Детска смртност
From Wikipedia, the free encyclopedia
Детска смртност — смртност кај деца на возраст под пет години[2]. Стапката на смртност кај децата, исто така „стапка на смртност под пет години“, се однесува на веројатноста да умрат помеѓу раѓањето и точно пет години изразена на 1.000 живородени деца[3].
Детската смртност опфаќа неонаталната смртност и смртноста кај новороденчињата (веројатност за смрт во првата година од животот)[4].
Намалувањето на смртноста кај децата се рефлектира во неколку Цели за одржлив развој на Обединетите нации. Целта 3.2 е „до 2030 година, да се стави крај на смртните случаи кои можат да се спречат на новороденчиња и деца под 5-годишна возраст, при што сите земји имаат за цел да ја намалат смртноста… под 5 ‑ на најмалку 25 на 1.000 живородени деца“[5].
Брзиот напредок резултирал со значителен пад на смртни случаи кај деца што можат да се спречат од 1990 година, со глобална стапка на смртност под 5 години да се намали за повеќе од половина од 1990 до 2016 година[4]. Додека во 1990 година починале 12,6 милиони деца под петгодишна возраст, во 2016 година тој број паднал на 5,6 милиони деца[4]. Сепак, и покрај напредокот, сè уште има 15.000 смртни случаи под пет години дневно кои што можат претежно да се спречат[4]. Околу 80 проценти од нив се случуваат во Потсахарска Африка и Јужна Азија, а само 6 земји учествуваат со половина од сите смртни случаи под пет години: Кина, Индија, Пакистан, Нигерија, Етиопија и Демократска Република Конго[4]. 45% од овие деца починале во текот на првите 28 дена од животот[6]. Стапката на смртност е највисока кај деца под 1 година, проследени со деца на возраст од 15 до 19 години, 1 до 4 и 5 до 14 години[7].
Многу смртни случаи на деца не се пријавуваат од различни причини, вклучувајќи недостаток на регистрација на смртта и недостаток на податоци за деца мигранти[8][9]. Без точни податоци за смртността на деца, не можеме целосно да ги откриеме и да се бориме против најголемите ризици по животот на детето.