![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Li%25C3%25A8ge%252C_citadelle%252C_parc.jpg/640px-Li%25C3%25A8ge%252C_citadelle%252C_parc.jpg&w=640&q=50)
Zitadell vu Léck
From Wikipedia, the free encyclopedia
D'Zitadell vu Léck war eent vun den Haaptfestungswierker vun der Stad Léck. Se stoung op enger Kopp um lénksen Uwänner vun der Meuse op enger Héicht vu ronn 160 m an nërdlech vum Zentrum vu Léck am Quartier Sainte-Walburge. Et war e grousse Fënnefeck mat op all Spëtzt enger Bastioun. Vis-à-vis um rietsen Uwänner vun der Meuse stoung d'Festung vun der Chartreuse.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Li%C3%A8ge%2C_citadelle%2C_parc.jpg/640px-Li%C3%A8ge%2C_citadelle%2C_parc.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Fortifications_de_Liege_-_orientation.png/640px-Fortifications_de_Liege_-_orientation.png)
1. Porte Maghin, 2. Porte Saint-Léonard, 3. Bastion Saint-Léonard, 4. Porte de Vivegnis, 5. Rempart des Six-Cents-Degrés, 6. Païenporte, 7. Citadelle, 8. Porte Sainte-Walburge, 9. Bastion du Clergé, 10. Bastion des Anglais, 11. Hocheporte, 12. Bastion du Saint-Esprit, 13. Porte Sainte-Marguerite, 14. Porte Saint-Martin, 15. Tour des Moxhons, 16. Porte des Bégards, 17. Tour des Bégards.
Mam Bau vun der Zitadell gouf 1663 ugefaangen. D'Zil war fir méi eng modern an effikass Festung ze hunn, an anengems d'Fläch vun der aler Festung vu 1650 déi ënner dem Maximilian vu Bayern gebaut gi war, ëm d'Hallschent ze reduzéieren. D'Opsiicht vun den Aarbechten hat den Ingenieur Henri Rovers, deen den Eedem vum spéidere Gouverneur vun der Festung, dem Lieutenant-Colonel Amant war. Se gouf mat rouden Zillen a mat bloen Hasteng gebaut. D'Fëllementer sinn 1 m déif an en hallwe Meter méi breet wéi d'Maueren déi dropstinn. Den Zilleverband ass alternativ als Boutisses a Paneresses[1] ugeluecht. Fir dem Buedemdrock besser ze widderstoen, goufen d'Maure schréi gebaut, an zwar an engem Wénkel vun 10 Grad wat ongeféier enger Schréit vun 18 cm pro Meter entsprécht. Wéinst där Schréit konnten d'Parmangszillen net ganz horizontal gebaut ginn, well soss kleng Virspréng entstane wieren. Op Plaze wou d'Mauere futti sinn, geséit een datt se schif par Rapport zu de Fëllzille leien, wat vu fir gekuckt net opfällt. Zousätzlech zur Pente goufen d'Maueren no banne mat 1,20 Meter décken an 1,50 Meter breede Stäipe verstäerkt.
Dimensioune vun de Maueren: [2]
Festungswierk | Héicht ënner dem Cordon |
Déckt Uewen / Ënnen | |
---|---|---|---|
Bastiounen a Courtinen | 9 m | 1,20 m | 2,80 m |
Demi-lunen | 7 m | 1,20 m | 2,45 m |
Contre-escarpen | 4 m | 1,20 m | 1,90 m |
D'Cordonen, d'Ecksteng, an d'Drosteng sinn am Kalleksteen. D'Grief virun de Festungswierker sinn 10 - 11 Meter breet an tëscht de Courtinen an de Schlëss vun de Raveline si se bis 20 m breet.
1674 war de Bau vun der Festung mat de Kasäre fir 1.500 Mann an enger Kapell fäerdeg. Wärend dem Bau ass de Kommandant Amant den 9. Mäerz 1673 gestuerwen an de Barong Ferdinand vu Vierset koum an d'Plaz.
D'Festung war nach net ganz fäerdeg wéi den Hollännesche Krich ugaangen ass. Op der Säit vun der Quadrupelallianz hunn d'Diplomaten de Keeser Leopold gedirängelt fir datt hie Léck sollt besetzen. De krut sech awer net decidéiert, an sou koum et datt am Mäerz 1675, Emissaire vum Louis XIV. beim Gouverneur vun der Zitadell un d'Dier geklappt hunn. Deen huet sech breetschloe gelooss, an an der Nuecht vum 17. op den 18. Mäerz 1675 huet hien d'Paart vun der Festung opgemaach a se dem Grof d'Estrades a senge 1.500 Mann iwwerlooss, deem déi Heldendot dann och nach den Titel Maréchal de France abruecht huet. De Barong vu Vierset gouf ofgesat an e gewësse Monfranc koum a seng Plaz.
Kuerz drop huet de Louis XIV. e Festungsbauer op Léck geschéckt fir datt dee soll mam d'Estrades kucke wat misst un de Besfestegunge verbessert ginn. Gläich drop goufen all d'Handwierker an Handlaanger vu Léck a Beschlag geholl, fir un er Verbesserung vun der Zitadeel zeschaffen. Et gouf samschdes a sonndes geschafft fir sou séier wéi méiglech weiderzekommen an haaptsächlech alle nozehuele wat beim Bau vergiess gi war. Dozou huet an éischter Linn e wichtegt Element gehéiert an zwar d'gerdeckt Weeër vun deenen et keng gouf. Et goufen awer och Haiser ewechgrappt fir e bessert Schossfeld ze kréien, Palissaden a spuenesch Reider goufen opgeriicht an d'Grief goufe planéiert. D'Artillerie gouf mat fënnef weidere Kanoune verstäerkt an et gouf genuch Munitioun a Liewensmëttel agelagert fir kënnen eng Belagerung vun engem Mount auszehalen. Déi sechs Kompanien déi op der Plaz waren, goufe mat 17. Kompanië Bourbonen ersat sou datt d'Garnisoun ronn 2.000 Mann hat.