Раштани (Велешко)

Раштани — село во северозападниот дел на Општина Велес, во околината на градот Велес, во долното сливно подрачје на реката Тополка, а на северозападната падина — на ридот Гроот.

Раштани
Раштани Местоположба на Раштани во Македонија Раштани на карта
Координати 41°43′27″N 21°42′46″E
Регион	Вардарски
Општина	Велес
Население	257 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	29062
Раштани на општинската карта Атарот на Раштани во рамките на општината
Раштани на Ризницата

Географија и местоположба

Селото е рамничарско и лежи на надморска височина од 380 метри, а од градот Велес е оддалечено 6 километри. Во Раштани работи основно училиште до IV одделение, има неколку угостителски и стопанско-земјоделски објекти и споменик од НОБ, посветен на Февруарскиот поход.

Историја

Стопанство

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 183 —     1953 204 +11.5% 1961 187 −8.3% 1971 173 −7.5% 1981 167 −3.5%	Година Нас. ±% 1991 323 +93.4% 1994 264 −18.3% 2002 396 +50.0% 2021 286 −27.8%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 200 Македонци.^[2]

Според пописот од 2002 година, селото Раштани има 286 жители од кои сите се Македонци.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 257 жители, од кои 219 Македонци, 1 Влав, 1 Србин и 36 лица без податоци.^[3]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	260	152	183	204	187	173	167	323	264	396	286

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[4]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[5]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[6]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[7]

Родови

Раштани е македонско село.

Според истражувањата од 1966/67 година, родови во селото се

• Скубареви (3 к.), Чупчевци (3 к.), Брлевци (3 к.), Пецевци (3 к.), Лазови (2 к.), Ицкови (1 к.), Саздови (1 к.), Ордеви (5 к.), Наунови (4 к.) и Тоскаровци (1 к.). сите наведени родови се староседелски.
• Караџовци (4 к.) доселени се од денес албанското село Бузалково.
• Малиќовци (1 к.) доселени се во турско време од селото ’Рлевци.
• Арсевци (1 к.) и Балчаковци (1 к.) доселени се во 1919 година од селото Дреново.
• Бузалковци (4 к.) доселени се во периодот од 1946-48г од селото Бузалково.
• Гускарови (1 к.) доселени се од селото Белештевица.
• Угриновци (3 к.) и Црешневци (1 к.) доселени се од селото Црешнево после 1946 година.
• Дреновчани (5 к.) доселени се од селото Дреново. Во Дреново биле староседелци.
• Бистричани (1 к.) доселени се од селото Бистрица.^[8]

Општествени установи

• Црква „Св. Троица“

Самоуправа и политика

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 2203 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.^[9]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 242 гласачи.^[10]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта

• Грамаѓе — населба од доцноантичко време
• Каменика — некропола од доцноантичко време
• Корија — утврдена населба од доцноантичко време
• Латински Гробови — некропола од доцноантичко време
• Мраморје — населба и некропола од доцноантичко време

Редовни настани

Личности

Култура и спорт

Иселеништво

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
3. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
4. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
5. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
6. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
7. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
8. Трифуноски, Јован. Област Бабуне и Тополке. Скопје.
9. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
10. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.

Надворешни врски

• Раштани (Велешко) на Ризницата