Шашаварлија

Шашаварлија — село во Општина Штип, во околината на градот Штип.

Шашаварлија
Воздушен поглед на селото Шашаварлија
Шашаварлија Местоположба на Шашаварлија во Македонија Шашаварлија на карта
Општина	Штип
Население	79 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	30070
Надм. вис.	740 м
Шашаварлија на општинската карта Атарот на Шашаварлија во рамките на општината
Шашаварлија на Ризницата

Географија и местоположба

Селото се наоѓа во северниот дел на територијата на Општината Штип, чиј атар се допира со подрачјето на Општина Карбинци, сместено во сливот на реката Отиња. Селото е планинско, на надморска височина од 740 метри. Од градот Штип, населбата е оддалечена 11 км.^[2]

Селото е сместено во областа Јуруклак, во западните падини на планината Плачковица.

Атарот на селото Шашаварлија се граничи со атарите на селата: на југ со Чифлик, на запад со Калапетровци, на северозапад со Мал Габер, на север со Никоман и на југоисток со селата Ново Село и Липов Дол.

Историја

Подрачјето на Шашаварлија е населено барем од доцноантичко време, за што сведочат остатоци на населба на наоѓалиштето Чепрево.^[3]

Стопанство

Атарот зазема простор од 17,3 км². На него пасиштата зафаќаат површина од 830 ха, на шумите отпаѓаат 630 ха, а на обработливото земјиште 210 ха.^[2]

Во основа, селото има мешовита земјоделска функција.^[2]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 339 —     1953 358 +5.6% 1961 285 −20.4% 1971 235 −17.5% 1981 131 −44.3%	Година Нас. ±% 1991 149 +13.7% 1994 126 −15.4% 2002 108 −14.3% 2021 79 −26.9%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Шашаварлија живееле 730 жители, сите Турци.^[4]

Според Димитар Гаџанов во 1916 година селото имало 541 жител, сите Турци.^[5]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 550 Турци.^[6]

Населбата е мала, којашто во 1961 година имала 286 жители, од кои 219 биле Македонци, а 58 жители Турци. Во 1994 година бројот се намалил на 126 жители, од кои 85 се Турци, а 41 жители Македонци.

На пописот од 2002 година, селото имало 108 жители, од кои 23 Македонци и 85 Турци.^[7]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 79 жители, од кои 10 Македонци, 1 Албанец, 67 Турци и 1 лице без податоци.^[8]

На табелата е прикажан националниот состав на населението низ сите пописни години:^[9]

Година	Македонци	Албанци	Турци	Роми	Власи	Срби	Бошњаци	Ост.	б.п.	Вкупно
1948	—	—	—	—	—	—	—	—	—	339
1953	—	—	333	—	25	—	...	—	—	358
1961	219	—	58	...	...	—	...	—	—	285
1971	208	—	27	—	...	—	...	—	—	235
1981	86	—	45	—	—	—	...	—	—	131
1991	59	—	90	—	—	—	—	—	—	149
1994	41	—	85	—	—	—	—	—	—	126
2002	23	—	85	—	—	—	—	—	—	108
2021	10	1	67	—	—	—	—	—	1	79

Општествени установи

• Подрачното основно училиште „Гоце Делчев“, петгодишно основно училиште во состав на ОУ „Гоце Делчев“ - Штип

Самоуправа и политика

Кон крајот на XIX век, Шашаварлија било село во Штипската каза на Отоманското Царство.

Селото влегува во рамките на Општина Штип, една од малкуте општини кои не биле изменети со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било дел од некогашната Општина Штип.

Во периодот 1955-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Штип.

Во периодот 1952-1955, селото било во рамките на тогашната Општина Радање, во која покрај селото Шашаварлија, се наоѓале и селата Вртешка, Голем Габер, Ебеплија, Јунузлија, Калапетровци, Калаузлија, Кепекчелија, Кошево, Курфалија, Кучилат, Кучица, Мал Габер, Мичак, Муратлија, Никоман, Оџалија, Почивало, Прналија, Радање и Шашаварлија. Селото припаѓало на Општина Шашаварлија во периодот 1950-1952, во која влегувале селата Калапетровци, Кошево, Никоман, Почивало и Шашаварлија.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 2313 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште. Во ова избирачко место е опфатено и селото Калапетровци.^[10]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 90 гласачи.^[11]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[3]

• Чепрево — населба од доцноантичко време

Џамии

• Џамија — главна селска џамија

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија. Скопје: Патрија. стр. 321.
3. Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 445. ISBN 9989-649-28-6.
4. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 230. ISBN 954430424X.
5. Гаджанов, Димитър Г. Мюсюлманското население в Новоосвободените земи, во: Научна експедиция в Македония и Поморавието 1916, Военноиздателски комплекс „Св. Георги Победоносец“, Университетско издателство „Св. Климент Охридски“, София, 1993, стр. 240.
6. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
7. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
8. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
9. Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). База на податоци МАКСтат Архивирано на 10 декември 2021 г.. Државен завод за статистика.
10. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
11. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.

Надворешни врски

• Шашаварлија на Ризницата