Франките се германски народ, кој се состоел од неколку различни германски племиња. Тие се првото германско племе кое започнувало со населување на териториите во рамките на Римското Царство. Франките дошле на територијата на Римското Царство, од денешните територии на Германија и јужна Холандија и најпрво започнале да ги населуваат областите во северна Галија, каде што биле прифатени од Римјаните како федерати. Главните историски извори за Франките се извлекуваат од Григориј Турски во неговото дело „Историја на Франките“ – што го опфаќа периодот до 594 година, а во која изнесува цитати и од други автори. Постојат и постари римски извори за Франките, како оние од Амујан Марцелин и Сидониј Аполинар. Григориј Турски тврди дека Франките живееле во Панонија, па оттука се преселиле во областите покрај реката Рајна. Според него, овде Франките според нивниот воен водач Франк, биле наречени Франки.
Оваа статија можеби бара дополнително внимание за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија. Ве молиме подобрете ја оваа статија ако можете. |
Новите историчари пак сметаат дека Франките претставуваат една голема хетерогена група на германски племиња коишто се составени од: Сикамбри, Успити, Тенктери и Бруктери. Овие групи се населувале во рајнското подрачје и земјите источно од реката Рајна. Општествениот развој бил забрзан како причина од постојаните војни на Римјаните со Маркоманите во 166 година и останатите конфликти во 2 век и 3 век. Во периодот од 8 век п.н.е. до 1 век п.н.е. тие ја населиле целата територија на Северна Галија, прогонувајќи ги Келтите кон југ. Уште во 109 година, германските народи Кимври и Тевтони навлегле во Римската Република напаѓајќи ги Галите. Во 9 година, германските племиња ја поразиле Римското Царство во Тевтобургската планина, но одбраната на империјата останала делотворна дури до 4 век кога многу Германи започнале да навлегуваат на територијата на Римското Царство и таму да се населуваат. Тие сепак во почетокот ја примиле римската власт и се согласиле да служат како гранична сила во заштита на империјата. Таквите германски племиња од страна на Римското Царство биле нарекувани федерати. Во 250 година, една група од Франките ја искористила слабоста на Римското Царство и дошла до Тарагоне во Хиспанија, каде успеале во следните десет години постојано да го ограбуваат месното население, сè додека на крајот римската легија не успеала да ги протера од деловите на Рим. После четириесетина години, Франките успеале да го заземат регионот Шелт, по кое веднаш следувала опсада на регионот, која во крајна мерка останала неуспешна. Римскиот цар Јулијан Отпадник, во текот на 355-358 година склучил сојуз со Франките кои живееле околу реката Рајна, според кој Рим им доделил на Франките голем дел од белгиска Галија. Од моментот кога Франките станале федерати, во исто време станале и сојузници со империјата. На Франките им било дозволено населување на територијата на империјата со одредени обврски кон самото царство. Територијата што најпрвин ја населиле одговара на денешна Фландрија и Холандија, јужно од Рајна и од ова подрачје Франките започнале да се шират низ поголемиот дел од Галија. По 425 година, Салиските Франки започнале да се преселуваат, но бргу биле застрашени од можна инвазија на Хуните. Како федерати, тие помагале на големиот римски полковник Аециј во битката против хунскиот водач Атила во 451 година. По смртта на Атила во 453 година и на Аециј во 454 година, нивните дејства и напади немало кој да ги контролира. Во врска со таа битка, се споменува и првиот познат цар или крал на Франките по име Меровех. Но најверојатно е дека тој бил раководител на една примитивна држава и имал титула крал. Од овде може да се каже дека од 451 година била создадена франкската држава чија престолнина бил градот Турне. Холандскиот јазик денеска се смета дека е директен наследник на франкискиот јазик.
Франкиската држава го покривала поголемиот дел на териториите на денешна Франција, Белгија, Холандија и западните области на Германија. Таму Франките го создале модерното јадро на новите култури: Германија, Франција, Белгија, Холандија и северна Италија. Преминот на франкискиот крал Хлодовик I на никејско, а не на аријанско христијанство, кон крајот на 5 век, претставува еден од клучните моменти во историјата на Западна Европа. Франкиската држава под власта на Меровинзите била постојано подложна на династиска војна, бидејќи Франките го делеле кралството на сите наследници (синови), како што вообичаено го делеле и приватниот имот. Тоа било време на една кралска држава со бројни поткралства. Во Франкиската држава владееле две династии на кралеви: Меровинзи и Каролинзи. На почетокот постоела главна поделба меѓу Франките на: Салиски Франки, кои живееле покрај приморските области; Рипуарски Франки, кои живееле покрај големите реки. Таа поделба имала свое значење сè до 9 век, затоа што Салиските и Рипуарските Франки имале сосема различен правен систем, којшто започнува да се менува малку подоцна.