Гигабајт

Гигабајт (англиски: gigabyte) — содржател (изведена единица) на единицата за дигитални податоци бајт. Претставката „гига“ начи 10⁹ според SI-системот, па така 1 „гигабајт“ изнесува 1000000000бајти. Симбол на единицата е ГБ^[1] (GB) или Гбајт (Gbyte), но не и Гб или Gb (мало б), бидејќи ова е симбол за гигабит.

п р у Кратна на бајтовите
Десетични Вредност SI 1000 кБ килобајт 10002 МБ мегабајт 10003 ГБ гигабајт 10004 ТБ терабајт 10005 ПБ петабајт 10006 ЕБ ексабајт 10007 ЗБ затабајт 10008 ЈБ јотабајт 10009 РБ ронабајт 100010 КвБ кветабајт	Двоични Вредност IEC Склад 1024 КиБ кибибајт КБ килобајт 10242 МиБ мебибајт МБ мегабајт 10243 ГиБ гибибајт ГБ гигабајт 10244 ТиБ тебибајт ТБ терабајт 10245 ПиБ пебибајт — 10246 ЕиБ ексбибајт — 10247 ЗиБ зебибајт — 10248 ЈиБ јобибајт — — —

Порано, во некои области на информатиката поимот се користел со значење на гибибајт, т.е. 1073741824 (1024³ или 2³⁰) бајти. Институт на електротехнички и електронски инженери (IEEE) во САД го определил поимот во однос на неговата употреба кај струјните разводници.^[2] Меѓутоа во 2000 г, IEEE ја усвоил препораката на Меѓународната електротехничка комисија (IEC) за употреба на толкување со метричка претставка.

Денес употребата на поимот „гигабајт“ и понатаму зависи од контекстот. Кога станува збор за капацитет на складирање информации, тогаш единицата подразбира 10⁹ бајти. Ова важи и за количеството на пренесени податоци преку телекомуникациски кола, поради тоа што SI-претставката отсекогаш наоѓал посветена примена во телекомуникациите и сметачките мрежи. Кога станува збор за големина на RAM, гигабајтот има бинарно толкување од 1024³ бајти, т.е. како синоним за гибибајт. Податотечните системи и програмите ја изразуваат големината на податотеките или слободниот простор со некоја мешвина на SI-единици и бинарни единици; тука напати се користат SI-предикси за да се претстави бинарното толкување - т.е. бројот се изразува во гагабајти (GB), кога всушност треба да се изрази во гибибајти (ГиБ, GiB).

Како решение за оваа недоследност, Меѓународната електротехничка комисија ја промовира употребата на поимот „гибибајт“ за бинарно толкување. Овој став го застапуваат и други стандардизациони организации како IEEE, Меѓународниот комитет за тегови и мерки (CIPM) и Националниот институт за стандарди и технологија на САД (NIST), но бинарните претставки досега не се широко прифатени. Индустрискиот конзорциум JEDEC и понатаму им препорачува на производителите на носачи на податоци да ја користат номенклатуратата IEEE 100 за употреба на метрички претставки како кило, мега и гига во нивно бинарно толкување.

Примери за гигабајтски капацитет

• Еден час телевизиски програм со стандардна дефиниција (SDTV) при 2,2 Мбит/сек — околу 1 ГБ.
• Седумминутен телевизиски програм со висока дефиниција (HDTV) при 19,39 Мбит/сек — околу 1 ГБ.
• 114 минути незбиена снимка со CD-квалитет при 1,4 Мбит/сек — околу 1 ГБ.
• DVD-R има капацитет од 4,7 ГБ.
• Двослоен Blu-ray диск има капацитет од 50 ГБ.
• UMD-диск има капацитет од 0,9 ГБ податоци. (1,8 GB ако е двослоен)

Поврзано

• Бинарна претставка

Наводи

1. „Поимник на македонски зборови од областа на информатичката технологија“ (PDF). Министерство за информатичко општество на РМ. стр. 22. Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-09-11. Посетено на 17 ноември 2010. (македонски)
2. IEEE Standard Definitions for Power Switchgear, IEEE Std C37.100-1992, E-ISBN 0-7381-1047-7, 1992

Надворешни врски

• Бинарни единици за податотечна големина (англиски)
• SI-единици за податотечна големина Архивирано на 29 мај 2010 г. (англиски)