книга од Библијата From Wikipedia, the free encyclopedia
Второ послание на апстол Петар — книга од Новиот завет на Библијата.
Авторот се претставува себеси како „Симон Петар“, слуга и апостол на Исус Христос“. Поради ова, посланието традиционално му се припишува на Апостол Петар, но највеќето стручњаци го сметаат дека се работи за псевдоним, а автор е некој или некои од неговите следбеници.[1][2][3][4][5] Се проценува дека посланието е напишано некаде меѓу 60 и 150 г. Оригиналот е напишан на коински грчки.
Според самото послание, тоа е напишано од Апостол Петар, личен сведок на Христовите дела. Ако 2 Петар 3,1 (второто послание) се повикува на 1 Петар, примачите на писмото се разните цркви во Мала Азија (вид. 1 Петар 1,1).
Највеќето библисти заклучиле дека Петар не е авторот на ова послание, сметајќи го истото за псевдоепиграфско.[1][6][7][8][9][10] Причини за ова се јазичните разлики со 1 Петар, упоребата на Јудиното послание, можните алузии на гностицизмот од II век, бодрењето по одложената парусија (Второ пришествие) и слабата надворешна поддршка.[11]
Датумот на пишување на посланието е тешко одредлив. Ако се чита буквално, тогаш тоа би било 65–68 г. бидјеќи Петар умрел маченичка смет во 68 г. од режимот на Нерон и поради тоа што самиот автор знае дека му се наближува смртта 2 Петар 1,14 („бидејќи знам дека наскоро ќе го оставам моето тело, како што Господ наш, Исус Христос, ми откри“).[12]
Прашањата за авторството и датирањето се потесно поврзани. Стручњаците сметаат дека посланието е напишано некаде меѓу 60 и 150 г., поретпочитајќи 80-90 г.[13]
Еве некои рани раскописи во кои се содржи оваа книга:
Постои јасна врска меѓу текстовите на 2 Петар и Посланието на апостол Јуда.[17] Еве ги заедничките зачала:[18]
Усвојувањето на посланието било предмет на распава поради неговото авторство, но не и отфрлање.[19] Прв кој изразил сомнеж за авторството бил Ориген (~185–254), иако самиот не дава образложение за тоа. Во негово време посланието било насекаде прифатено како канонско."[19]
Во друг дел од неговиот текст, се чини дека Ориген го прифаќа Петар како автор.[20] Пред Ориген, се сметало дека сè уште нема цврсти докази за да се дојде до став;[21] во делата на апостолските отци отсуствуваат непосредни цитати на посланието, макар што е забележано можно влијание врз делата на Климент Александриски († ~211), Теофил Антиохиски († ~183), Аристид Атински († ~134), Поликарп Смирнски († 155) и Јустин Философ († 165).[22][23][24]
Роберт Пичирили заблежал дека папата Климент Римски ги поврзува Јаков 1,8, 2 Петар 3,4 и Марко 4,26 во 1 Климент 23,3.[24]:59-65 Ричард Бокам и Питер Дејвис исто така забележале дека цитираното во 1 Климент 23,3 одговара на 2 Петар 3,4, но го сметаат дека станува збор за заеднички апокалиптички извор, употребен и во 2 Климент 11,2.[25][26]
Карстен Петер Тиде го надополнува Пичирили со дела на други дејци како Јустин Философ и Минуциј Феликс кои непосредно го користат 2 Петар и додава ново повикување на Климент (1 Клим. 9,2 = 2 Пет. 1,17).[27]
Во книжевните апокрофи 2 Петар се цитира во Ерминиот Пастир (95–160 г.),[28][29] Откровението на Петар (~125–135 г.),[30][31][32][33][34] Евангелието на Вистината (140–170 г.) и Тајната книга Јованова (120–180 г.).[35]
Евсевиј Кесариски (~275–339) од своја страна изразува сомнеж, што претставува најрано непосредно сведоштво за ова, макар што вели дека највеќето го прифаќаат текстот. Во времето на Јероним Стридонски (~346–420) посланието било веќе прифатено како канонско.[36]
Пешитата (Библијата според сириската традиција) не го содржи ова послание бидејќи го смета за некаконско.[37]
Посланието започнува со обраќање до верниците при што апостолот ги повикува на покорност, побожност, трпение, добродетелство, разум, воздржување и љубов. Притоа, тој се повикува како на личното сведоштво на страдањата на Исус Христос, така и на старите пророци кои го проповедале божјото слово. Во продолжение, апостолот ги предупредува верниците на лажните пророци, истакнувајќи дека Господ секогаш ги казнува грешниците и ги поштедува праведниците, а во тој поглед наведува повеќе примери (паднатите ангели, потопот, судбината на Содом и Гомор, Ное, Лот) кои покажуваат дека лажните пророци ќе завршат во погибел. Посланието завршува со најавата на крајот на светот и со пораката до верниците да се подготвуваат за доаѓањето на Господ.[38]
Ова послание во голема мера се разликува од 1 Петар како по содржина, така и по стил. Неговиот автор, како и авторот на Евангелието според Лука и Делата на светите апостоли, е запознаен со книжевните обичаи, пишувајќи на повисок коински грчки отколку, на пример, Павловите писанија или Евангелието според Марко.[39] Употребени се горгијански фигури, својствени на азиската реторика (азијанизам),[40][41] чиј стил е сличен на оној на Игнатиј Богоносец и Посланието до Диогнет.[42] Ова води до ставот дека посланието, исто како 1 Петар, им е упатено на нееврејските христијани во Мала Азија.[43][44][45]
Посланието вели дека е напишано накратко пред смртта на апостолот (1,14), што може да не се содржело во изворниот текст. Аргументите за и против изворноста на овој исказ зависат од тоа дали толкувачот го прифаќа или одбива натприродното влијание врз животот на пишувачот.[46]
Во посланието Стариот Завет се спомнува 11 пати. Во 3,15-16 се спомнува едно од Павловите посланија. Некои сметаат дека 3,10 е во врска со 1 Сол 5,2, а 3,14 со 1 Сол 5,23.
Авторот на 2 Петар е запознаен со евангелската традиција, главно со Христовото преображение, 1,4 има е поврзано со Марко 9,1; 1,11 со Марко 9,1; 1,16 и 18 со Марко 9,2-10; 1,17 со Матеј 17,5; 1,19 со Марко 9,4;[47] и ветувањето за Второто пришествие, 3,10 со Марко 13,31 или Лука 21,33.[48]
Книгата исто така дели низа зачала Посланието на апостол Јуда — 1,5 со Јуда 3; 1,12 со Јуда 5; 2,1 со Јуда 4; 2,4 со Јуда 6; 2,5 со Јуда 5; 2,6 со Јуда 7; 2,10–11 со Јуда 8–9; 2,12 со Јуда 10; 2,13–17 со Јуда 11–13; 2,18 со Јуда 16; 3,2 со Јуда 17; 3,3 со Јуда 18; 3,14 со Јуда 24 и 3,18 со Јуда 25.[49] Бидејќи посланието на апостол Јуда е многу пократко од 2 Петар, и поради разни стилски поединости, меѓу библистите постои консензус дека Јуда е извор на сличните зачала во 2 Петар.[49][50]
Во 2 Peter 2,4 се спомнува Тартар како затвор за извесни паднати ангели. Тој е разработен во Јуда 6. Меѓутоа Јуда 6 јасно се повикува на Книгата на пророкот Енох. Бокам вели дека 2 Петар 2,4 е делумно зависен од Јуда 6 но независно се повикува на параенетичката традиција на која се заснова Јуда 5–7. Во оваа традиција спаѓаат Мудрост Сирахова 16,7–10, Дамаскиот документ 2,17–3,12, 3 Макавејска 2,4–7, Заветите на дванаесетте патријарси 3,4–5 и Мишненскиот синедрион 10,3.[51]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.