Смесница

Смесница — село во Општина Зелениково, во областа Торбешија, во околината на градот Скопје, сместено во близина на левата страна на железничката пруга Скопје-Битола.

Смесница
Поглед на селото Смесница
Смесница Местоположба на Смесница во Македонија Смесница на карта
Координати 41°50′39″N 21°37′26″E
Општина	Зелениково
Население	59 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	25120
Смесница на општинската карта Атарот на Смесница во рамките на општината
Смесница на Ризницата

Географија и местоположба

Селото се наоѓа во областа Торбешија, во Таорската Клисура, на десниот брег на реката Вардар, на околу десетина километри од општинското средиште Зелениково и на 35 километри јужно од градот Скопје.

Историја

Селото се споменува во турските пописни дефтери од 1467/68 година, како дел од Скопскиот Вилает и имало 28 семејства и 5 вдовици, сите христијани.^[2]

Во XIX век, селото е дел од нахијата Каршијак во Скопската каза во Отоманското Царство.

Население

Куќи во селото Смесница

Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото било муслиманско, со 15 муслимански домаќинства. На овој попис биле забележани 28 мажи муслимани, со 3 новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 62 жители.^[3] Стефан Верковиќ во 1857 година го забележува со 158 жители.^[4]

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 221 —     1953 245 +10.9% 1961 159 −35.1% 1971 146 −8.2% 1981 164 +12.3%	Година Нас. ±% 1991 5 −97.0% 1994 168 +3260.0% 2002 104 −38.1% 2021 59 −43.3%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Смесница живееле 180 жители, сите Албанци^[5].^[6]

После Втората балканска војна, 1913 г. селото влегува во границите на Србија, како дел од општина Градовци и има 203 жители.^[7]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 150 Албанци.^[8]

Во 1961 година селото има 159 жители, додека во 1994 година населението се зголемило на 168 жители.

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 104 жители, сите Албанци.^[9]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 59 жители, од кои 45 Албанци и 14 лица без податоци.^[10]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	180	—	221	245	159	146	164	5	168	104	59

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[14]

Родови

Смесица е албанско село. Според истражувањата од 1950 година, родови во селото:

• Доселеници: Ајдалар (4 к.) по потекло се од фисот Тсач во северна Албанија. Се сметаат за први селски доселеници. За нив се вели дека потекнуваат од двајца браќа и доселени се како католици. Браќата се викале Дуѓан и Хода. Од едниот од синовите бил Ајдар по кого е наречен родот. Го знаат следното родословие. Рустем (жив на 56 год. во 1950 година) Елмаз-Бектеш-Реџеп-Емин-Ајдар; Љатифлар (4 к.) по потекло се од фисот Бериш во северна Албанија. Овде се доселиле по родот Ајдалар; Ценалар (5 к.) точно потеклото не го знаат (веројатно од северна Албанија). Во Смесица доселени се по претходните родови; Браималар (4 к.) и Браималар (1 к.) потекнуваат од фисот Тсач во северна Албанија; Потурци (7 к.) овој род има торбешко потекло. Доселени од некое торбешко село во оваа област (Торбешија).^[15]

Иселеништво

Албански иселеници од селото до 1951 година има во Скопје, Велес и во Турција (6 семејства).^[15]

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Турски документи за историјата на македонскиот народ кн.4, Методија Соколоски, д-р Александар Стојановски, Скопје 1971, стр.497
3. Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на муслиманското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2020.
4. Верковиќ, Стефан (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи. Санкт Петербург.
5. Албанците биле забележани како Арнаути. sfn error: no target: CITEREFАлбанците_биле_забележани_како_Арнаути (help)
6. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 208.
7. Речник на местата во ослободената област Стара Србија по службени податоци. Белград: Мил. Ант. Вујиќ. 1914.
8. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.^{[мртва врска]}
9. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
10. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
11. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
12. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
13. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
14. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
15. . Трифуноски, Јован (1952). Поречието на Кадина Река. Скопје: Филозофски факултет. Отсутно или празно |title= (help)CS1-одржување: друго (link)

Надворешни врски

• Смесница на Ризницата