Горно Соње

Горно Соње (познато и како Горно Солње) — село во Општина Сопиште, во областа Каршијак, во околината на градот Скопје.

Горно Соње
Горно Соње Местоположба на Горно Соње во Македонија Горно Соње на карта
Координати 41°56′53″N 21°23′4″E
Општина	Сопиште
Население	362 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	25055
Надм. вис.	628 м
Горно Соње на општинската карта Атарот на Горно Соње во рамките на општината
Горно Соње на Ризницата

Географија и местоположба

Над Горно Соње

Црквата „Св. Никола“

Селото се наоѓа во областа Каршијак, во јужното подножје на планината Водно. Горно Соње е едно од највисоките села во Општина Сопиште на надморска височина од 850-1024 метри кај црквата „Св. Никола“. Оддалечено е 11 километри јужно од Скопје.

Во крајниот југоисточен дел на атарот се наоѓало некогашното село Слатина.

На чистинката среде Горно Соње.

Куќа со стара архитектура во Горно Соње

Црквата Свети Никола во Горно Соње

Историја

Селото се споменува во турските пописни дефтери од 1467/68 година, како дел од Скопскиот Вилает и имало 69 христијански семејства и 5 вдовици христијани.^[2]

Во XIX век, селото е дел од нахијата Каршијак во Скопската каза во Отоманското Царство.

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 586 —     1953 476 −18.8% 1961 381 −20.0% 1971 239 −37.3% 1981 182 −23.8%	Година Нас. ±% 1991 124 −31.9% 1994 113 −8.9% 2002 219 +93.8% 2021 362 +65.3%

Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото било христијанско, со 24 христијански домаќинства. На овој попис биле забележани 78 мажи христијани, со 7 новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 170 жители.^[3]

Стефан Верковиќ во 1857 го бележи со 351 жител.^[4]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Горно Соње живееле 254 жители, сите Македонци.^[5] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Горно Соње имало 384 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.^[6]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија во 1931 година, селото имало 550 Македонци.^[7]

Според пописот од 2002 година, селото имало население од 219 жители, од кои 207 Македонци, 9 Срби и 3 други.^[8]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 362 жители, од кои 290 Македонци, 1 Влав, 7 Срби, 3 останати и 61 лице без податоци.^[9]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	254	320	586	476	381	239	182	124	113	219	362

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]

Родови

Горно Соње е македонско православно село.

Според истражувањата од 1950 година, родови во селото се:^[14]

• Староседелци: Младеновчиња (3 к.) и Дудукој (4 к.) порано чинеле еден род; Стојаној (21 к.) во овој род била омажена и некоја жена од Бутел, и по неа сега еден дел од родот се вика Бутљевчиња. Други дела од овој род се викаат Поповци, Несторовци и Ѓорчеј; Тутуној (10 к.); Бачој (5 к.) имаат прекар и Мечкари. Но не знаат како го добиле; Кочиовци (4 к.).
• Доселеници: Милевци (14 к.) доселени се од некое место во Дебарско. Ги викаат и Дебрани. Основачот на родот е доселен како домазет; Младеној (3 к.) порано биле еден род со споменатите Милевци; Патлиџаној (4 к.) доселени се од Кумановско; Павлевчиња (2 к.) доселени се од селото Кучково. Крлевче (1 к.) доселени се од Кумановско. Шетаре (1 к.) доселени се од селото Јаболци. Куќа им направиле Младеновци и така се останати овде.

Културни и природни знаменитости

Цркви

• Црква „Св. Никола“ од средновековието, подоцна обновена

Личности

Родени во Горно Соње

• Богоја Стојанов (1926-1945) — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ
• Добре Боневски (1922-1945) — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ
• Драга Божинова (1923-1944) — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ
• Илија Трпевски (1928-1945) — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ
• Киро Стојановски (1926-1945) — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ
• Најдо Стојановски (1917-1945) — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ

Поврзано

• Каршијак
• Општина Сопиште
• Сопиште

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Турски документи за историјата на македонскиот народ кн.4, Методија Соколоски, д-р Александар Стојановски, Скопје 1971, стр.488
3. Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на христијанското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2021.
4. Верковиќ, Стефан (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи. Санкт Петербург.
5. Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.256
6. D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р.114-115.
7. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
8. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
9. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
10. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
11. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
12. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
13. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
14. Трифуноски, Јован (1958). Филозофски факултет. Отсутно или празно |title= (help)

Надворешни врски

• Сателитска снимка на Горно Соње на Карти на Гугл