From Wikipedia, the free encyclopedia
Категории (лат. Categoriae, грч. κάτέγόρίά) е текст од Аристотеловиото дело Органон кое ги наведува сите можни видови на нешта кои можат да бидат предмет (подмет) или прирок на едно тврдење.
Категории го става секој предмет на човековото поимување во една од десет категории (во средниот век познати како praedicamenta). Овие имаат за цел да го подредат сетоа оне кое може да се изрази без составување или структура, така сетоа она што може да биде или предмет (подмет) или прирок на едно тврдење.
Текстот започнува со образложение на значењето на „синонимни“, или еднозвучни зборови, значењето на „хомонимни“, или истозначни зборови, и што значат „паронимни“, или именителни зборови. тоа што го велиме:
Потоа, разликуваме помеѓу предмет (подмет) на исказ, имено нешто што се потврдува или порекнува, и предмет на својственост. За едно нешто велиме дека е својство (инхеренција) на некој предмет, кога, иако не е дел од тој предмет, не може да постои без него, на пр. обликот во нештото кој има облик.
Од сите нешта кои постојат,
Потоа доаѓаме до самите категории, (1)-(4) погоре, наречени од схоластичарите antepraedicamenta. Треба да се спомене дека иако Аристотел очигледно разликувал помеѓу постоење во предмет и вистински прирок на подметот, во Аналитика Прва овие се третираат како синонимни. Ова ги наведува некои да сметаат дека Аристотел всушност не е авторот на категории.
Десетте категории, или класи, се:
Првите шест се подробно разработени во четири глави, додека преку последните четири авторот авторот поминува без поголеми задржувања, како јасни сами по себе. Оваа нееднаквост во третирањето се гледа и во подоцнежните текстови на схоластиците.
По расправата за категориите, дадени се четири начини на кои нештата може да се сметаат за меѓусебно обратни. Потоа делото ги разработува петте смисли во кои едно нешто може да биде попрво од друго, проследено од краток дел на тема едновременост. Потоа се дефинираат шест облика на движење: создавање, уништување, пораст, смалување, преиначување и промена на место. Делото завршува со краток осврт кон зборот 'има' и неговата употреба.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.