Република Тексас
From Wikipedia, the free encyclopedia
Република Тексас (англиски: Republic of Texas; шпански: República de Tejas) — суверена држава во Северна Америка која постоела од 2 март 1836 година до 19 февруари 1846 година, то ест речиси 10 години, иако Мексико ја сметал за своја бунтовничка покраина во текот на целото нејзино постоење. Се граничела со Мексико на запад и југозапад, со Мексиканскиот Залив на југоисток, со двете американски сојузни држави Луизијана и Арканзас на исток и североисток и со територии на Соединетите Држави кои опфаќале делови од денешните американски држави Оклахома, Канзас, Колорадо, Вајоминг и Ново Мексико на север и запад. Англо-американските жители на републиката биле познати како Тексасци.
Република Тексас Republic of Texas (англиски) República de Tejas (шпански) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1836–1846 | |||||||||||
Главен град | Вашингтон-на-Бразос (1836, привремен) Харисбург (1836, привремен) | ||||||||||
Говорени јазици | Англиски, Шпански | ||||||||||
Уредување | Унитарна претседателска уставна република | ||||||||||
Legislature | Конгрес на Република Тексас | ||||||||||
• Горна комора | Сенат | ||||||||||
• Долна комора | Претставнички дом | ||||||||||
Историски период | Западна експанзија на САД | ||||||||||
• Основана | 1836 | ||||||||||
• Декларација за независност | 2 март 1836 | ||||||||||
• Анексија на Тексас | 29 декември 1846 | ||||||||||
• Престанала да постои | 1846 | ||||||||||
Валута | Тексаски долар | ||||||||||
| |||||||||||
Денес дел од | САД |
Регионот на мексиканската држава Коахуила и Тексас, кој вообичаено се нарекува мексикански Тексас, ја прогласила својата независност од Мексико за време на Тексаската револуција во 1835–1836 година, кога Централистичката Република Мексико ја укинала автономијата на државите во Првата Мексиканска Република. Големите борби во војната за независност на Тексас завршиле на 21 април 1836 година, но мексиканскиот конгрес одбил да ја признае независноста на републиката, бидејќи договорот бил потпишан од мексиканскиот претседател генерал Антонио Лопес де Санта Ана под принуда како затвореник на Тексасците. Периодични конфликти меѓу Мексико и Тексас се одвивале во 1840-тите. Соединетите Американски Држави ја признале Република Тексас во март 1837 година, но одбиле да ја анектираат територијата.[1]
Границите кои ги опфаќала Републиката се засновале на договорите од Веласко помеѓу новосоздадената Република Тексас и генералот Санта Ана, кој бил заробен во битка. Источната граница била дефинирана со Договорот Адамс-Онис од 1819 година меѓу Соединетите Држави и Шпанија, кој ја признал реката Сабин како источна граница на шпанскиот Тексас и западна граница на територијата Мисури. Според Договорот Адамс-Онис од 1819 година, пред независноста на Мексико во 1821 година, Соединетите Држави се откажале од своето барање за шпанска територија на исток од Карпестите Планини и северно од Рио Гранде, за која тврделе дека ја стекнале како дел од Набавката на Луизијана од 1803 година.
Јужната и западната граница на републиката со Мексико била спорна во текот на целото постоење на републиката, бидејќи Мексико ја оспорувало независноста на Тексас. Тексас тврдел дека реката Рио Гранде е нејзина јужна граница, додека Мексико инсистирало на тоа дека реката Нуес е границата. Во пракса, голем дел од спорната територија била окупирана од Команчите и надвор од контролата на која било држава, но Тексас ги сметал и источните делови на Ново Мексико, кои биле управувани од Мексико во текот на овој период, како дел од својата територија.[2]
Тексас бил анектиран од Соединетите држави на 29 декември 1845 година, и бил примен во Унијата како 28-та држава на тој ден, при што трансферот на власта од Републиката во новата држава Тексас бил формално извршен на 19 февруари 1846 година. Сепак, Соединетите Држави го наследиле јужниот и западниот пограничен спор со Мексико, кој одбил да ја признае независноста на Тексас или понудите на САД за купување на територијата. Следствено, анексијата ја предизвикало Мексиканско-американската војна (1846–1848).[3]