Hôngria
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
I Hôngria na Hongaria dia firenena ao Eorôpa Afovoany, izay tsy manana morontsiraka, eo anelanelan' i Aotrisy sy i Romania. Ny renivohiny dia i Budapest. Ny tanàna lehibe indrindra dia ny renivohiny. Mirefy 93 030 km2 ny velaran-taniny ary miisa 9 942 000 ny mponina ao aminy araka ny fanisana natao tamin' ny volana Jona 2012. Ny faritr' ora dia +1. Mamakivaky azy ny ony Danube izay ahafahany mifandray amin’ ny faritra manodidina azy sy ao anatiny.
Nandritra ny tapany faharoa amin' ny taonjato faha-20 dia niompana indrindra amin' ny fambolena ny toekaren' i Hôngria, fa taty aoriana dia niroborobo ny taozava-baventy mpanodina akora-metaly sy arintany. Ankehitriny dia mandroso ny toekaren' i Hôngria izay naka tahaka ny ataon’ ireo firenena ao amin' ny Vondrona Eorôpeana.
Ny faritra misy an' i Hôngria ankehitriny dia nanomboka nisy mponina 500 taona tal. J.K. Lasan’ ny Rômana ilay faritra tamin’ ny fanombohan' ny taonjato voalohany, avy eo nanani-bohitra ka niorim-ponenana tao ny fokom-pirenena môngôly. Tamin' ny faramparan' ny taonjato faha-9 no nanomboka niorim-ponenana tao ny Hôngariana, izay notarihin’ ny lehibeny atao hoe Árpád. Nanapaka an’ i Hôngria hatramin' ny fiandohan’ ny taonjato faha-14 ny dinastian' ireo Árpád. Nanjary isan’ ireo fanjakana lehibe indrindra tao Eorôpa i Hôngria tamin’ ny fanapahan' ny dinastia Anjou, talohan’ ny nanjakan’ ny Ôtômana sy ny Habsborga taminy. Nandroso ny fandalan-tanindrazana hongariana nefa voatery niaraka tamin' i Aotrisy i Hôngria ka teraka noho izany ny Empira Aostrô-Hongariana tamin' ny taona 1867. Taorian’ ny faharavan' ity empira ity tamin' ny taona 1918 dia nanambara ny fahaleovan-tenany i Hôngria. Nandritra ny Ady Lehibe Faharoa dia niaraka amin' i Alemaina sy i Italia tao amin' ny Axe i Hôngria. Rehefa tapitra ny ady dia tafiditry ny Tafika Menan’ ny Firaisana Sôvietika i Hôngria ka fitondram-panjakana kômonista no napetraka tao. Lasa demôkrasia entim-bahoaka i Hôngria noho izany. Tamin' ny taona 1956 dia nisy ny fitroarana tao Budapest nitaky fahalalahana bebe kokoa, izay nofaizin' ny Tafika Mena mafy. Nirodana ny fitondrana kômonista tamin' ny taona 1990, sahala amin' izay niseho tamin' ny firenena hafa tany Eorôpa Afovoany sy Eorôpa Atsinanana. Nanova ny toekareny sady nametraka rafitra ara-demôkrasia amin' izay i Hôngria. Niditra tao amin' ny Vondrona Eorôpeana i Hôngria tamin' ny taona 2004.
Momba an' i Hôngria: Magiara (na Hôngroà), fiteny hongariana (na fiteny hôngroà)
Firenena ao Eorôpa
Albania - Alemaina - Andôra - Aotrisy - Belzika - Bielôrosia - Bolgaria - Bôsnia-Herzegôvina - Danemarka - Espaina - Estônia - Fanjakana Mitambatra - Finlandy - Frantsa - Grisia (na Gresy) - Hôngria (na Hongaria) - Irlanda - Islandy - Italia - Jeôrjia - Kipra (na Sipra) - Krôasia (na - Krôatia) - Letônia - Liktenstaina - Litoania - Loksemborga - Masedônia Avaratra (na Makedônia Avaratra)- Malta - Môldavia - Môntenegrô - Nederlandy - Nôrvezy - Okraina - Pôlônia - Pôrtogaly - Tsekia - Romania - Rosia - San-Marîno - Serbia - Slôvakia - Slôvenia - Soeda - Soisa - Tsekia - Vatikàna.
Kôntinenta eto an-tany
