Ревидирана романизација на корејскиот јазик

Ревидираната романизацијата на корејскиот јазик (хангул: 국어의 로마자 표기법; gugeoui romaja pyogibeop; lit. "Пишување латинични букви во националниот јазик") — официјалниот систем за пишување на корејскиот јазик на латиница во Јужна Кореја прогласен од страна на Министерството за култура и туризам на Јужна Кореја, како замена на стариот систем МекКин-Рајшауер.

Новиот систем ги елиминира дијакритичките знаци во корист на диграфи и потесно се придржува до корејската фонологија отколку сугестивниот препев на корејската фонетика на нематичните говорители.

Ревидираната романизацијата е ограничена на ISO основната латиница, со ограничената, честопати факултативна, употреба на цртичката. Била изготвена од страна на Националната академија за корејски јазик во 1995 година и објавена на 7 јули 2000 година од страна на Министерството за култура и туризам на Јужна Кореја со прогласот бр. 2000-8, каде биле цитирани следните причини^[1]:

• Промовира доследна романизацијата од страна на матични говорители на корејскиот јазик со подобра транскрипција на значајните јазични одлики.
• Ја намалува конфузијата предизвикана од честите пропусти на апосттефи и дијакритичките знаци.
• Го рационализира корејскиот јазик со обичен ASCII текст на имињата од интернет доменот.

Особености

Основните принципи на романизацијата се^[2]:

• Романизацијата е врз основа на стандардниот корејски изговор.
• Другите симболи кои не се латиница се избегнуваат во најголема можна мера.

Овие се значајните функции на ревидираниот романизиран систем:

• Самогласките ㅓ/ʌ/ и ㅡ/ɯ/ се напишани како двојни графеми (диграфи), со две самогласки, eo и eu, кои ги заменуваат ŏ и ŭ од системот МекКин-Рајшауер.
  • Меѓутоа, ㅝ/wʌ/ е напишано како wo (не weo), и ㅢ/ɰi/ е напишано како ui (не eui).
• За разлика од МекКин-Рајшауер, аспирираните согласки (ㅋ/kʰ/, ㅌ/tʰ/, ㅍ/pʰ/, ㅊ/tɕʰ/) немаат апостроф: k, t, p, ch. Нивните неаспирирани двојници (ㄱ/k/, ㄷ/t/, ㅂ/p/, ㅈ/tɕ/) се напишани со буквите: g, d, b, j.
  • Меѓутоа сите согласки (освен сонорантите m, n, ng, и l) се напишани како k, t, p кога се следени од друга согласка или кога согласката се наоѓа на крајот, кога се неутрализирани во нечуен завршеток: 벽[pjʌk̚] → byeok, 밖[pak̚] → bak, 부엌[pu.ʌk̚] → bueok (но 벽에[pjʌ.ɡe̞] → byeoge, 밖에[pa.k͈e̞] → bakke, 부엌에[pu.ʌ.kʰe̞] → bueoke).
• ㅅ/s/ се пишува како s без разлика на самогласките или полусамогласките кои следат; нема sh: 사[sa] → sa, 시[ɕi] → si.
  • Кога се следи од друга согласка или е во крајна позиција, се пишува како t: 옷[ot̚] → ot (но 옷에[o.se̞] → ose).
• ㄹ/l/ е r пред самогласка или полусамогласка и l сегде на други места: 리을[ɾi.ɯl] → rieul, 철원[tɕʰʌ.ɾwʌn] → Cheorwon, 울릉도[ul.lɯŋ.do] → Ulleungdo, 발해[pal.ɦɛ̝] → Balhae. Како во системот МекКин -Рајшауер, ㄴ/n/ се пишува l кога се изговара како странична самогласка а не како носна согласка: 전라북도[tɕʌl.la.buk̚.do] → Jeollabuk-do

Покрај тоа, посебни одредби има за редовните фонолошки правила во транслитерацијата (види корејска фонологија).

Други правила и препораки го вклучуваат следново:

• Опционално цртката ги дели слоговите: 가을 → ga-eul (есен) наспроти 개울 → gae-ul (поток). Сепак, неколку официјални публикации ја користат оваа одредба, бидејќи вистинските случаи на двосмисленост меѓу именките се ретки.
  • Цртка мора да се користи кај јазичните транслитерации за означување почетен слог ㅇ освен на почетокот на зборот: 없었습니다 → eops-eoss-seumnida, 외국어 → oegug-ем, 애오개 → Ae-ogae

Дозволено е да се користи цртка меѓу слоговите во сопствена именка, по вообичаената пракса. Одредени фонолошките промени, вообичаено наведени во други контексти, се игнорираат во имињата, за да нема двосмисленост помеѓу имињ강홍립 → Gang Hongrip or Gang Hong-rip (not *Hongnip), 한복남 → Han Boknam or Han Bok-nam (not *Bongnam or "Bong-nam")ата:am")

• Административни единици (како do) се одделени со цртка од сопствената именка за место: 강원도 → Gangwon-do
  • Може и да се изостави терминот, како што се 시, 군, 읍 ": 평창군 → Pyeongchang-gun или Pyeongchang, 평창읍 → Pyeongchang-eup или Pyeongchang.
• Сепак, имиња на географски одлики и вештачки структури не се со цртка: 설악산 → Seoraksan, 해인사 → Haeinsa
• Сопствените именки се напишани со големи букви.

Употреба

Во Кореја

Како неколку европски јазици кои направиле поедноставување во правописот (како што португалски, германски или шведски), ревидираната романизацијата не се очекува да биде усвоена како официјална романизацијата на корејските презимиња, и некои луѓе доброволно ја усвојуваат. Според студија од 2009 студија на Националниот институт за корејски јазик изготвена врз основа на 63,351 апликации за јужнокорејски пасоши во 2007 година, за секое од трите најчести презимиња Ким (김), Ли (이), и Парк (박), помалку од 2% од пријавените кандидати побарале нивното презиме да се романизира во нивниот пасош со користење на соодветниот латински правопис Gim,  I, или Bak.^[3] Сопствените имињата и трговските имиња се поттикнуваат да се променат, но не е задолжително. Сите корејски учебници се бара да се усогласат со новиот систем од 28 февруари 2002 година. Весниците на англиски јазик во Јужна Кореја на почетокот се спротивставиле на новиот систем, со цитирање на неговите недостатоци, но подоцна го прифатиле под владиниот притисок. Кореја Тајмс бил последниот голем весник на англиски јазик кој го сторил тоа дури во мај 2006 година. Северна Кореја продолжува да ја користи верзија на МекКин-Рајшауер системот за романизација, поинаква верзија од онаа која била во службена употреба во Јужна Кореја, од 1984 година до 2000 година.

Надвор од Кореја

Учебници и речници наменети за студенти на корејски јазик имаат тенденција да ја вклучуваат оваа романизација. Сепак, некои издавачи ја признаваат тешкотијата или забуната што може да се предизвика кај нематичните говорители на корејски јазик кои не се навикнати на одредбите на овој стил на романизацијата^[4].

Правила за транскрипција 

Букви за самогласки

Хангул	ㅏ	ㅐ	ㅑ	ㅒ	ㅓ	ㅔ	ㅕ	ㅖ	ㅗ	ㅘ	ㅙ	ㅚ	ㅛ	ㅜ	ㅝ	ㅞ	ㅟ	ㅠ	ㅡ	ㅢ	ㅣ
Романизација	a	ae	ya	yae	eo	e	yeo	ye	o	wa	wae	oe	yo	u	wo	we	wi	yu	eu	ui	i

Букви за согласки

Хангул		ㄱ	ㄲ	ㄴ	ㄷ	ㄸ	ㄹ	ㅁ	ㅂ	ㅃ	ㅅ	ㅆ	ㅇ	ㅈ	ㅉ	ㅊ	ㅋ	ㅌ	ㅍ	ㅎ
Романизацијата	Почетна	g	kk	n	d	tt	r	m	b	pp	s	ss	–	j	jj	ch	k	t	p	h
	Крајна	k	k	n	t	–	l	m	p	–	t	t	ng	t	–	t	k	t	p	h

ㄱ , ㄷ , ㅂ и ㄹ обично се препишани и како g, d, b, и r кога се појавуваат пред самогласка и како k, t, p, и l кога се следени со друга согласка или  се појавуваат на крајот од зборот.

Посебни одредби

Ревидираната романизацијата транскрибира одредени фонетски промени што се случуваат со комбинации на крајните согласки како кај Hanguk → Hangugeo. Вакви значителни промени се случуваат (обележани со жолто):

Почетна позиција ↔ Крајна ↓	ㅇ	ㄱ	ㄴ	ㄷ	ㄹ	ㅁ	ㅂ	ㅅ	ㅈ	ㅊ	ㅋ	ㅌ	ㅍ	ㅎ
—	g	n	d	r	m	b	s	j	ch	k	t	p	h
ㄱ	k	g	kg	ngn	kd	ngn	ngm	kb	ks	kj	kch	k-k	kt	kp	kh, k
ㄴ	n	n	n-g	nn	nd	ll, nn	nm	nb	ns	nj	nch	nk	nt	np	nh
ㄷ	t	d, j	tg	nn	td	nn	nm	tb	ts	tj	tch	tk	t-t	tp	th, t, ch
ㄹ	l	r	lg	ll, nn	ld	ll	lm	lb	ls	lj	lch	lk	lt	lp	lh
ㅁ	m	m	mg	mn	md	mn	mm	mb	ms	mj	mch	mk	mt	mp	mh
ㅂ	p	b	pg	mn	pd	mn	mm	pb	ps	pj	pch	pk	pt	p-p	ph, p
ㅅ	t	s	tg	nn	td	nn	nm	tb	ts	tj	tch	tk	t-t	tp	th, t, ch
ㅇ	ng	ng-	ngg	ngn	ngd	ngn	ngm	ngb	ngs	ngj	ngch	ngk	ngt	ngp	ngh
ㅈ	t	j	tg	nn	td	nn	nm	tb	ts	tj	tch	tk	t-t	tp	th, t, ch
ㅊ	t	ch	tg	nn	td	nn	nm	tb	ts	tj	tch	tk	t-t	tp	th, t, ch
ㅌ	t	t, ch	tg	nn	td	nn	nm	tb	ts	tj	tch	tk	t-t	tp	th, t, ch
ㅎ	t	h	k	nn	t	nn	nm	p	hs	ch	tch	tk	tt	tp	t

Фонетските промени помеѓу слоговите во личните имињата не се транскрибираат: 정석민 → Jeong Seokmin или Jeong Seok-min, 최빛나 → Choe Bitna или Choe Bit-na.

Фонолошки промени има кога ㄱ, ㄷ, ㅂ, и ㅈ се додадени на ㅎ: 좋고 → joko, 놓다 → nota, 잡혀 → japyeo, 낳지 → nachi. Сепак, аспирираните гласови не се изразени кај именките онаму каде ㅎ следиㄱ, ㄷ, и ㅂ: 묵호 → Mukho, 집현전 → Jiphyeonjeon.

Поврзано

• Корејски јазик

Наводи

1. "Romanization of Korean". Korea.net. Ministry of Culture & Tourism. July 2000.
2. "Romanization of Korean". National Institute of Korean Language.
3. 성씨 로마자 표기 방안: 마련을 위한 토론회 [Plan for romanisation of surnames: a preparatory discussion]. National Institute of the Korean Language. 25 June 2009. pp. 57–62.
4. Ghi-woon., Seo. More making out in Korean (First. изд.). North Clarendon, Vt. ISBN 9780804838498. OCLC 878981633.

Надворешни врски

• Романизацијата на корејски од Националниот Институт за на корејски Јазик
• Корејски претворач за романизација од Националниот Универзитет
• Софтвер онлајн: lexilogos зборови' претворач хангул - латинска азбука
• Водич за романизирање на корејските имиња