Горно Коњаре

Горно Коњаре — село во Општина Куманово, во околината на градот Куманово.

Горно Коњаре
Горно Коњаре Местоположба на Горно Коњаре во Македонија Горно Коњаре на карта
Координати 42°10′54″N 21°43′39″E
Општина	Куманово
Население	1.015 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	17023
Горно Коњаре на општинската карта Атарот на Горно Коњаре во рамките на општината
Горно Коњаре на Ризницата

Географија и местоположба

Низ средината на Коњаре протекува река која се влева во Кумановка. Селото е претежно рамничарско.

Историја

Пред доселување на Македонци и Срби селото било населено со Турци. По нивното иселување во Турција и купување на земјата од македонските семејства кои претежно живееа во планинските села почнаа да се населуваат во истото.

Џамијата која ја оставиле Турците била срушена од доселениците кои се православни христијани.

Стопанство

Населението е претежно вработени во претпријатијата во Куманово, а дел се занимава со земјоделство. Во селото постои млекара „Алпи Сан“, додека во фаза на изградба е и рибник.

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 814 —     1953 890 +9.3% 1961 947 +6.4% 1971 1.045 +10.3% 1981 1.154 +10.4%	Година Нас. ±% 1991 910 −21.1% 1994 1.106 +21.5% 2002 1.136 +2.7% 2021 1.015 −10.7%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Горно Коњаре живееле 224 жители, сите Македонци.^[2] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Горно Коњаре имало 240 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.^[3]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 200 Македонци и 300 Турци.^[4]

Според пописот од 2002 во с. Горно Коњаре живеат 1.136 жители од кои 565 Македонци, 314 Срби и 255 Албанци. Населението е во нагорна линија кај сите заедници. Постојат и доселувања од планинските села од Козјачијата, кои немаат инфраструктура и водовод.

Во селото заедно живеат Македонци и Срби, додека македонските Албанци се на оддалеченост од околу 1 до 2 киломенри од овие 2 заедници.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 1.015 жители, од кои 506 Македонци, 200 Албанци, 221 Србин, 10 останати и 78 лица без податоци.^[5]

На табелата е прикажан националниот состав на населението низ сите пописни години:^[6]

Година	Македонци	Албанци	Турци	Роми	Власи	Срби	Бошњаци	Ост.	б.п.	Вкупно
1948	—	—	—	—	—	—	—	—	—	814
1953	331	13	474	—	—	71	—	1	—	890
1961	457	12	158	—	—	316	—	4	—	947
1971	543	82	14	—	—	405	—	1	—	1.045
1981	579	179	9	—	—	372	—	15	—	1.154
1991	501	—	—	—	—	395	—	14	—	910
1994	499	236	—	—	—	366	—	5	—	1.106
2002	565	265	—	—	—	314	—	2	—	1.136
2021	506	200	—	—	—	221	—	10	78	1.015

Родови

Горно Коњаре е мешано село.

Според истражувањата од 1965 година, родови во селото се:

Православни (македонски и српски)

• Доселени во турско време: Толевци (13 к.), Бирдевци (7 к.), Костевци (7 к.), Кечини (5 к.), Денковци (2 к.) и Шутакови (1 к.) доселени се, но не знаат од каде; Миланови или Црвенкови (3 к.) доселени се од селото Карабичане, поддалечно потекло од околината на Врање во Србија; Вачкови (7 к.) доселени се од селото Добрача; Петревци (2 к.) доселени се од селото Долно Коњаре; Баба-Златини (1 к.) доселени се од селото Шупљи Камен; Баба-Симкини или Паланчани (1 к.) доселени се од Кривопаланечко.
• Доселени по Првата светска војна: Стајевци (3 к.), Лаза (1 к.) и Мита (1 к.) доселени се од Горна Пчиња. Првите од селото Стајевци, вторите од селото Сурлица, а третите од селото Црвени Град, сите во денешна Србија; Степанци (2 к.) доселени се од селото Степанце; Сушевци (2 к.) доселени се од селото Сушево; Претинци (2 к.) доселени се од селото Претине кај Врање; Тодоровиќи (3 к.) доселени се од селото Стајевци во Горна Пчиња.
• Доселени по Втората светска војна: Петровски (3 к. ) доселени се од селото Герман во Крива Паланка; Козједолци (3 к.) доселени се од селото Козји Дол во Горна Пчиња; Малотинци (4 к.) доселени се од селото Малотино; Станковиќи (3 к.) доселени се од селото Пролесје во Горна Пчиња; Рашиќи (4 к.) доселени се од некое село во Горна Пчиња; Васко (1 к.) доселени се од некое село во Овче Поле; Руѓинчани (5 к.) доселени се од некое село во Горна Пчиња; Мамулари (6 к.) и они се од некое село во Горна Пчиња; Маљок (2 к.) доселени се од селото Стајевци во Горна Пчиња; Арслановци (5 к.) доселени се од некое село во Горна Пчиња; Никуљанци (1 к.) доселени се од селото Никуљане; Магленчани (5 к.) доселени се од селото Магленце во Горна Пчиња; Планинци (2 к.) доселени се од некое село во Горна Пчиња; Китановци (3 к.) доселени се од селото Кетеново кај Кратово; Ланичани (2 к.) доселени се од селото Љаника кај манастирот Прохор Пчински; Думановчани (2 к.) доселени се од селото Думановце; Сурличани (1 к.) доселени се од селото Сурлица во Горна Пчиња; Бојковиќи (2 к.) и Стојменовиќи (2 к.) доселени се од Горна Пчиња; Пелинчани (10 к.) доселени се од селото Пелинце.

Муслимански родови (албански)

• Муратови (2 к.) доселени се од селото Масурица кај Врање во 1878 година; Исен (1 к.) и Шаип (1 к.) доселени се однекаде пред крајот на турското владеење; Трнавчани (1 к.) доселени се во 1930 година од селото Трнава кај Прешево; Албатски (3 к.) доселени се во 1960 година од селото Гари кај Прешево.^[7]

Општествени установи

Самоуправа и политика

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта

• Куп — населба од римското време
• Мала Корија - Копитњак — населба од предримското и римското време
• Речица — населба и некропола од римското време

Редовни настани

Личности

• Србољуб Спасовски (1977 - 2001) — македонски бранител

Култура и спорт

Постојат две игралишта, едното за фудбал другото за кошарка и фудбал.

Иселеништво

Има околу 50 иселеници, кои претежно работат и живеат во Швајцарија и Германија.

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 217.
3. Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905, pp. 126-127.
4. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
5. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
6. Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). База на податоци МАКСтат Архивирано на 10 декември 2021 г.. Државен завод за статистика.
7. Трифуноски, Јован (1974). Кумановска област. Скопје.

Надворешни врски

• Горно Коњаре на Ризницата