Макс Вебер

Максимилијан Карл Емил Вебер (21 април 1864 - 14 јуни 1920) бил германски социолог, филозоф, правник и политички економист. Неговите идеи длабоко влијаеле врз општествената теорија и општествените истражувања .^[1] Вебер често се наведувал, со Емил Диркем и Карл Маркс, како еден од трите основачи на социологијата.^{[2][3][4][5][6]} Вебер бил клучен застапник на методолошкиот антипозитивизам, тврдејќи за проучување на општествената акција преку интерпретативни (наместо чисто емпириски) средства, засновани на разбирање на целта и значењето што поединците ги припишуваат на сопствените акции. За разлика од Диркем, тој не верувал во моно-каузалноста и претпоставувал дека за било кој исход може да има повеќе причини.^[7]

Макс Вебер и неговата сопруга Маријана (1894)

Главната интелектуална загриженост на Вебер била разбирање на процесите на рационализација, секуларизација и „разочарување“ што тој ги поврзувал со порастот на капитализмот и модерноста .^[8] Тој ги видел овие како резултат на нов начин на размислување за светот.^[9] Вебер е најпознат по својата теза, комбинирајќи ја економската социологија и социологијата на религијата, објаснето во неговата книга „Протестантска етика и духот на капитализмот“, во која тој предложил дека аскетскиот протестантство е една од главните "изборни афинитети" поврзани со зголемувањето на западниот свет на пазарен капитализам и рационално-правната национална држава . Тој тврдел дека во основните принципи на протестантството се зајакнува капитализмот. Така, може да се каже дека духот на капитализмот е својствен на протестантските верски вредности.

Против историскиот материјализам на Маркс, Вебер ја нагласил важноста на културните влијанија вградени во религијата како средство за разбирање на генезата на капитализмот.^[10] Протестантската етика го формирала најраниот дел во пошироките истражувања на Вебер во светската религија; тој ги истражувал религиите на Кина, религиите од Индија и древниот јудаизам, особено со оглед на нивните различни економски последици и услови на социјално раслојување. ^[a] Во друга голема работа, " Политика како професија ", Вебер ја дефинирал државата како ентитет кој успешно тврди дека " монопол на легитимната употреба на физичка сила на одредена територија". Тој, исто така, бил првиот кој ја категоризирал општествената власт во различни форми, кои тој ги означил како харизматични, традиционални и рационално-правни. Неговата анализа на бирократијата нагласила дека современите државни институции сè повеќе се засноваат на рационално-законската власт .

Вебер, исто така, направи голем број на други придонеси во економската историја, како и економската теорија и методологија. Анализата на Вебер врз модерноста и рационализацијата значително влијаела врз критичката теорија поврзана со Франкфуртската школа. По Првата светска војна, Макс Вебер бил меѓу основачите на либералната Германска демократска партија . Тој, исто така, безуспешно се кандидирал за место во парламентот и служел како советник на комитетот кој го изготвил лошиот демократски Вајмарски устав од 1919 година. По склучувањето на шпански грип, почина од пневмонија во 1920 година, на возраст од 56 години.^[2]

Критички одговори на Вебер

Објаснувањата на Вебер се многу специфични за историските периоди што тој ги анализирал.^[11] Некои академици не се согласуваат, посочувајќи дека и покрај фактот што Вебер пишувал во почетокот на дваесеттиот век, неговите идеи остануваат живи и релевантни за разбирање на прашања како политиката, бирократијата и општествената стратификација денес. ^[12]

Меѓутоа, многу научници не се согласуваат со конкретните тврдења во историската анализа на Вебер. На пример, економистот Јозеф Шумпетер тврди дека капитализмот не започнал со Индустриската револуција, но во 14 век во Италија.^[13] Во Милано, Венеција и Фиренца, владите на малите градски држави доведоа до развој на најраните форми на капитализам.^[14] Во 16 век Антверпен бил трговски центар на Европа. Исто така, претежно калвинистичката држава на Шкотска не уживал во истиот економски раст како Холандија, Англија и Нова Англија. Беше истакнато дека Холандија, која има калвинистичко мнозинство, индустријализира многу подоцна во 19 век од претежно католичка Белгија, која беше еден од центрите на Индустриската револуција на европското копно.^[15] Емил Каудер го проширил аргументите на Шумпетер, тврдејќи ја хипотезата дека калвинизмот го повредува развојот на капитализмот, водејќи кон развој на трудовата теорија на вредност .^[16]

Дела

Вебер пишувал на германски јазик. Оригиналните наслови отпечатени по неговата смрт (1920) се најверојатно компилации на неговите незавршени дела (форма на Собирани есеи ... ). Многу преводи се направени од делови на различни германски оригинали, а имињата на преводите често не откриваат кој дел од германското дело го содржат.

Наводи

1. „Max Weber“, Encyclopædia Britannica (online. изд.), 20 April 2009.
2. Kim, Sung Ho (2007). "Max Weber". Encyclopaedia of Philosophy. Stanford. Retrieved 17 February 2010.
3. Max Weber; Hans Heinrich Gerth; Bryan S. Turner (1991). From Max Weber: essays in sociology. Psychology Press. p. 1. ISBN 978-0-415-06056-1. Retrieved 22 March 2011.
4. Radkau, Joachim and Patrick Camiller (2009). Max Weber: A Biography. Trans. Patrick Camiller. Polity Press. ISBN 978-0-74564147-8.
5. Giddens, Anthony (1971). Capitalism and Modern Social Theory: an Analysis of the Writings of Marx, Durkheim and Max Weber. Cambridge University Press. ISBN 978-0-52109785-7.
6. Auguste Comte, Marx and Weber: Benton, Ted (1977). Philosophical Foundations of the Three Sociologies. London: Rout-ledge & Kegan Paul. ISBN 978-0-71008593-1.
7. Tiryakian, Edward A. (2009). For Durkheim: Essays in Historical and Cultural Sociology. Routledge. стр. 321. ISBN 978-0-75467155-8.
8. Habermas, Jürgen, The Philosophical Discourse of Modernity (originally published in German in 1985), Polity Press (1990), ISBN 0-7456-0830-2, p. 2.
9. Macionis, John J. (2012). Sociology (14. изд.). Boston: Pearson. стр. 88. ISBN 978-0-205-11671-3.
10. Weber, Max The Protestant Ethic and "The Spirit of Capitalism" (1905). Transl. by Stephen Kalberg (2002), Roxbury Publ. Co., pp. 19, 35; Weber's references on these pages to "Superstructure" and "base" are unambiguous references to Marxism's base/superstructure theory.
11. Allan, Kenneth D. (2005). Explorations in Classical Sociological Theory: Seeing the Social World. Pine Forge Press. pp. 150–51. ISBN 978-1-4129-0572-5.
12. Waters & Waters 2015, стр. 1–18. sfn error: no target: CITEREFWatersWaters2015 (help)
13. Schumpeter, Joseph (1954). History of Economic Analysis. Oxford University Press.
14. Rothbard, Murray N. (1995). Economic Thought Before Adam Smith. Ludwig von Mises Press. стр. 142.
15. Evans, Eric J. (1983). The Forging of the Modern State: Early Industrial Britain, 1783–1870. Longman. стр. 114. ISBN 978-0-582-48969-1.
16. Kauder, Emil (1953). „The Retarded Acceptance of the Marginal Utility Theory“. Quarterly Journal of Economics. 67 (4): 564–75. doi:10.2307/1883602. JSTOR 1883602.

Дополнителна литература

• Anker, Guy (1972). Sociologues allemands. Avec le dictionnaire de "l'Ethique protestante et l'esprit du capitalisme" de Max Weber. Neuchâtel: A la Baconnière.
• Bruun, Hans Henrik (2007). Science, Values, and Politics in Max Weber's Methodology. Rethinking Classical Sociology. Aldershot. стр. 298.
• Green, Robert, уред. (1959). Problems in European Civilization, Protestantism and Capitalism: The Weber Thesis and Its Critics. Boston: Heath.
• Haidenko, Piama (1989). „The Sociology of Max Weber“. Во Kon, Igor (уред.). A History of Classical Sociology. translated by H. C. Creighton. Moscow: Progress Publishers. стр. 255–311. ISBN 978-5-01-001102-4. Архивирано од изворникот (DOC, DjVu) на 2011-05-14.
• Josephson-Storm, Jason (2017). The Myth of Disenchantment: Magic, Modernity, and the Birth of the Human Sciences. University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-40336-6.
• Kemple, Thomas (2014). Intellectual work and the spirit of capitalism : Weber's calling. New York: Palgrave Macmillan. ISBN 9781137377135.
• Kolko, Gabriel (1959). „A Critique of Max Weber's Philosophy of History“. Ethics (journal). 70 (1): 21–36. doi:10.1086/291239. JSTOR 2379612. Архивирано од изворникот на 2013-05-30.
• Korotayev, Andrey; Malkov, A.; Khaltourina, D. (2006). „Chapter 6: Reconsidering Weber: Literacy and "the Spirit of Capitalism"“. Introduction to Social Macrodynamics. Moscow: Editorial URSS. ISBN 978-5-484-00414-0. Архивирано од изворникот (Google Books) на 18 October 2016.
• Marra, Realino (1992), Dalla comunità al diritto moderno. La formazione giuridica di Max Weber. 1882–1889, Giappichelli, Torino
• — (1995), La libertà degli ultimi uomini. Studi sul pensiero giuridico e politico di Max Weber, Giappichelli, Torino
• — (2002), Capitalismo e anticapitalismo in Max Weber. Storia di Roma e sociologia del diritto nella genesi dell'opera weberiana, il Mulino, Bologna
• Mitzman, Arthur (1985) [1970]. The Iron Cage: An Historical Interpretation of Max Weber. New Brunswick NJ: Transaction Books. ISBN 978-0-87855-984-8.
• Quensel, Bernhard K. (2007). Max Webers Konstruktionslogik. Sozialökonomik zwischen Geschichte und Theorie. Nomos. ISBN 978-3-8329-2517-8. [Revisiting Weber's concept of sociology against the background of his juristic and economic provenance within the framework of "social economics"].
• Radkau, Joachim (2009) [2005]. Max Weber: a Biography. trans. Camiller. Cambridge: Polity. ISBN 978-0-7456-4147-8. [The most important work on Weber's life and torments since the biography by Marianne Weber].
• Rheinstein, Max; Shils, Edward (1954). Max Weber on Law in Economy and Society. Cambridge, MA: Harvard U.P. ISBN 978-0-674-55651-5. [Translation, with long introduction, of Weber's main writings on law].
• Ritzer, George, уред. (1996). „Sociological Theory“. Max Weber (4. изд.). New York: McGraw-Hill. ISBN 978-0-07-114660-9.
• Guenther Roth (2001), Max Webers deutsch-englische Familiengeschichte, J.C.B. Mohr (Paul Siebeck), ISBN 3-16-147557-7
• Lawrence A. Scaff: Max Weber in America, Princeton University Press, Princeton/Oxford, England ISBN 978-0-691-14779-6
• Stapelfeldt, Gerhard (2004). Kritik der ökonomischen Rationalität (германски).
• Swatos, William H., уред. (1990). Time, Place, and Circumstance: Neo-Weberian Studies in Comparative Religious History. New York: Greenwood Press. ISBN 978-0-313-26892-2.
• Swedberg, Richard (1998). Max Weber and the Idea of Economic Sociology. Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-07013-1.
• — (1999). „Max Weber as an Economist and as a Sociologist“. American Journal of Economics and Sociology. 58 (4): 561–82. doi:10.1111/j.1536-7150.1999.tb03385.x. Архивирано од изворникот на 2013-08-21.
• Weber, Marianne (1988) [1926]. Max Weber: a Biography. trans. Harry Zohn. New Brunswick: Transaction Books. ISBN 978-0-471-92333-6.
• — (1926). Max Weber. Ein Lebensbild (in German). Mohr.
• — (1975). Max Weber. Wiley. ISBN 978-0-471-92333-6.

Надворешни врски

Текстови на неговите дела

• Голема колекција на германските оригинални текстови
• Колекција на англиски преводи
• Макс Вебер референтна архива
• Макс Вебер, на политиката (1919)
• Голема колекција на германските оригинални текстови
• Сеопфатна колекција на англиски преводи и средно литература
• Белешки за неколку дела на Вебер, споени во една текстуална податотека

Анализа на неговите дела

• Протестантска етичка теза од енциклопедијата на религијата и општеството на Сватос
• Макс Вебер студии весник
• McKinnon, AM (2010). „Elective affinities of the Protestant ethic: Weber and the chemistry of capitalism“ (PDF). Sociological Theory. 28 (1): 108–26. doi:10.1111/j.1467-9558.2009.01367.x.

Други енциклопедиски записи

• Max Weber од Sung Ho Kim — Стенфордска енциклопедија на филозофијата (англиски)
• Max Weber (1864–1920). The Concise Encyclopedia of Economics. Library of Economics and Liberty (2. изд.). Liberty Fund. 2008.
• SocioSite: Познати социолози - Макс Вебер Архивирано на 1 јули 2017 г.