Подморски кањон
From Wikipedia, the free encyclopedia
Подморскиот кањон — стрмна еднострана долина пресечена во морското дно на континенталната падина, понекогаш добро се протега на континенталниот гребен, има речиси вертикални ѕидови и повремено има висина на ѕидовите на кањонот до 5 километри од подот на кањонот до работ на кањонот, како кај Големиот Бахамски кањон.[1] Исто како што кањоните над нивото на морето служат како канали за проток на вода низ копното, подморските кањони служат како канали за проток на заматени струи низ морското дно. Заматените струи се текови на густи води натоварени со седименти кои се снабдуваат од реки или се создаваат на морското дно од бури, одрони, земјотреси и други нарушувања на почвата. Заматените струи се движат по надолнината со голема брзина (до 70 km/h), еродирајќи ја континенталната падина и предизикуваат таложење на седимент на абисалната рамнина, каде што честичките се таложат.[2]
Околу 3% од подморските кањони вклучуваат долини на гребените кои се пресекуваат попречно преку континенталните гребени и кои започнуваат со нивните врвови нагоре, а понекогаш и во устието на големите реки, како што се реката Конго и кањонот Хадсон. Околу 28,5% од подморските кањони се сечат на работ на континенталниот гребен, додека поголемиот дел (околу 68,5%) од подморските кањони воопшто не успеале значително да ги пресечат нивните континентални гребени, имајќи ги нивните почетоци или „глави“ нагоре.[3]
Се верува дека формирањето на подморски кањони се случува како резултат на најмалку два главни процеси: 1) ерозија на заматена струја; и 2) спуштање и масовно трошење на континенталниот наклон или падина. Додека на прв поглед ерозијата на подморските кањони може да изгледа како да ги имитира оние на речните кањони на копно, откриени се неколку значително различни процеси кои се случуваат на интерфејсот почва/вода.[2][4]
Пронајдени се многу кањони на длабочини поголеми од 2 км под нивото на морето. Некои може да се прошират кон морето преку континенталните гребени на стотици километри пред да стигнат до бездната рамнина. Антички примери се пронајдени во карпи кои датираат од неопротерозоикот.[5]