Дискриминацијата при вдомување во Соединетите Држави се однесува на историските и сегашните пречки, политики и предрасуди кои го спречуваат правичниот пристап до домувањето. Дискриминацијата при вдомувањето станала поизразена по укинувањето на ропството во 1865 година, обично како дел од законите на Џим Кроу кои спроведувале расна сегрегација. Сојузната влада не почнала да презема мерки против овие закони до 1917 година, кога Врховниот суд ги укинал уредбите со кои им забранувале на црнците да имаат или поседуваат градби во населбите со бело мнозинство, во случајот „Бјукенан против Ворли“. Сепак, сојузната влада, како и месните власти продолжиле да бидат директно одговорни за дискриминацијата во домувањето преку договорите за црвени линии и расни ограничени сè до Законот за граѓански права од 1968 година.
Овој закон вклучувал законодавство познато како Закон за исправно вдомување, кое го прави незаконско за сопственикот да дискриминира или претпочита потенцијален закупец врз основа на нивната раса, тон на кожа, религија, пол, национално или етничко потекло, кога рекламира или преговара за продажба или изнајмување на домување. Ваквата заштита е проширена и на други „заштитени класи“ вклучително и инвалидитет и семејниот статус. И покрај овие напори, студиите покажале дека дискриминацијата во домувањето сè уште постои и дека сегрегацијата што произлегува од тоа довела до разлики во богатството, образованието и здравјето.[1] Распространетоста на дискриминацијата во домувањето и црвените линии во Соединетите Држави довела до широки влијанија врз различни аспекти на структурата на општеството, како што се нееднаквоста во домувањето и образовната нееднаквост. Овие феномени можат да бидат видени низ објективот на критичката расна теорија како примери на системски расизам.[2][3][4]
По завршувањето на Граѓанската војна и укинувањето на ропството, биле воведени Законите за Џим Кроу.[5] Овие закони довеле до дискриминација на расните и етничките малцинства, особено кон црнците. Додека законите за Џим Кроу се ширеле низ југот, на север биле спроведувани посуптилни дискриминаторски практики. Помеѓу 1900 и 1920 година, имало раст на црнечкото население, од кои многу се преселиле на север како дел од Големата црнечка преселба. Ова довело до реакција од страна на белците во северните градови, поттикнувајќи ја дискриминацијата при вдомување и сегрегацијата во станбените простории, кои претходно не биле толку видливи. Институционалните алатки како што се зонирање и расно ограничените договори биле користени како начин да биде запрено ширењето на црнците во населбите на белците.[6] Во 1926 година, договорите за расно ограничување биле потврдени од случајот на Врховниот суд, „Кориган против Бакли“. По оваа пресуда, овие договори станале популарни низ целата земја како начин да бидат гарантирани белите, хомогени населби.[7] Во случајот „Евклид против Емблер“ во 1926 година, Врховниот суд исто така го потврдил ексклузивното зонирање.
Петнаесет сојузнодржавни судови ги послушале уредбите со кои било наметнато одбивањето на домување на црнците и другите малцински групи во областите со белци. Во случајот на Врховниот суд од 1917 година, „Бјукенан против Ворли“, судот пресудил дека уредбата во Луисвил, Кентаки, со која им е забранувано на црнците да поседуваат или имаат згради во кварт со мнозинство белци, и обратно, е неуставна. Меѓутоа, по оваа одлука, деветнаесет сојузни држави почнале правно да поддржуваат „договори“ меѓу сопствениците на имот да не изнајмуваат или продаваат домови на расните или етничките малцинства. Иако договорите подоцна биле направени незаконски во 1948 година, сепак им било дозволувано да бидат во приватни откупувања.[8]
Сојузната администрација за домување била одговорна за голем дел од дискриминацијата за домување во Соединетите Држави поради експлицитните расни дискриминаторски политики. Администрацијата верувала дека дозволувањето на црнците да живеат во соседството на белците ќе ја намали вредноста на имотот. Ова оправдување, сепак, било отфрлено бидејќи црнците биле подготвени да платат повисоки цени за да живеат во тие населби.[7] Сојузната администрација исто така била одговорна за негирање на осигурувањето на хипотека на црнечките населби, практика позната како „поставување црвена линија“ (англиски: redlining). Ова подразбира категоризирање на населбите според нивото на ризик за кредитирање. Ова ниво на ризик во голема мера зависел од расниот состав на овие населби.[9] Прирачникот за преземање на Сојузната администрација експлицитно охрабрува „забрана на искористување на имотите, освен со расата за која се наменети“.[10] Поттикнати од Сојузната администрација, планските градители воспоставите откупувачки ограничувања за да ги задржат белечките населби.
Предлог-законот за војници им овозможувал на многу ветерани да станат сопственици на куќи, што довело до растот за домување. Сепак, овој предлог-закон не ги поддржал црнците ветерани на ист начин бидејќи хипотеките и заемите не биле обезбедувани од Министерството за ветерани на Соединетите Држави, туку од приватни хипотекарни заемодавачи кои често дискриминирале преку поставување црвена линија. Левитаун била населба изградена за да обезбеди поволни станови за ветераните кои се вратиле од Втората светска војна, но инвеститорот одбил да им дозволи на лица кои не се белци, да живеат таму. Сојузната администрација ја поддржала оваа одлука со одобрување заеми и обезбедување расно ограничени дела.[7]
Дури со Законот за праведно домување, донесен како Наслов VIII од Законот за граѓански права од 1968 година, сојузната влада ги направи првите конкретни чекори за да ги оцени сите видови дискриминација во домувањето за неуставни.[11] Законот експлицитно ги забранувал практиките на дискриминација во домувањето вообичаени во тоа време, вклучително и филтрирање на информации за достапноста на домот, расно управување, блокада и поставување црвени линии.[12]
Закон за праведно вдомување
Законот за праведно вдомување бил донесен на повик на претседателот Линдон Џонсон. Конгресот го усвоил сојузниот Закон за праведно вдомување (кодификуван на 42 USC 3601-3619, казни за прекршување на 42 USC 3631) Наслов VIII од Законот за граѓански права од 1968 година само една недела по атентатот кон Мартин Лутер Кинг Јуниор.
Законот за праведно вдомување вовел значајни сојузни механизми за спроведување.
Тоа го забранило:
- Одбивање да биде продадено или изнајмувано живеалиште на кое било лице поради раса, боја на кожа, религија, пол или национално потекло.
- Дискриминација врз основа на раса, боја, религија или национално потекло во условите, условите или привилегијата за продажба или изнајмување на живеалиште.
- Рекламирање за продажба или изнајмување на живеалиште што укажува на предност за дискриминација врз основа на раса, боја на кожа, религија или национално потекло.
- Принудување, закана, заплашување или мешање во уживањето или остварувањето на правата за домување на една личност врз основа на дискриминаторски причини или одмазда против лице или организација која помага или поттикнува остварување или уживање права на фер домување.
Кога за прв пат бил донесен Законот за праведно вдомување, тој ја забранил дискриминацијата само врз основа на раса, боја на кожа, религија, пол и национално потекло.[13] Во 1988 година, биле додадени попреченоста и семејниот статус (присуството или очекуваното присуство на деца под 18 години во домаќинството) (понатамошно кодифицирано во Законот за Американците со инвалидитет од 1990 година).[13] Во одредени околности, законот дозволува ограничени исклучоци за дискриминација врз основа на пол, религија или семеен статус.[14]
Одделот за домување и урбан развој на Соединетите Држави (ДУР) е сојузен извршен оддел со законско овластување да го администрира и спроведува Законот за праведно вдомување. Секретарот за домување и урбан развој делегирал активности за спроведување на праведно вдомување и усогласеност на Канцеларијата за праведно вдомување и еднакви можности (ПВЕМ) на ДУР и Канцеларијата на генералниот совет на ДУР. ПВЕМ е една од најголемите сојузни агенции за граѓански права во Соединетите Држави. Има работен кадар од повеќе од 600 луѓе сместени во 54 канцеларии низ Соединетите Држави. Од јуни 2014 година, шефот на ПВЕМ е помошник секретар за правично домување и еднакви можности Густаво Веласкез, чие назначување било потврдено на 19 јуни 2014 година.[15]
Поединци кои веруваат дека доживеале дискриминација во вдомувањето можат да поднесат жалба до ПВЕМ без надомест. ПВЕМ финансира и има работни договори со многу државни и месни владини агенции каде што се во сила „суштински еквивалентни“ закони за праведно домување. Според овие договори, ПВЕМ ги упатува жалбите до сојузната држава или месноста каде што се случил наводниот инцидент, а тие агенции го истражуваат и обработуваат случајот наместо ПВЕМ. Ова е познато како Помошна програма за праведно вдомување на ПВЕМ (или „ПППД“).
Исто така, постои мрежа на приватни, незаработувачки организации за застапување на саемско домување низ целата земја. Некои се финансирани од Програмата за иницијативи за праведно вдомување на ПВЕМ (или „ПИПВ“), а некои работат со приватни дарувања или грантови од други извори.
Меѓутоа, жртвите на дискриминација во вдомувањето не треба да одат преку ДУР или која било друга владина агенција за да ги остварат своите права. Законот за праведно вдомување дава јурисдикција за разгледување случаи на сојузните окружни судови. Министерството за правда на Соединетите Држави, исто така, има јурисдикција да поднесува случаи во име на Соединетите Држави каде што постои шема и практика на дискриминација или каде што ДУР утврдила дискриминација во случај и која било од страните избира да оди на сојузен суд наместо да продолжи во административната постапка на ДУР.
Законот за праведно вдомување се применува за сопствениците што изнајмуваат или издаваат простор во нивната главно седиште само ако седиштето содржи станбени простории опфатени или наменети да бидат опфатени од три или повеќе други семејства кои живеат независно едно од друго, како што е куќа за соби во која живее сопственик.
Спроведување
Законот за праведно вдомување му дал на Одделот за домување и урбан развој, моќ за спроведување, но механизмите за извршување биле слаби.[16] Законот за праведно вдомување бил зајакнат од неговото усвојување во 1968 година, но спроведувањето продолжува да биде загриженост меѓу застапниците за вдомување. Според евалуацијата на извештаите за Анализа на пречки (АП) од 2010 година направена од Канцеларијата за одговорност на Владата, спроведувањето е особено недоследно во месните јурисдикции.[17] Имало повици ДУР да користи различно влијание како мерка за дискриминација во домувањето. Правилото за различно влијание на ДУР било зајакнато во 2013 година и било потврдено во судски случај во 2015 година. Меѓутоа, во 2020 година, ДУР го издал своето последно правило за различно влијание, кое го префрлило товарот на докажување на дискриминација на жртвите на дискриминација во домувањето.[18]
Последователни случувања
Во 1968 година, бил објавен извештајот на Комисијата Кернер, кој барал инвестиции во станови за да се намали сегрегацијата на станбените места.[19] Федералната влада усвои и други иницијативи покрај Законот за фер домување од 1968 година. Актот за еднакви кредитни можности од 1974 година и Законот за реинвестирање во заедницата од 1977 година помогнаа во дискриминацијата во хипотекарното кредитирање и проблемите на заемодавачите со кредитните потреби.[20] Законот за амандмани за фер домување од 1988 година бил донесен за да и се даде на федералната влада овластување да го спроведе оригиналниот Закон за фер домување за да ги исправи минатите проблеми со спроведувањето.[21] Амандманот воспоставил систем на административно-правни судии за да ги разгледуваат случаите што им ги доставува Министерството за домување и урбан развој на Соединетите држави и да наметнуваат казни.[22] Поради врската помеѓу случаите на дискриминација во домувањето и приватните агенции, федералната влада ги усвои двете иницијативи. Програмата за помош за фер домување од 1984 година била донесена за да им помогне на јавните агенции во обработката на жалбите, а програмата „Иницијативи за фер домување“ од 1986 година ги поддржа приватните и јавните агенции за саемско домување во нивните активности, како што е ревизијата.[21] Помеѓу 1990 и 2001 година, овие две програми резултирале со над илјада тужби за дискриминација на домување и над 155 милиони американски долари финансиско закрепнување.[21] Меѓутоа, тужбите и финансиските закрепнувања генерирани од случаите на дискриминација на фер домување само ја гребат површината на сите случаи на дискриминација. Силверман и Патерсон заклучија дека недоволното финансирање и слабата имплементација на федералните, државните и локалните политики дизајнирани да се справат со дискриминацијата во домувањето резултираа со помалку од 1% од сите случаи на дискриминација.[23] Покрај тоа, тие открија дека локалните непрофитни организации и администратори одговорни за спроведување на законите за праведно домување имале тенденција да ја минимизираат дискриминацијата врз основа на семејниот статус и расата при дизајнирање на стратегии за имплементација.[24]
Некои сојузни држави донеле закони на врвот на Законот за праведно вдомување кои исто така ја забрануваат дискриминацијата при вдомување врз основа на изворот на финансирање, особено за борба против станоиздавачите кои отворено одбиваат да им служат на станарите користејќи ваучери од Дел 8.[25] Ваучерите за домување се промовирани како начин да биде обезбеден достапно домување за домаќинствата со ниски приходи и да биде промовиран изборот на станови. Сепак, студиите покажале дека користењето ваучери е тешка и обесхрабрувачка постапка бидејќи многу сопственици одбиваат ваучери.[26]
Пописот на Соединетите Држави покажал дека етничките и расните малцинства кои живеат во концентрирани области со висока сиромаштија всушност се зголемиле по усвојувањето на Законот за праведно вдомување од 1970 до 1990 година.[27] Црнците кои живеат во овие области се зголемиле од 16 проценти на 24 проценти, а Хиспанците што живеат во овие области се зголемиле од 10 проценти на 15 проценти.[28] Иако ова не мора да укажува на докази за дискриминација во вдомувањето, тоа го отсликува феноменот на белечкото бегство - масовниот егзодус во текот на 1970-тите и 80-тите години на лицате со европско потекло од градовите до предградијата, кои останале само една четвртина од англискогласното население сè уште живеат во метрополите. Социологот Даглас Меси, во својот есеј „Новата географија на нееднаквоста во урбана Америка“, тврди дека оваа нова расна географија во Соединетите Држави ги поставила темелите за појава на дискриминација во вдомувањето со цел да биде одржано статус кво.[28]
По усвојувањето на Законот за праведно вдомување и крајот на поставувањето црвени линии и поексплицитно дискриминаторски практики, започнало „предаторското вклучување“.[29] Службени лица за домување и урбан развој и Сојузната управа за домување го охрабриле ширењето на сопственоста на куќи кај црнците со ниски приходи. Имало нагласок на „јавно-приватно партнерство“, а приватниот сектор бил сметан за начин да биде ставен крај на станбената криза.[29] Сепак, условите за хипотеки и заеми беа со многу полоши стапки од оние за белечките домаќинства. Понатаму, куќите често биле во лоши услови. Хипотекарните банки биле нерегулирани и барале поединци утврдени како високоризични бидејќи нивните хипотеки ќе бидат поддржани од Сојузната администрација за домување. Така, неисполнувањата на заемите и одземањата создале заработка за хипотекарните банки на сметка на сопствениците на куќи кои се црнци.
Постојат два вида дискриминација при вдомување: исклучувачка и неисклучувачка. Исклучувањето се однесува на ограничување на нечиј пристап до домување додека некој бара да изнајми или купи станови, додека неисклучувачкото се однесува на дискриминаторски третман во рамките на сегашното домување.[30]
Утврдено е дека одредени политики кои експлицитно не дискриминираат предизвикуваат дискриминација при вдомување во Соединетите Држави. Различното влијание е неутрална политика за домување на лицето, која негативно влијае на малцинствата или други заштитени групи на луѓе.[31] Врховниот суд ја потврдил повеќедецениската практика да ги смета давателите на станови одговорни за дискриминација при вдомувањето според теоријата на различно влијание во 2015 година.[32] По одлуката на Врховниот суд, ДУР издал мислење од нивната Канцеларија на генералниот совет, во кое заклучува дека сеопфатните забрани против станарите со кривични пресуди би претставувале различно влијание врз дискриминацијата при вдомувањето бидејќи некои луѓе психолошки имаат поголема веројатност да бидат злосторници.[33] Различните влијанија остануваат контроверзни меѓу индустриските и деловните професионалци бидејќи некои сметаат дека нивната слобода во спроведувањето на политиките и правилата сега е ограничена.[34]
Џон Јингер тврдел дека дискриминаторските практики при вдомување, на пазарот на вдомување, довеле до сегрегација, наведувајќи примери како што се агентите кои одлучиле да сместат јавни станови во преполни населби на малцинствата во внатрешноста на градот наместо во населби со англискогласно мнозинство поради „јавен и политички притисок“.[35] Други феномени на домување за кои Јингер тврди дека поттикнуваат сегрегација се оние на подредување и наддавање, во кои понудувачите за кои е сметано дека се од повисока класа победуваат на поевтини по квадратен метар, поголеми домови подалеку од внатрешните градови.[21]
Квазиопитни ревизорски студии, во кои подеднакво квалификувани поединци од различни раси учествуваат во потрагата по станови, откриле силни докази за расна дискриминација при двомување во Соединетите Држави.[36] Во една сеопфатна студија од ДУР во 2000 година, парните тестови (во кои двајца баратели од различни раси, но ист економски статус и кредитни оценки се применувани за изнајмување или купување куќа) биле користени за да биде утврдено дали статистиката за сегрегацијата навистина укажува на вдомување дискриминација. Оваа студија објавила дека иако негативниот третман на расните и етничките малцинства бил намалуван со текот на времето, околу 25 отсто од белците баратели сè уште биле претпочитани пред оние кои биле црнци или Хиспанци. Околу 17 отсто од црнците баратели и 20 отсто од барателите со хиспанско потекло биле подложени на негативен третман, вклучително и добивање помалку информации за домот или покажување помалку живеалишта со послаб квалитет.[37] Мета-анализата на дискриминацијата во домувањето по расна/етничка припадност објавена во 2020 година покажа дека дискриминацијата сè уште е распространета, но опаѓа во последните децении.[38] Социолозите откриле дека дискриминацијата при вдомувањето се протега и на изборот на цимери.[39]
Спротивно на вообичаената заблуда, корелацијата помеѓу расниот состав и цената на куќата била зголемена во последните неколку децении.[40]
Неодамнешни контроверзии
Платформите кои се класифицирани на Интернет, исто така, се соочиле со лупа според Законот за праведно вдомување; во 2008 година, Деветтиот окружен апелационен суд пресудил во Советот за праведно вдомување на долината Сан Фернандо против Roommates.com, LLC, дека Roommates.com предизвикал дискриминација при вдомувањето дозволувајќи им на корисниците да ги специфицираат преференциите на цимерите на нивните профили во однапред одредени категории кои се однесуваат на на заштитените класи како што е полот. Ова било одлучено да не потпаѓа под Секцијата 230 безбедно пристаниште, што ги штити заемнодејствувачките сметачки услуги од одговорност за дејствијата на нивните корисници, бидејќи Roommates.com биле конкретно одговорни за обезбедување на специфични средства за незаконско однесување според Законот за праведно вдомување; сепак, страницата не била сметана за одговорна за информациите дадени во полето што им дозволувала на корисниците да пишуваат дополнителни коментари.[41] Одлуката на Roommates.com била поништена во 2012 година, меѓутоа, судот одлучил дека поради интимноста на оваа врска, ќе биде повреда на нивната „приватност, автономија и безбедност“ доколку станарите не можат да бараат цимер што е компатибилен со свој начин на живот.[42][43]
Facebook се соочиле со обвинувања дека нејзината насочена рекламна платформа ја олеснува дискриминацијата при вдомување, бидејќи им дозволува на огласувачите да целат или исклучуваат одредена јавност од кампањите, и дека неговиот систем за доставување реклами е оптимизиран за да ја претпочита демографијата која има најголема веројатност да општат со реклама, дури и доколку тие не се изрично наведени од огласувачот.[44] По истрагата на ProPublica, Facebook ја отстранил можноста на огласувачите за домување да целат реклами врз основа на „афинитетот“ на корисникот кон одредена култура или етничка припадност, однесување кое е пресметувано врз основа на дејствувањето на корисникот кон услугата. Сепак, било откриено дека огласувачите сè уште може да дискриминираат врз основа на интереси што ги вклучуваат заштитените класи (како што се телевизиските мрежи на шпански јазик) и поставувањето црвени линии на опсегот на поштенски кодови.[45][46]
По потпишувањето на правно обврзувачки договор со сојузната држава Вашингтон,[47] Facebook објавиле дека ќе отстрани најмалку 5.000 категории од својот систем за исклучување за да спречи „злоупотреба“ вклучувајќи ги и оние кои се однесуваат на раси и религии.[48] На 19 март 2019 година, за да биде решена тужбата со Националниот сојуз за праведно вдомување, Facebook се согласиле да создадат посебен портал за рекламирање домување, вработување и кредитирање (ДВК) со ограничени можности за целење до септември 2019 година и да обезбеди јавна архива на сите реклами на ДВК.[49][50] Помалку од две недели подоцна, ДУР поднел тужба против Facebook, формално обвинувајќи го претпријатието за олеснување на дискриминацијата при вдомување.[51][52]
Дискриминација при вдомување на лица од кои се ЛГБТ
Забранува дискриминација при вдомувањето врз основа на полова определба и родов идентитет
Забранува дискриминација во домувањето само врз основа на полова определба
Не ја факторизира половата определба или родовиот идентитет/нејасно
Дискриминацијата при вдомувањето повеќе е насочувано кон расата, но неодамнешните студии покажаа растечки тренд на дискриминација во пазарот на вдомување против оние кои се определуваат како хомосексуалци, лезбејки или трансродови лица. Бидејќи дискриминацијата при вдомување врз основа на половата определба не била експлицитно наведена во Законот за праведно вдомување, од 2007 година, таа дискриминација била забранета само во 17 сојузни држави. Во сите држави, истополовите парови често не можат да бараат за јавни станови како семејно живеалиште, со што се намалувани нивните шанси да бидат примени во програмата.[53] На пример, во една сеопфатна студија направена од Центрите за праведно вдомување во Мичиген во 2007 година, статистиката покажа дека од 120 парни тестови, речиси 30 отсто од истополовите парови добиле повисоки стапки за изнајмување и помалку охрабрување за изнајмување, двата примери на неисклучувачка дискриминација при вдомување.[54] Студијата на ДУР, објавена во 2011 година, опфатила 6.450 трансродови лица и родово неусогласени лица и покажала дека „19 проценти пријавиле дека им била одбиена куќа или стан поради родов идентитет“.[55]
На 30 јануари 2012 година, секретарот на ДУР, Шон Донован, објавил нови регулативи кои ќе бараат од сите даватели на станови кои добиваат финансирање од ДУР да ја спречат дискриминацијата при вдомување врз основа на полова определба или родов идентитет.[56] Овие прописи стапиле на сила на 5 март 2012 година.[57]
Дискриминација при вдомување кон етничките и расните малцинства
Етничките и расните малцинства се најмногу погодени од дискриминацијата при вдомувањето. Исклучувачката дискриминација кон црнците најчесто се јавува на пазарите за изнајмување и на пазарите за продажба. Семејствата се ранливи на исклучување, но црнците се особено презастапени како жртви, особено самохраните мајки црнкињи. Ова дискриминаторско исклучување е поради стереотипите во врска со расата и слободните жени. Присуството на деца во малцинско семејство понекогаш е она што ја гарантира дискриминацијата.[58] Црнците се исто така жртви во повеќето случаи кои не се исклучувани, а црнкињите сè уште се премногу застапени. Неисклучувачките облици на дискриминација, како што се расните навреди и заплашувањата, влијаат на многу малцински жртви. Некои расни малцинства страдаат од намерно занемарување на потребите за услуги, како што е сопственикот што брзо ја поправа кадата на белкињата станарка, но одложувал да ја поправи кадата на малцинскиот станар.[59] Податоците добиени од Комисијата за граѓански права во Охајо ги проучувале случаите на дискриминација во домувањето помеѓу 1988 и 2003 година, а од поднесените 2.176 случаи, 1.741 биле поднесени од црнци.[59] Студијата на ДУР објавена во 2005 година покажа дека сè повеќе Хиспанци се соочуваат со дискриминација при пребарувањето на станови.[60] Напис од 2011 година на ДУР, тврди дека еден од пет пати, жолторасните Азијци и Тихоокеанци имаат понеповолен третман од другите кога бараат домување.[61] Некои случаи донесени до Министерството за правда покажуваат дека општините и другите ентитети на локалната власт го прекршиле Законот за праведно вдомување од 1968 година кога на црнците им негирале сместување, дозволи и промени во зоните или ги насочувале кон населби со претежно малцинско население.[20]
Студијата спроведена од Министерство за домување и урбан развој на Соединетите Држави (ДУР), покажала дека „Најголем дел од дискриминацијата за Хиспанците и црнците кои бараат дом сè уште може да биде припишано на тоа што им е кажано дека живеалиштата се недостапни кога се достапни за нехиспанските белци и се прикажувани и кажувани за помалку живеалишта од споредливо немалцинство“.[60] Групите за застапување на потрошувачите спровеле студии и откриле дека многу малцински заемопримачи кои се квалификуваат за достапни, традиционални заеми, честопати се насочуваат кон неверојатно високи позајмици кои никогаш нема да можат да ги отплатат.[62]
Дискриминација при вдомување на лица со попреченост
Законот за праведно вдомување забранува дискриминација врз основа на статусот на попреченост. Тоа значи дека сопственикот не може да одбие некого за вдомување затоа што е инвалид, а жител со попреченост има право на разумно сместување. Тој го дефинира лицето со попреченост како „Секое лице кое има физичко или умствено оштетување што суштински ограничува една или повеќе големи животни активности; има досие за такво оштетување; или се смета дека има такво оштетување“.[63] Законот за Американците со инвалидитет од 1990 година, исто така, забранува дискриминација на лицата со попреченост од страна на јавните ентитети или програми, како што се јавните станови.
Истражувањата покажале дека постои дискриминација на оние кои користат инвалидски колички и оние кои се глуви на пазарот за изнајмување станови.[64] Оваа студија покажала дека многу сопственици и даватели на станови не се целосно свесни за нивните обврски да обезбедат пристапно домување или за пристапноста на нивните имоти. Студијата на ДУР од 2010 година, открила докази за дискриминација при вдомувањето против лицата со умствена попреченост.[65] Истражувачите на овие студии ја нагласиле потребата од зголемување на спарените тестирања за дискриминација на пазарот на вдомување.
Полова дискриминација
Истражувањето за дискриминација на пазарот на станови за изнајмување открило родови предрасуди. Мета-анализата на 25 одделни студии за кореспонденција направена од Журналот за економија на домувањето, покажала дека барателите со малцински и машки имиња се дискриминирани на пазарот на станови за изнајмување дури и под исти околности и со сите други еднакви.[66]
Џон Јингер, социолог кој ја проучувал дискриминацијата при вдомувањето, тврдел дека тоа е нешто можеби најконкретно потврдено од нејзините ефекти: концентрирана сиромаштија. Луѓето кои страдаат од дискриминација при вдомување често живеат во станови со послаб квалитет. Нееднаквостите во домувањето често ја одразуваат нееднаквата распределба на доходот. Сиромашните области страдаат од образовни разлики, а лошото образование е преведувано во разлики во заработката. Оние кои заработуваат помалку можат да си дозволат само станови со послаб квалитет.[21] Сегрегацијата, здравствените ризици и разликите во богатството се поврзани со сиромаштијата.[1] Според една студија во „Journal of Economics“, стапките на сопственост на станови за жолторасното и хиспанското малцинство се негативно погодени од статусот на доселеници. Така, стапките на нивната сопственост се пониски од другите демографски групи дури и кога се земаат предвид факторите како приходот.[67]
Станбена сегрегација
Можеби најнепогрешливата последица од дискриминацијата при вдомувањето е сегрегацијата на становите. Дискриминацијата при вдомување помага да биде зајакната сегрегацијата на станбените простории преку хипотекарна дискриминација, поставување црвени линии и предаторски практики на заеми. Расното избегнување и заканите за насилство, исто така, резултираат со расна сегрегација.[1] Дискриминацијата при вдомувањето, исто така, може да влијае на претпочитањата на малцинствата со текот на времето, бидејќи поединци или семејства кои секојдневно се соочуваат со вознемирување и заплашување во нивниот дом може да преминат во поприфатени населби.
По случајот „Браун против образовниот одбор“, многу белечки семејства го искористиле растечкиот систем на автопатишта и приградските населени места, за да ги напуштат градовите за да избегнат интегрирани училишта, кои станале познати како „белиот лет“.[68] Белиот лет бил олеснет со политиките на Сојузната администрација за домување, како што се откупувања со ограничени раси и зонирање, како и со продавање по ниски цени. Ова довело до она што е познато како урбано распаѓање, а јазот во постигнувањата помеѓу училиштата во градот и приградските населби бил зголемен.[69]
Според попис на населението на Соединетите Држави во 1990 година, 25,3 отсто од сите белци во државата, живееле во средишните градски области. Процентот на црнците кои живееле во средиштата на градовите бил 56,9 проценти, а процентот на Хиспанците во внатрешноста на градовите бил 51,5 проценти. Жолторасните Азијци кои живееле во средиштата на градовите изнесувале вкупно 46,3 проценти. Според една понова студија на Бирото за попис на Соединетите Држави во 2002 година, просечниот белец кој живее во метрополитенски регион живее во соседство кое е 80 отсто белечки и седум отсто црнечки, додека просечниот црнец живее во соседство со 33 отсто белци и повеќе од 51 отсто црнци. Од 2000 година, 75 проценти од сите црнци живееле во високо сегрегирани заедници, што ги прави најсегрегирана група во државата.[70] Овие статистички податоци не мора да укажуваат на докази за дискриминација при вдомувањето, туку на сегрегација заснована на историски причини кои ги направија етничките и расните малцинства економски повеќе лишени, а со тоа и склони кон живеење во поголема сиромаштија во градските области.
Здравствени разлики
Дискриминацијата при вдомувањето придонела за еколошки расизам, кој се однесува на тоа како заедниците кои не се белци, да страдаат од непропорционална изложеност на токсини и други здравствени ризици. Оние кои страдаат од дискриминација при вдомување и луѓе кои живеат под прагот на сиромаштија често изнајмуваат мали или неквалитетни станови. Оловната боја останата од минатите години и животинските штетници, како што се стаорците, може да се најдат во постарите куќишта, што резултира со сериозни здравствени последици. Оловото може да доведе до намалена интелигенција кај децата.[71] Астмата е исто така проблем што доаѓа со домување со послаб квалитет, бидејќи поголема е веројатноста да се појават поголемо загадување на воздухот, прашина, мувла.[21]
Дискриминацијата при вдомувањето довела до климатски разлики меѓу населбите. Една студија покажала дека населбите со порано поставени црвени линии, се неколку степени потопли од населбите без црвени линии.[72] Овие разлики може да бидат објаснети со разликите во развојот и инфраструктурата. Посиромашните, небелечки населби имаат помалку дрвја и често се поблиску до автопати и фабрики. Поголемото количество на асфалт и цемент придонесува за ефектот на урбан топлински остров. Разликите во температурата придонесуваат за здравствени нееднаквости и предвремени смртни случаи поврзани со топлина.[73]
Ефекти во соседството и образовнието
Ефектите од соседството, исто така, се гледаат поради дискриминацијата при вдомувањето и сегрегацијата на станбените простории. Нееднаквоста во домувањето што доаѓа со живеењето во станови со послаб квалитет значи дека недостасуваат удобности во соседството.[74] Образовната политика е суштински поврзана со политиката за вдомување бидејќи интеграцијата на училиштата бара интеграција на населбите.[69] Има образовни нееднаквости помеѓу побогатите и посиромашните области. Посиромашните области обично нудат полошо образование, што доведува до недостатоци во образованието и вработувањето и повисока стапка на напуштање на училиштето. Училиштата често се сегрегирани поради ефектите од дискриминацијата при вдомувањето и сегрегацијата во станбените простории, што пак ги попречува образовните учиноци на учениците. Училиштата со висок процент на обесправени ученици, како што се училиштата во сегрегирани области, имаат полоши образовни резултати кои се надополнети со други разлики, како што се разликите во образованието на родителите, месното злосторство, пристапот до здравствена заштита и воннаставните можности.[75] Овие разлики и нивните влијанија се познати како јаз во постигнувањата. Студијата спроведена од Фондацијата „Век“ (англиски: Century) во округот Монтгомери, Мериленд, покажала дека учениците со ниски приходи запишани во богатите училишта постигнале подобри резултати од учениците во училиштата со повисока сиромаштија.[76] Злосторничката активност, вклучително и животот во банди и злоупотребата на дрога, е исто така позастапена во посиромашните области. Покажано е дека стапката на тинејџерска бременост е зголемувана и во овие области.[77] Урбаните училишта со ниски приходи често придонесуваат за патот од училиште до затвор. Учениците од ниските општествено-економски населби имаат полоши резултати на академски и стандардизирани тестирања, а тестирањето со високи влогови дава поттик да бидат истуркани овие ученици во системот за малолетничка правда.[78]
Нееднаквости во богатството
Во Соединетите Држави, белечките домаќинства имаат просечно богатство од 134.230 долари, додека црнечките домаќинства имаат просечно богатство од 11.030 долари, што покажува значителни разлики во богатството.[79] Социолозите Томас Шапиро и Џесика Кенти-Дрејн, како и Ричард Ротштајн, наведуваат дека разликите во богатството се резултат на дискриминација при вдомувањето, бидејќи дискриминацијата при вдомувањето делува како пречка за сопственоста на домот. Други изучувачи тврдат дека црнците сопственици на куќи и изнајмувачи биле експлоатирани за заработка бидејќи тие често плаќале повисоки цени за нивните куќи и станови од оние во околните населби со белци.[29] Овој „расен данок“ придонел за разлики во богатството бидејќи го попречувал собирањето на богатството.
Сопствениците на куќи може да научат вештини за управување и поправка на домови, а децата на сопствениците на куќи имаат помала веројатност да го напуштат средното училиште или да имаат деца како тинејџери. Дополнително, кредитните ограничувања ја ограничуваат сопственоста на куќи за луѓе со низок приход. Дискриминацијата при вдомувањето што ги спречува семејствата од поволни заеми и поубавите области со зголемена вредност на имотот ги спречува жртвите да собираат богатство.[21] Станбената сегрегација, исто така, води до разлики во генерациското богатство. Децата често го наследуваат богатството од своите родители, а ако родителите биле принудени на неквалитетно домување поради дискриминација при вдомувањето, тогаш има помалку богатство за предавање.[1]
Социологот Даглас Меси тврдел дека дискриминацијата при вдомувањето е подвижна цел.[28] Како што сојузното законодавство во врска со политиките против дискриминација при вдомувањето станува поефективна, биле појавени нови облици на дискриминација при вдомувањето за да ја овековечат сегрегацијата во домовите, а за возврат, сиромаштијата.
Урбаниот институт и други стручњаци за политики повикаа на повеќе спарени истражувања за тестирање со цел да биде откриена тековната дискриминација при вдомувањето.[80] Истражувањето за спарено тестирање би вклучило испраќање на два одделни баратели кои се слични, освен за раса, кај агентот или сопственикот, и нивниот третман од страна на сопственикот или агентот се споредува. Спарените тестови покажале дека агентите им покажуваат на белечките семејства повеќе станови и домаќинства отколку црнечките или латиноамериканските семејства.
Имало голем број решенија предложени за конечно да биде ставен крај на заканата од дискриминација при вдомувањето и да бидат елиминирани сите правни дупки во кои може да биде работено. Досега праведното спроведување на сојузното законодавство за вдомување во врска со дискриминацијата при вдомувањето се соочувало со предизвици. Главниот товар на спроведувањето паѓа на сојузните финансиски регулаторни установи, како Одборот на сојузните резерви и ДУР.[21] Одредбите за извршување на Законот за праведно вдомување од 1968 година биле ограничени, и иако законот бил изменет во 1988 година, сè уште има проблеми со извршувањето бидејќи дискриминацијата при вдомувањето често се случува „еден на еден“ и не е многу видлива, дури и при ревизии.[21] Законот за изменување и дополнување на праведно вдомување од 1988 година направил систем на административно-правни судии да слушаат случаи на дискриминација при вдомувањето за да помогнат против незаконските дејствија. Други примери на сојузно законодавство може да вклучуваат зголемено спроведување на сојузното законодавство, вдомување во разни места,[21] или државно и месно извршување на поконцентрирано ниво.[81] Подобри методи на спроведување како, дополнување со нови политики, се предложени како помош. Во 2010 година, Министерството за правда, под мандатот на претседателот Барак Обама, направило нова единица за праведни заеми.
Исто така, се предложувани инклузивни подобрувања за вистинско спроведување на интеграцијата. Инклузивно домување се однесува на осигурување дека областите се интегрирани, а инклузивното домување ги зголемува шансите за расните малцинства да стекнат и да одржат вработување.[77] Неодамна, Округот Монтгомери, Мериленд, донел уредба со која се бара новите станбени објекти да се состојат од процент од станбени единици со умерена цена, што гарантира подостапни подобри станови за 10 години.[82]
Дриго предложени решенија се субвенционирање, како што се директни субвенции, субвенции засновани на проекти, субвенции за домаќинствата и даночни намалувања.[21] Од 2001 година, само 15,7 отсто од сиромашните домаќинства добивале сојузни субвенции за домување, што значи дека мнозинството луѓе во сиромашните домаќинства не ја добивале таа помош. Субвенциите засновани на домаќинствата се значаен извор на помош за нови станови во последно време.[21] ДУР доделиле уверенија за домување за да им овозможи на учесниците од Дел 8 да се преселат во станбени единици со повисок квалитет.[21] Еден опит, познат како „преместување кон можност“, и дал ваучери на групата за третман што може да бидат користени само во населби со ниска сиромаштија. Иако наодите биле мешани за образованието и приходите, подобрувањата во физичката благосостојба и менталното здравје биле статистички значајни.[83] Сепак, критичарите тврдат дека отстранувањето на луѓето од мрежите на заедницата може да доведе до изолација и општествена дезинтеграција.[84]
Анџела Блеквел тврдела дека е важно да биде даден приоритет на политиката и градското планирање. Сепак, гледањето надвор од урбаните режими и прифаќањето на врската на овие режими е првиот чекор за промена што планирачите можат да ги преземат. Ова може да биде направено преку поимот правичен развој, пристап кој има за цел да создаде заедници на можности. Нееднаквостите што ги угнетуваат заедниците со ниски приходи составени од различни етникуми не само што се неетички туку се покажуваат како економски и еколошки неодржливи. Партнерството меѓу владата, приватниот сектор и организациите засновани на заедницата за манипулирање со јавната политика за промовирање на општествената еднаквост, како и економскиот раст и одржливоста на животната средина се клучни за правдата.[85]
- Сегрегација при вдомување во Соединетите Држави
- Субвенционирано вдомување
- Оддел за домување и урбан развој на Соединетите Држави
- Право на домување
- Шани Мот
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
