From Wikipedia, the free encyclopedia
Cacang atau sapang (Biancaea sappan L. Tod.) adolah perdu anggota suku polong-polongan (Fabaceae) nan dimanfaatan pepagan (kulik kayu) jo kayunyo sabagai komoditas panjualan rampah-rampah.
Cacang
| |
---|---|
Biancaea sappan | |
Data | |
Sumber dari | Sappan Lignum (en) |
Status konservasi | |
Risiko randah | |
UICN | 34641 |
Taksonomi | |
Divisi | Tracheophyta |
Subdivisi | Spermatophytes |
Klad | Angiospermae |
Klad | mesangiosperms |
Klad | eudicots |
Klad | core eudicots |
Klad | Superrosidae |
Klad | rosids |
Klad | Eurosids |
Klad | fabids |
Ordo | Fabales |
Famili | Fabaceae |
Subfamili | Caesalpinioideae |
Tribus | Caesalpinieae |
Genus | Biancaea |
Spesies | Biancaea sappan Tod., 1875 |
| |
Tata namo | |
Basionim | Secang (id) |
Sinonim takson |
Caesalpinia sapang (en) Secang (id) Caesalpinia angustifolia (en) |
Asa usua tumbuhan iko indak dikatahui sacaro pasti;[1] namun inyo alah lamo dibudidayaan dek orang di wilayah India, Asia Tenggara, Malesia, inggo Pasifik, tarutamo sabagai tumbuhan bahan pewarna jo bahan ubek tradisional.[2] Sacang ko disabuik jo banyak panamoan, sarupo seupeuĕng (Aceh); sepang (Gayo); sopang (Toba); sĕpang, sĕcang (Btw.); sĕcang (Sd.); kayu secang, soga jawa (Jw.); kajo sècang (Md.); cang (Bl.); sĕpang (Sas.); supa, supang (Bm.); sapang (Mak.); sĕpang (Bug.); sèpè (Rote), sèpèl (Timor), hapé (Sawu), hong (Alor); sèfèn (Weda), sawala, singiang, sinyianga, hinianga (aneka dialek di Maluku Utara), sunyiha (Ternate), roro (Tidore); sema (Man.), naga, pasa, dolo (aneka dialek di Sulawesi Utara).[3] Dalam bahasa asiang disabuik jo sappanwood (Ingg.), jo suou (Jp.).
Kerabat dakeknyo barasa dari Amerika Selatan, kayu brazil atau brezel (P. echinata), dimanfaiak an pulo untuak hal yang sarupo.
Pohon kecil atau perdu, tinggi 4-10 m.[1][2] Batang jo tonjolan-tonjolan sarupo gigir, jo banyak duri, pepagannya barwarno cokelaik kaabu-abuan.[2] Rantiang-rantiang biasanyo dengan duri-duri nan malengkuang ka bawah; jarang indak baduri.[1] Rantiang mudo jo kuncup barambuik aluih kecokelatan.[2]
Sarupo jo kayu brazil, kayu sacang tarutamo digunoan sabagai pangasia zat pewarna: makanan, pakaian, anyam-anyaman, jo barang-barang lain. Rumphius mancataik bahwa "Lignum Sappan" iko pado maso lalu ditanam orang hampia di semua pulau di Nusantara.[4] Kayu ko manjadi komoditas dagang antaro banso inggo pangujuang abad ka-19; salapeh itu nilainyo taruih manurun akibaik persaingan jo bahan pawarno sintetik, jo kini anyo manjadi barang dagang di dalam negeri.[2]
Kayu sacang mampunyo khasiaiak sabagai pengelat (astringensia). Kandungan utamanyo adalah brazilin, yakni zat warna merah-sappan, asam tanat, jo asam galat. Simplisia kayu sacang barupo irihan atau keping-keping ketek kayu iko disabuik sabagai Sappan lignum dalam sediaan FMSo (Formularium Medicamentorum Soloensis).[5]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.