Ратае

Ратае — село во Општина Јегуновце, во околината на градот Тетово.

Ратае
Ратае Местоположба на Ратае во Македонија Ратае на карта
Координати 42°2′7″N 21°2′15″E
Регион	Долни Полог
Општина	Јегуновце
Население	401 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	1228
Шифра на КО	28066
Ратае на општинската карта Атарот на Ратае во рамките на општината
Ратае на Ризницата

Географија

Селото се наоѓа во областа Долни Полог, оддалечено 11 километри североисточно од Тетово.

Историја

Во пишани документи наоѓаме дека е стара-прастара населба, која потекнува од XIII век.

Стопанство

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 313 —     1953 376 +20.1% 1961 398 +5.9% 1971 395 −0.8% 1981 420 +6.3%	Година Нас. ±% 1991 429 +2.1% 1994 403 −6.1% 2002 411 +2.0% 2021 401 −2.4%

Голем дел од месното население на село Ратае потекнува од пограничното село Горанце, денес во Косово, како и од гостиварското село Дуф.

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Ратае живееле 129 жители, од кои 105 Македонци и 24 Албанци.^[2] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Ратае имало 80 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.^[3]

Според Афанасиј Селишчев во 1929 година, во селото имало 16 куќи и 232 жители, Македонци и Албанци.^[4]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 200 Македонци.^[5]

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 411 жители, од кои 410 Македонци и 1 Србин.^[6]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 401 жител, од кои 385 Македонци, 8 Срби и 8 лица без податоци.^[7]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	129	80	313	376	398	395	420	429	403	411	401

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[8]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[9]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[10]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[11]

Родови

Ратае е македонско село.

Според истражувањата од 1947 година, родови во селото се:

• Староседелци: Будимоски (3 к.), најстар род во селото
• Со непознато потекло: Димкоски (2 к.) имаат иселеници во Ниш (едно семејство) и во Белград (едно семејство); Наумоски (2 к.); Стаменкоски (3 к.); Атлески (3 к.) имале иселеници во Тетово кои изумреле; Димитрески (3 к.); Тасевци (1 к.), .
• Доселеници: Тошески (4 к.) доселени се од селото Челопеци. Го знаат следното родословие: Цветан (жив на 38 г. во 1947 година) Анто-Стојан, предокот кој се доселил; Китаноски (1 к.) доселени се во 1916 година од селото Рогачево; Мисајлоски (1 к.) доселени се во 1917 година од селото Старо Село; Маркоќевци (1 к.) доселени се кога и претходниот род од селото Драјчиќи во Косово; Мисајлоски 2 (1 к.) доселени се од селото Јелошник; Петкоски (1 к.) доселени се во 1918 година од селото Горно Село во Косово; Синадиноски (1 к.) доселени се во 1918 година од селото Доброште, таму биле староседелци; Вучески (6 к.) доселени се во 1919 година од селото Горанце кај Качаник (Косово); Видоески (1 к.) доселени се во 1921 година од селото Рогачево, таму им биле роднини Грујовци; Јовчески (1 к.) доселени се кога и претходниот род од селото Вратница, таму им биле роднини Костанаќевци; Цветкоски (1 к.) доселени се во 1947 година од селото Галате, Гостиварско. Таму им биле роднини Мировци; Станисавци (1 к.) доселени се од селото Вратница, таму имаат истоимени роднини.^[12]

Општествени установи

Цркви

• Црква „Св. Сава“ - Ратае - изградена во 1925 година
• Црква „Св. Атанасиј“ - Ратае^[13]

Самоуправа и политика

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 2116 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.^[14]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 348 гласачи.^[15]

Културни и природни знаменитости

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“, София, 1902, стр. 211.
3. Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp.122-123.
4. Селищев, Афанасий. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929, стр.24.
5. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
6. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
7. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
8. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
9. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
10. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
11. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
12. Трифуноски, Јован (1976). Полог. Белград: САНУ.
13. „Поставен камен темелник за црковен базен во дворот на црквата Свети Атанасиј во Ратае“. КИСС ТВ. 12 август 2007. Посетено на 2010-04-29.^{[мртва врска]}
14. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
15. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.

Надворешни врски

• Ратае на Ризницата