From Wikipedia, the free encyclopedia
Семејното бездомништво се однесува на семејство кое нема пристап до долгорочно сместување поради различни околности како што се општествено-економскиот статус, пристапот до ресурсите и дефектите на односите.[1] Во некои западни земји, како што се Соединетите Држави, семејното бездомништво е нов облик на сиромаштија и брзорастечка група на бездомничко население.[2][3] Некои истражувачи од Соединетите Држави, тврдат дека семејното бездомништво е неизбежен резултат на неурамнотежениот „сооднос на домување со ниски приходи“ каде што има повеќе домаќинства со ниски приходи отколку станбени единици со ниски трошоци.[4] Студија во 2018 година проектираните вкупно 56.342 семејни домаќинства биле признати како бездомници. Приближно 16.390 од овие луѓе живееле во место кое не е наменето за човечко живеење.[5] Се верува дека семејствата бездомници сочинуваат околу една третина од населението во Соединетите Држави, а главно жените водат во домаќинството.[6]
Додека изучувачите прават разлика околу концептуализацијата на бездомништвото, дали тоа е праведна привремена состојба низ која поминуваат луѓето или ако е трајна особина која произлегува од индивидуалните карактеристики, студиите покажуваат за семејствата, бездомништвото е привремена состојба која често се решава со обезбедување на субвенционирано домување.[7] Проучено е дека повеќето бездомници остануваат во засолништа за бездомници само кратко време, а кога ќе излезат тие обично не се враќаат. Околу 20 отсто имаат подолг престој во прифатилиштата, но само мал број семејства имаат повторен престој.[8]
Постојат четири главни фактори кои ја зголемуваат шансата едно семејство да стане бездомничко, овие фактори се: политички, економски, општествено и природни.[1] Способноста на поединците да имаат стабилен приход, пристап до ресурси и услуги или „економските“ фактори се дефинирани во одредувањето на бездомнишниот статус на едно семејство.
Општествените фактори кои придонесуваат за семејното бездомништво често се однесуваат на семејно насилство или распад на врските, несоодветно образование, лоши општествени односи и врски, како и намалени можности во животот.[9] Општествени услови се важни за да се разбере што може да предизвика семејствата да станат бездомници, како на пример ако семејството или поединците имаат ниско ниво на образовно достигнување или намалена поврзаност со нивната заедница. Ова може да создаде потешкотии за пристап до услугите за поддршка кога се во криза или да ја намали нивната способност да обезбедат вработување.[9] Покрај тоа, пристапот со ниски општествено-економски семејства за поддршка на мрежи и услуги е од клучно значење за одржување на стабилно домување. Овие мрежи и услуги за поддршка се обезбедени од невладини организации и вклучени во владините политики.[10]
Значаен проблем што може да произлезе од ниските општествено-економски семејства е исполнувањето на барањата за повисоки трошоци за живот во земји како Австралија кои можат да имаат скап и конкурентен пазар на станови. Во Австралија помеѓу 2005 и 2015 година, просечните цени на имотот пораснале за речиси двојно повеќе од претходното. Овие зголемени имотни куќи им отежнуваат на домаќинствата со ниски приходи, како што се оние зависни од единствен приход и домаќинствата со еден родител, да обезбедат стабилно и достапно домување, зголемувајќи го нивниот ризик да станат бездомници.[11] Ова е значаен проблем во Соединетите Држави поради огромното мнозинство на пазарот на домување приватно финансиран, додека економската стабилност се намалува, што значи дека ранливите семејства како оние со ниско општествено-економско потекло се изложени на зголемен ризик од семејно бездомништво.[1] Во денешната современа економија, со зголемени цени на живот, самохраните мајки се понесразмерно погодени бидејќи имаат само еден прилив за поддршка: кирија, плаќања за хипотеки, здравствени трошоци и трошоци за образование.[12]
Демографските особено аспектите кои се однесуваат на полот, брачниот статус и етничката припадност се многу очигледни во трендовите во врска со семејното бездомништво. Податоците анализирани од „Гласови од улицата: Истражување на стварноста на семејното бездомништво“, оние кои се изложени на ризик од семејно бездомништво често вклучуваат самохрани мајки, жени, етнички малцинства и оние кои живеат во домаќинство каде што има повеќе од две деца на возраст под две години.[12]
Политичките фактори како што се поддршката за општествена помош обезбедена од владата и стабилноста на политичкиот систем (корупција, економски статус) може да придонесат семејството да стане бездомничко.[13] Земјите како што се Соединетите Држави, иако може да имаат економска стабилност како целина, може да содржат случаи на семејни бездомници поради недостаток на програми за општествена помош кои ги поддржуваат семејствата на кои им е потребна.[14] На пример, Соединетите Држави имаат ослабен систем на поддршка за семејствата со низок општествено-економски статус, бидејќи има недостаток на субвенционирано домување, минимална финансиска помош и има малку владини политики кои обезбедуваат соодветни мерки за социјално осигурување за поддршка на семејствата во криза.[14] Во Индија, политичките фактори се евидентни кои придонесуваат за високите стапки на семејно бездомништво, бидејќи владините политики во однос на домувањето се вртат околу обезбедувањето на естетиката на градот.[15] Владата на Индија во 2017 година иселила 260.000 луѓе за да ги отстранат сиромашните квартови (неформални верзии на куќи кои често се преполни) со цел да го задржи чувството за убавина во главните урбани области во Индија.
Недостатокот на достапност за домување претставува предизвик за сиромашните луѓе и нивната способност да одржуваат станови. Зголемените трошоци за домување се еден од многуте фактори за бездомништвото.[16] Проценета сума од 22% до 57% од сите бездомници кои пријавиле семејно насилство забележуваат дека тоа е непосредна причина за нивното бездомништво.[17] Зависноста игра уште една голема улога во бездомништвото на семејствата. Зависноста ги вознемирува функционалните семејства и ги искоренува оние што живеат продуктивно. Барањето средства станува приоритет во однос на плаќањето сметки, што резултира со губење на домувањето, како што е иселувањето.[18] Семејствата без дом придонесуваат за големиот број деца во згрижување.[19] Се покажа дека децата жртви на бездомните семејства повеќе страдаат од развојни тешкотии како што е општењето и се предиспонирани за други ментални нарушувања во споредба со другите семејства кои имаат ниски примања, а сепак останале вдомени.[20] Децата бездомници претставуваат сериозни проблеми кога е во прашање нивниот успех и нивната иднина. Таквите проблеми вклучуваат глад, лоша исхрана, доцнење во развојот, анксиозност, депресија, проблеми во однесувањето и недоволно постигнување во образованието.[21] Се смета дека општествената изолација е повеќе последица отколку причина за семејното бездомништво.[22]
Семејното бездомништво, слично на другите облици и категории на бездомништво, често содржи повеќе предизвици поврзани со живеењето, како што се пристап до соодветна здравствена заштита, општествени услуги, вработување, засолниште и основни потреби.[9]
Семејното бездомништво не само што има влијание врз поединците економски, туку може да создаде и оптоварување на нивното здравје, бидејќи поради намалениот животен стандард и средствата за пристап до лекови и даватели на здравствени услуги, може да создаде ранливост во однос на нивното здравје, ставајќи ги во ризик за заразување со инфекции и влошување на веќе постоечките здравствени состојби.[23] Згора на тоа, да се биде бездомник може да го намали очекуваниот животен век, бидејќи „Australian Medical Journal“ наведува дека во некои случаи, може да има 30-годишна старосна разлика во очекуваниот животен век помеѓу оние кои се бездомници и оние кои не се.[23] Згора на тоа, со намалено стабилно засолниште (особено семејствата кои живеат без засолниште), лицата имаат зголемен ризик од заразување со вируси и инфекции кога ќе се појават епидемии и епидемии/пандемии. На пример, со пандемијата КОВИД-19, постоела сериозна загриженост за бездомниците и нивната заштита од вирусот бидејќи има намалени санитарни услови и хигиена поради ограничениот пристап до потребите и ресурсите. Засолништата за бездомници што ги користат семејствата за бездомници може да го зголемат ризикот од заразување со вируси и инфекции поради честото пренатрупаност на овие засолништа, особено во многу населените области како што е Лос Анџелес, Калифорнија, каде што живеат над 40.000 луѓе во засолништа за бездомници.[24] Децата кои се соочуваат со семејно бездомништво, исто така, се изложени на зголемен ризик од развој на инфекции, астма и кожни заболувања поради недостаток на медицинска интервенција, како што е седмицата што живеат во изложени средини со лоша хигиена и санитарни услови.[12]
Семејствата кои се борат со бездомништвото често имаат потешкотии со општествени услови, бидејќи тие можат да бидат исклучени од главното општество поради нивниот општествено-економски и животен статус. Социјалните услови на семејното бездомништво се однесуваат на пристап до услуги за општествена поддршка, образование, вештини и обука (често оние поврзани со вработување). Згора на тоа, семејствата кои се бездомници поради нивните животни услови често се повеќе изложени на злосторство, алкохолизам, насилство и употреба на дрога.[9] Според неколку студии спроведени од различни академски списанија, децата кои доживуваат бездомништво често може да имаат проблеми со приспособувањето на новите средини во зрелоста[25] и се изложени на поголем ризик да доживеат траума и злоупотреба, со што се идентификуваат долгорочните влијанија на општествените услови на семејното бездомништво може да има кај децата и адолесцентите.[9] Освен тоа, оние кои се класифицирани како бездомници не само што се исклучени од мрежите за општествена поддршка, туку и од значајните дневни заемнодејствија со други, како што се оние надвор од нивното потесно семејство, пријателите и нивната месна заедница. Ова се припишува на недостаток на уреди за општење, како и на изолирани многу семејства бездомници поради страв од осуда, како и отуѓување и маргинализација.[26]
Последица на состојбите кои семејното бездомништво може да ги има кај поединци, особено кај децата е доцнењето во когнитивниот и општествениоте развој.[1] Поради ограничениот пристап до медицински ресурси предизвикани од недостаток на финансии, бремените мајки кои се соочуваат со бездомништво, особено самохраните мајки, не ја добиваат потребната пренатална грижа.[1] Ефектот на несоодветната пренатална грижа врз доенчето може да резултира со мала тежина при раѓање, поголема шанса за хоспитализација и развој на астма.[1] Студиите анализирани во книгата „Поддршка на семејства кои доживуваат бездомништво: Тековни практики и идни насоки“[1] наведуваат дека доенчињата кои се воспитувани во бездомничко семејство, особено семејствата кои живеат во засолништа честопати развиваат прашања кои се однесуваат на приврзаноста и општествениот развој. Ова е делумно предизвикано од околината на засолништата кои не ги исполнуваат основните барања за новороденчето да се развива со нормална брзина поради условите како што се пренатрупаноста и недостатокот на стабилност во односите бидејќи на новороденчето му треба јасен круг на старатели за општествено да се развиваат.[1]
Проблем што може да произлезе од ниските општествено-економски семејства е исполнувањето на барањата за повисоки трошоци за живот во земји како Австралија кои можат да имаат скап и конкурентен пазар на станови.[11] Во Австралија помеѓу 2005 и 2015 година, просечните цени на имотот пораснаа за речиси двојно од претходното, зголемувајќи го ризикот на ниското општествено-економско семејство да стане бездомничко.[11]
Семејното бездомништво во Соединетите Држави е огромно и широко распространето прашање со деца на училишна возраст кои сочинуваат еден милион од бездомното население (Донли, Крисафи, Малинс и Рајт, 2017, стр. 48). Дополнително, семејното бездомништво станало особено загрижувачко во разговорите за бездомништвото, бидејќи семејното бездомништво е најбрзо растечкиот сектор на населението бездомници од 2013 година, што опфаќа 36% од населението бездомници.[12] Во рамките на индустријализираните земји, бројот на бездомни семејства во Соединетите Држави е на врвот. Околу 1,6 милиони млади ќе доживеат бездомништво во текот на една година. Едно од триесет деца во државата има или ќе доживее бездомништво.[27]
Најчесто, едно бездомно семејство во едно прифатилиште, ќе биде мајка со нејзините деца. Мајката во овие ситуации има помалку од 50% шанси да заврши средно училиште и обично страдала од физичка или умствена злоупотреба. Обично овие деца се уште се на многу млада возраст, немаат способност да се осмелат да излезат и да се грижат за себе. Многу од засолништата за бездомници наменети за семејства нема да дозволат возрасен маж да влезе во просториите, што ќе предизвика раскол на некои семејства кои претходно се заглавиле заедно.
Етничката припадност на поединците во овие семејни засолништа се движи во проценти. Најчестите семејства бездомници се белци. Црнците имаат вкупно 14% од населението, но се 40% кога станува збор за бездомништвото. Покажано е дека расните малцинства имаат тежнеење да имаат поголем број на бездомници во споредба со нивната население воопшто.[28]
Семејното бездомништво во Азија е евидентно низ целиот континент поради комбинацијата на природни, политички и општествени фактори кои го ограничуваат пристапот на семејството во ризик до соодветно домување.[13] Земјите во Азија и Тихиот Океан, како што се Индија и Камбоџа, имаат над нормалната стапка на семејно бездомништво, делумно предизвикани од влошената сиромаштија што постои во овие земји.[13] Според Фондацијата „Светско првенство за бездомници“, 73 милиони семејства во Индија немаат пристап до соодветно домување поради недостаток на владини програми за подигнување на семејните бездомници, како и широко распространетата сиромаштија евидентна во земјата.[15] Земјите во Азија, како што е Индија, често имаат ослабена владина поддршка за семејствата кои се борат со бездомништво поради верувањето во класен/каста систем што ги обесхрабрува оние што се бездомници бидејќи не се усогласува со општествените верувања што ги има владата и дел од населението.[13] Згора на тоа, условите на животната средина исто така влијаат врз статусот на бездомници на семејствата во Азија поради тешкотиите поврзани со климата.[15] Земјите како Камбоџа се многу подложни на природни катастрофи како што се монсуните и сушите поради влажната и тропска клима.[15] Уништувањето предизвикано од овие природни катастрофи може да ги раселува семејствата поради недостаток на засолниште и може да ја подигне веќе постоечката сиромаштија бидејќи рамнините и посевите што се користени за земјоделско производство често се оштетуваат за време на природни катастрофи.[15]
Африка е континент кој доживува високи стапки на семејно бездомништво поради распространетата сиромаштија, судири и суровите природни услови кои влијаат на животниот стандард и пристапот до основните потреби.[15] Јужна Африка е земја во Африка која доживува високи стапки на семејни бездомници бидејќи економската нееднаквост во земјата е евидентна бидејќи 79% од населението живее под линијата на сиромаштија, како и стапката на невработеност од 28%. Со минимална финансиска сигурност, пристапот до основните потреби како храна и вода е ограничен, семејното бездомништво станало вообичаена појава. Семејното бездомништво влијае на децата во Јужна Африка, бидејќи децата не само што имаат слаб пристап до здравствена заштита, туку многумина не можат да одат на училиште.[29]
Семејствата кои се борат со бездомништвото се сместени во одредени видови сместување како „кризно“ или „краткорочно“ сместување од страна на службите за општествена заштита[30] како што е опишано во трудот на Џонсон и Вотсон, на страница 213. Кризното и краткорочното сместување вклучуваат засолништа и прифатилишта, каде престојот е заснован на привремена основа додека семејствата бездомници не можат да се преселат во „преодни станови“.[30] Преодните станови се создаваат со намера да се олесни преминот во независен и одржлив долгорочен престој.[30] Овие услуги за сместување често се многу субвенционирани бидејќи оние што пристапуваат до програмите за сместување често немаат средства да ги исполнат пазарните цени на киријата.[30] Кога се ангажирани со краткорочно или долгорочно сместување, на семејствата бездомници може да им биде доделен општествен работник. Општествените работници обезбедуваат поддршка за бездомните семејства, помагајќи: со можности за вработување, вештини за живеење и обезбедување долгорочно сместување со цел да биде олеснет товарот поврзан со семејното бездомништво.[30] Податоците што го идентификуваат нивото на успех поврзан со овие програми за сместување се недостапни поради минималното следење со оние кои се преселуваат во долгорочно независно живеење.[31]
Невладините огранизации често може да помогнат во олеснување на товарот поврзан со тоа да се биде бездомник преку обезбедување пристап до работници за поддршка, програми и помош за наоѓање долгорочно сместување.[30] Во некои земји, како што е Австралија, државните или сојузнодржавните влади често го пренасочуваат справувањето со семејните бездомници на невладини организации бидејќи тие често се поопремени да се справат со проблемот, а владата може да биде преоптоварена, особено во земјите каде што се јавуваат семејни бездомници по високи стапки.[32] На пример, неодамнешната криза со КОВИД-19 го влошила прашањето на семејното бездомништво поради губење на приход за многумина. Како и да е, невладините организации како што се Армијата на спасот и Вејсајдската капела биле клучни во поддршката на оние кои се соочуваат со семејно бездомништво преку обезбедување услуги за сместување и советување, со цел да биде намален притисокот врз австралиската влада додека се справува со светската пандемија.[32]
Мисија „Австралија“ (англиски: Mission Australia) е добротворна организација за бездомници која има за цел да обезбеди стабилно и безбедно домување за сите Австралијци. Тие ја спроведуваат својата работа преку посета на месни заедници каде стапките на бездомници се високи и развиваат одржливи економски планови за да обезбедат посигурно домување. Покрај тоа, обезбедуваат пристап до засолниште за оние на кои им е потребно.[33]
Деца под закрила (англиски: Kids Under Cover) е незаработувачка организација со седиште во Австралија, која првенствено се насочува на помагање на децата погодени од семејно бездомништво (деца и млади луѓе на возраст меѓу 12 и 25 години).[34] Тие работат на обновување на односите меѓу децата и нивното семејство во екот на распадот на односите, помагаат во обезбедувањето образование на децата преку образовни стипендии и помагаат да се обезбеди пристап до вработување.[34]
Семејно ветување (англиски: Family Promise) е организација од Соединетите Држави, посветена на прашањето на семејното бездомништво, преку поддршка на семејствата со ниски приходи и помагање да обезбедат стабилно домување.[35] Тие обезбедуваат многу програми во заедницата за воспоставување општествени врски во рамките на заедницата. Тие, исто така, обезбедуваат помош за пристап до образование и обезбедуваат храна за оние кои се борат со семејните бездомници.[35]
Некои истражувачи од Соединетите Држави, тврдат дека општествените програми, како што се субвенциите за изнајмување, кои или ја намалуваат сиромаштијата или ја зголемуваат понудата на прифатливи станови ќе бидат ефективни за намалување на вкупниот број на бездомни семејства. Во Соединетите Држави, уверенијата при Дел 8 се користени за да биде обезбедено вдомување, бидејќи домаќинството плаќа околу 30% од својот приход за кирија, а сојузната влада ги финансира останатите 70%. Грантовите за итни засолништа обезбедуваат основно засолниште и основни услуги за поддршка. Може да биде користено и за краткорочна помош за спречување на бездомниците на лица со непосреден ризик да го загубат сопственото домување поради иселување, запленување или исклучување на комуналните услуги.[16]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.